Uncategorized

Урок 8

1.Читаем текст «Пичугин мост»,обсуждаем(стр. 177-179)
2.Тренировачные упражнения на пройденные темы:
Домашнее задание

Упражнение 1

Афтор`Александр Сергеевич Пушкин


Упражнение 2

Кто – кот, девочка, мама
Что вода, дом, машина
1.Суди людей-(Пр.мн.) не по словах, а по делам.
2.Не за своё-(Пр.ед.) дело не берись, а за своим-(Пр.ед.) делом не ленись.
3.Почин дороже дела.
4.Устал,но не от дела-(Вн.мн.), а от безделья-(Вн.мн.).
5.Не спеши язком,торопись делом.
6. Пошла дело на лад, и сам тому рад.


Упражнение 3

1.Выйти к лесной опушке- выйти (1-е скл. предл п.)
2.Располажились к небольшой поляне-Располажились (2-е скл. предл п.)
3. Край берёзовой рощи- Край(1-е скл. тв.п)
4.Нигде нет настоящей тени-Нигде нет(1-е скл.вн.п )
5.Скрываться в буйной поросле трав-скрываться (1-е скл. предл п.)
6.Запах горькой полыны –горькой (1-е скл. вн. п.)
7.Играют в пышной зелене деревьевИграют (3-е скл. пр.п.)
8.Купаются в солнечном блеске купаются(1-е скл. предл п.)
9.Удивительно радостно на сердце –радостно (2-е скл. тв. п.)

Uncategorized

Ստեղծագործական ուրբաթներ🌼

Ուրբաթ օրերը մենք ունենում ենք ընթերցանության օրեր, բայց ես և իմ ընկերուհի Սուսաննան որոշել ենք կարդալու տեղը ստեղծագործել։ Ամեն ուրբաթ մենք կներկայացնենք մի պատմություն, որը գրված կլինի ոչ միայն հայերենով։ Կփորձենք դրանք նաև ներկայացնել տարբեր օտար լեզուներով։

Uncategorized

Դեղձենին🌳🍑

Մի այգում պնդուկենու կողքին աճում էր մի դեղձենի: Նա շ՞արունակ նախանձով նայում էր իր հարևանի ճյուղերին, որոնք շռայլորեն լի էին բերքով:

— Այդ ինչի՞ց է, որ նա այդքան շատ պտուղներ ունի, իսկ ես՝ այդքան քիչ, — չէր դադարում փնթփնթալ անխոհեմ ծառը: — Մի՞թե դա արդարացի է: Թող էս նույնպես նույնքան դեղձ ունենամ: Ինչո՞վ եմ նրանից վատը:

— Աչք մի տնկիր ուրիշինի վրա, — մի անգամ ասաց նրան մոտակայքում բնակվող մի ծեր սալորենի: — Մի՞թե չես նկատում, թե ինչ ամուր բուն և ճկուն ճյուղեր ունի պնդուկենին: Փոխանակ անիմաստ փնթփնթաս ու նախանձես, ավելի լավ է ջանաս, որ բարձրորակ և հյութեղ դեղձեր աճեցնես:

Սակայն կուրացած չար նախանձով, դեղձենին չուզեց էլ ականջ դնել սալորենու բարի խորհուրդներին, և ոչ մի փաստարկ նրա վրա չէր ազդում: Նա անմիջապես հրամայեց, որ իր արմատներն ավելի խորը մխրճվեն հողի մեջ և այնտեղից ավելի շատ կենարար հյութեր և խոնավություն վերցնեն: Իսկ ճյուղերին նա հրամայեց ժլատություն չանել, իսկ ծաղիկներին՝ պտուղ դառնալ:

Երբ ծաղկունքի ժամանակն անցավ, ծառը պարզվեց, որ մինչև գագաթը լի է հասունացող պտուղներով:

Դեղձերը, լցվելով հյութով, օրեցօր ծանրանում էին, և ճյուղերն այլևս անկարող էին պահել նրանց:

Եվ ահա մի օր էլ, ծառը տնքաց  ծանրությունից, բունը ճրթոցով կոտրվեց, իսկ հասած դեղձերը ընկան գետնի  վրա, որտեղ էլ մնացին փտելու, անվրդով պնդուկենու ոտքերի մոտ:

Հեղինակ՝ Լեոնարդո դա Վինչի

Հարցեր և առաջադրանքներ

1. Քո կարծիքով ո՞րն է այս առակի ասելիքը:

Ասելիքը այն էր, որ պետք է գոհ լինես քո ունեցածով:

2. Ներկայացրո՛ւ առակին բոնորոշ առանձնահատկությունները:

Դեղձենին շատ պտուղ չուներ, իսկ ընկույզենին լի էր ընկույզներով, դեղձենին նախանձում էր ընկույզենու առատությանը: Սալորենին իմաստուն էր:

3. Ընդգծված բառերը բացատրի՛ր:

Շռայլորեն-Շռայլ կերպով, շռայլությամբ:

Անխոհեմ-Չխորհող, չմտածող, անմիտ:

Ամուր-Պինդ, կարծր, դժվար կոտրվող՝ կտրվող:

Ջանաս-աշխատել

Կենարար-Կյանք տվող՝ ստեղծող:

4.Փորձի՛ր տեքստին համապատասխան առած-ասացվածք գտնել:
Քչից կշտացողը, շատից էլ չի կշտանա:

Uncategorized

Հ․ Թումանյան, Հայոց վիշտը

Հայոց վիշտը 
Անհուն մի ծով,
Խավար մի ծով ահագին,
Էն սև ծովում տառապելով,
Լող է տալիս իմ հոգին:

Մերթ զայրացկոտ ծառս է լինում
Մինչև երկինք կապուտակ,
Ու մերթ հոգնած սուզվում, իջնում
Դեպի խորքերն անհատակ։

Ոչ հատակն է գտնում անվերջ
Ու ոչ հասնում երկնքին…
Հայոց վշտի մեծ ծովի մեջ
Տառապում է իմ հոգին:

Առաջադրանքներ
1․ Բանաստեղծությունից դուրս գրեք փոխաբերական իմաստ ունեցող տողերը և բացատրեք դրանք։
Բանաստեղծությունն ամբողջությամբ փոխաբերական իմաստ ունի և ցույց է տալիս հայ ժողովրդի դարեր շարունակ կրած տառապանքները, մեծ ցավն ու վիշտը, որը հեղինակը համեմատում է մեծ ծովի հետ։
2․ Գրեք նշված բառերի հականիշներ։
Ահագին — քիչ
սև — սպիտակ
հոգնած — առույգ
իջնում — բարձրանում
3․ Ինչի՞ մասին է բանաստեղծությունը։
Բանաստեղծությունը հայ ժողովրդի երկարամյա տառապանքների, մեծ ցավի, կորցրած հայրենիքի ու կյանքերի պատճառով մեծ վշտի մասին է։
4․ Քո կարծիքով ինչո՞ւ է հայոց վիշտը ծովի հետ համեմատում։
Հայ ժողովրդի վիշտը ծովի պես շատ մեծ է, անընդհատ ալեկոծվում է, բարձրանում և ավելի է ուժեղանում։
5․ Բանաստեղծությունը սովորեք անգիր։

6․ Ինչպե՞ս ես հասկանում այս տողերը․
Ոչ հատակն է գտնում անվերջ
Ու ոչ հասնում երկնքին…
Հայոց վշտի մեծ ծովի մեջ
Տառապում է իմ հոգին:
Հայ ժողովրդի տառապանքն այնքան մեծ է, որ չունի սկիզբ ու վերջ, երբեք չի նվազում և անընդհատ ցավեցնում է։

Uncategorized

ԳԱՐՆԱՆ ԱՌԱՎՈՏ🌿

Բարի լուսի զանգեր զարկին
Զընգզընգալեն անո՜ւշ, անո՜ւշ.
Լուսը բացվեց մեր աշխարհքին
Ճըղճըղալեն անո՜ւշ, անո՜ւշ։

Հովտում առուն խոխոջում է
Գըլգըլալեն անո՜ւշ, անո՜ւշ.
Քամին բարակ շընկշընկում է
Զըլզըլալեն անո՜ւշ, անո՜ւշ։

Կռունկն եկավ երամ կապած
Կըռկըռալեն անո՜ւշ, անո՜ւշ,
Կաքավ քարին տաղ է կարդում,
Կըղկըղալեն անո՜ւշ, անո՜ւշ։

Հարսն ու աղջիկ հանդերն ելան
Շորորալեն անո՜ւշ, անո՜ւշ.
Ծղկանց բուրմունքն անմահական
Սըլսըլալեն անո՜ւշ, անո՜ւշ։

Առաջադրանքներ🌿
1. Բանաստեղծության մեջ ընդգծված բառերը դրեք ուղիղ ձևով և դրանցով կազմեք նախադասություններ։
Զնգզնգալ-Դպրոցի զանգը զնգզնգաց։
Խոխոջել-Առվակը ձորերում խոխոջալեն թափվում է։
Շնկշնկալ-Քույրիկս շնկշնկալեն երգում է։
Կըռկըռալեն-Սարի ծերին կռունկը կռկռում է։
Կարդալ-Գիշերը մայրիկը իր տղային հեքիաթ է կարդում։
Շորորալ-Աղջիկը շորորվում է։
Սլսլալ-Սարերին քամին սլսլաց։

2. Յուրաքանչյուր քառատողում կա երկուական ենթակա, գտեք դրանք, դուրս գրեք և գրեք, թե ինչ են դրանք անում։
Զանգեր զարկին
Լուսը բացվեց
Առուն խոխոջում է
Քամին շընկշընկում է։
Կռունկն եկավ
Կաքավ տաղ է կարդում
Հարսն ու աղջիկ ելան
Բուրմունքն

3․ Կարդացեք բանաստեղծությունը 5 անգամ, ի՞նչ ձայներ եք լսում, ի՞նչ գույներ եք տեսնում բանաստեղծության մեջ։
Լսում եմ առվի խշխշոցը, վերջը խառյակում լսում եմ մարդկանց հարսանիքի գոռոցը, առաջի խառյակում լսում եմ եկեղեցու կամ՝ դպրոցի զանգը։
4․ Բանաստեղծությունը սովորեք անգիր և նկարեք այն։

Uncategorized

Приключения капельки

Река весело бежала среди камней. Но вот пришёл мороз и заморозил её.  Капельки воды превратились в лёд. На берег реки села ворона и постучала  клювом по льду. Она уже хотела улететь, но тут одна капелька с ней  заговорила:
– Постой, ворона, не улетай. Скажи, что со мной случилось. Почему я  не могу сдвинуться с места?
– Тебя заморозил мороз, ты превратилась в лёд, – ответила ворона. – Но  ты не грусти. Скоро придёт весна и после долгого путешествия ты попадёшь  вон на ту высокую гору.
– Как же я туда попаду? – удивилась капелька, но ворона уже улетела.  

Но вот пришла весна, коснулась своей волшебной палочкой замёрзшей  речки. Она ожила и весело побежала вперёд. Вместе с рекой побежала и  капелька. Через несколько дней река принесла капельку в море.
„Как хорошо! – радостно подумала капелька, – Я стала морем”.
Но вот волна подбросила каплю в воздух, солнечные лучи схватили её.  И, как только они коснулись её, капелька превратилась в пар и начала  подниматься.
– Ой-ой-ой! – кричала она, поднимаясь всё выше и выше, пока не попала  в белое пушистое облако. Ветер подхватил облако и понёс дальше. Потом  облако превратилось в чёрную тучу, из неё пошёл дождь. Капелька вместе  со своими сёстрами попала на высокую гору. Потом вместе с другими  каплями она побежала с горы и попала в ту самую реку, в которой была раньше. Тут капелька увидела свою знакомую ворону.
– Здравствуй, капелька, – крикнула ворона. – Была ли ты на горе?
– Была, была, – ответила капелька.
Она хотела рассказать обо всём, что с ней произошло, но не успела. Река  понесла её к морю.

Ответьте на вопросы.
1. Какие времена года описаны в сказке?
Весна, Осень, Лето и Зима.
2. Почему „Приключения капельки” – сказка? Разве то, что написано о приключениях капельки, не правда?
То, что написано о приключениях капельки это правда, но герои разговаривают, а в реальности ворона и капля разговаривать не могут.
а) образуйте словосочетания и предложения. 5-6 предложений запишите.
1. сегодня хорошая, плохая, тёплая, холодная
2. вчера была прекрасная,  отвратительная, отличная погода
3. завтра будет дождливая, морозная, вели-колепная, солнечная
б) Скажите, какая погода была, когда капелька превратилась в лёд и когда она стала паром и водой.
Когда капелька превратилась в лёд, был мороз.
Когда капелька превратилась в пар, была весна.
Когда капелька превратилась в воду, был дождь.

Uncategorized

💦Ստորերկրյա ջրեր, աղբյուրներ🌊

Ստորերկրյա ջրեր: Երկրի ընդերքում գտնվող ջրերը կոչվում են ստո­րերկրյա ջրեր: Ստորերկրյա ջրերը գոյացել են Երկրի մակերևույթից անձրևաջրերի և հալոցքային ջրերի ներծծման և կուտակման հետևանքով։

Երկրակեղևը կազմող ապարները, ըստ ջուրն իրենց միջով անցկացնե­լու հատկության, բաժանվում են երկու խմբի՝ ջրաթափանց և ջրամերժ:
Ջրաթափանց են այն ապարները, որոնց միջով ջուրը հեշտությամբ անցնում է, օրինակ՝ տուֆը, ավազը և այլն:
Ջրամերժ են այն ապարները, որոնց միջով ջուրը չի ներծծվում: Այդ ա­պարներից են մարմարը, կավը և այլն:

Ստորերկրյա ջրերը երկրակեղևում ըստ իրենց տեղադիրքի լինում են գրունտային և միջշերտային:
Գրունտային ջրերը առաջին ջրամերժ շերտի վրա տեղադրված ջրերն են, իսկ միջշերտային ջրերը՝ երկու ջրամերժ շերտերի միջև կուտակված ջրերը:

Աղբյուրներ: Աղբյուրներն առավել շատ տարածված են հրաբխային շրջաններում: Բարձր լեռներում ներծծված տեղումները և հալոցքային ջրե­րը, անցնելով լավային ճեղքերով և հանդիպելով թույլ թեքություն ունեցող ջրամերժ ապարաշերտի, դուրս են գալիս Երկրի մակերևույթ՝ որպես քաղց­րահամ, սառնորակ ե մաքուր աղբյուրներ:

Ստորերկրյա ջրերը, երկրակեղևում անցնելով տարբեր ապարաշերտերի միջով, իրենց մեջ լուծում են զանազան հանքային նյութեր, աղեր, գազեր և դուրս են գալիս Երկրի մակերևույթ որպես հանքային աղբյուր­ներ:

Հանքային աղբյուրների ջրերն ունեն բուժիչ հատկություն: Մեր երկրում հայտնի են Ջերմուկի, Արզնու, Բջնիի հանքային աղբյուրներր: Աղբյուրները կարող են լինել տաք ե սառը: Հանքային տաք ջրերը կոչվում են ջերմուկներ:
Երկրի ընդերքից պարբերաբար տաք ջուր և գոլորշի շատրվանող աղբ­յուրները կոչվում են գեյզերներ: Գեյզերներ շատ կան Կամչատկա թերակղզում:

Արտեզյան ջրեր: Ինչպես վերևում նշվեց՝ միջշերտային ջրերը երկու ջրամերժ շերտերի միջև կուտակված ջրերն են: Սակայն, եթե տեղանքի ռե­լիեֆը լեռնային է, ապա գոգավորություններում կուտակված միջշերտային ջրերը գտնվում են որոշակի ճնշման տակ: Բավական է վերին ջրամերժ շերտը ծակել, և ջուրը սեփական ճնշման տակ դուրս կշատրվանի Երկրի մակերևույթ: Այդ ջրերն անվանում են արտեզյան:

Արտեզյան անվանումն առաջացել է Ֆրանսիայի Արտուա (լատիներեն՝ Artesium) պատմական մարզից, որտեղ առաջին անգամ այդպիսի ջրհոր է փորվել: Արտեզյան ջրերով հարուստ է նաև Արարատյան գոգավորությունը:

Ստորերկրյա ջրերի օգտագործումը և պահպանումը: Ստորերկրյա ջրերը քիչ են աղտոտված: Այս ջրերը շատ ավելի մաքուր են, քան գետերի և լճերի ջրերը: Ուստի այս ջրերը կարելի է առանց լրացուցիչ մաքրման օգ­տագործել խմելու և կենցաղային այլ նպատակների համար:

Ստորերկրյա տաք ջրերը, գեյզերներն օգտագործում են նաև բնակա­րանների և ջերմոցների ջեռուցման նպատակներով:
Կարևոր նշանակություն ունեն նաև հանքային աղբյուրների ջրերը, ո­րոնք օգտագործում են խմելու և բուժման նպատակներով:

Սակայն այսօր վտանգված է ստորերկրյա ջրերի անաղարտությունը: Արդյունաբերական ձեռնարկությունների ու բնակավայրերի կենցաղային կեղտաջրերը, ինչպես նաև՝ գյուղատնտեսության մեջ օգտագործվող պարարտանյութերն ու թունաքիմիկատները ջրերի հետ ներծծվում են երկրա­կեղևի մեջ և, հասնելով ստորերկրյա ջրերին՝ աղտոտում դրանք:
Ստորերկրյա ջրերի անաղարտության պահպանության հարցը ներ­կայումս լուրջ հիմնահարց է դարձել ողջ մարդկության համար:

Հարցեր և առաջադրանքներ

  1. Ի՞նչ են ստորերկրյա ջրերը: Ինչպե՞ս են դրանք առաջանում։
    Ստորերկրյա ջրերը գոյացել են Երկրի մակերևույթից անձրևաջրերի և հալոցքային ջրերի ներծծման և կուտակման հետևանքով:
    2․Որո՞նք են ջրաթափանց ջրամերժ ապարները: Բերեք օրինակներ։
    Տուֆը, ավազը և այլն:
    3.Ստորերկրյա ջրերը երկրակեղևում ըստ իրենց տեղադիրքի ի՞նչ տեսակների են լինում:
  2. Ի՞նչ են աղբյուրը, գեյզերը, հանքային ջուրը:
  3. Ո՞ր ջրերն են կոչվում արտեզյան:
  4. Ի՞նչ նպատակներով են օգտագործվում ստորերկրյա ջրերը:
Uncategorized

🎁Նամակ Կաղանդ Պապային🎄

🎄Արգիշտի — Կաղանդ պապա,
Իմ այս նամակս առաջին
Քեզ կը գրեմ ես ահա
Եւ կարօտով կը յանձնեմ քու սուրբ աջին:
Գեորգի— Ուր ալ ըլլաս,
Պիտի անշուշտ զայն կարդաս
Եւ անհամբեր պիտի բռնես դուն կրկին
Մեր տան ծանօթ հին ուղին:
Անրի — Քեզ չեմ մոռցած,
Ինչպէ~ս կրնամ մոռնալ քեզ.
Դավիթ Մկրտչյան-  Ամէն գիշեր,երբ քնանամ, դուն յանկարծ
Մօտս կուգաս եւ կը սարքես մեծ հանդէս,
Արմեն Աղաբաբյան— Իսկ ցերեկներն ալ թէեւ
Կը հեռանաս մեր քովէն,
Կ’ըլլաս երազ, կ’ըլլաս երկինք ու արեւ,
Բայց սրտաթունդ միշտ կը լսեմ ես նորէն
Քու ոտնաձայնդ հեռուէն…
Լևոն Այվազյան -Պէտք է դուն ալ մեծ կարօտով զիս յիշես.
Քանի՞ մանչուկ ինծի պէս
Կրնաս գտնել դուն այսօր
Քու փայփայած մանուկներուդ մէջ բոլոր…
Ռոքսաննա- Մի հաւատար իմ մասին
Թռչուններու բերած այդ սուտ լուրերուն,
Հայկ Հայրիյան— Ես տիպարն եմ ամէնուն,
Հեզն ու բարին
Եւ ամենէն արժանին՝
Հրաշազան նուէրներուդ գոյնզգոյն…
Սուսաննա Գրիգորյան — Լացող տղան
Ես չեմ , պապիկ, այլ անպիտան սատանան,
Որ կը վանեմ մէջէս դուրս
Եւ կը դառնամ համակ ժպիտ, համակ լոյս: 
Մարկ- Մայրս կ’ըսէ որ այս տարի 
Քիչ մը հոգի եւ քիչ մը խելք ու շնորհ
Բերես ինծի,
Բայց չլսես դուն անոր.
Խելք ու շնորհ՝
Այնքա~ն ունիմ որ կը բաշխեմ ես ձրի…
Միքայել — Կողովիդ մէջ խորհրդաւոր
Լեցուր շուտով ինձ համար
Շաքար ու միրգ ու խաղալիք անհամար:
Մհեր Հակոբյան— Կաղանդ պապա,
Որքան կրնաս շուտ եկուր,
Ալ չեմ վախնար, ես կը սիրեմ քեզ հիմա.
Արամ Գալստյան — Դուն մի նայիր իմ բառերուս կցկտուր,
Դէմքիս գոյնին ու քայլերուս դողահար:
Դավիթ Գաբրիելյան— Հայրս կ’ըսէ՝ Մասիսն է լոկ մեծ ընծան,
Որ դուն օր մը կրնաս բերել հայ տղոց,
Որուն մէջ կայ ամէն բան-
Աստղ ու լուսին ոսկեզօծ,
Սուսաննա Հակոբյան— Կրակ ու բոց,
Հսկայ շուներ պահապան,
Շղթայակապ հին քաջեր
Եւ հրեղէն նժոյգներ…
Արփի -Կաղանդ պապիկ, ես այդ Մասիսը կ’ուզեմ,
Դիր անիւներ ոտքին տակ
Ու համարձակ քշէ մեր տունը շիտակ,
Մհեր Բարսեղյան— Բեր ինձ նուէրն այդ վսեմ:
— Օ մի վախնար, չեմ կոտրեր,
Զայն կը պահեմ սրտիս դէմ՝
Իբրեւ բարի հրեշտակ
Եւ գահակալ իբրեւ հզօր բռնատէր:
Էմիլի —Աստուած պապա, Կաղանդ պապա, Տէր պապա,
Մերթ բացակայ, մերթ ներկայ,
Եվա Գրիգորյան  —Մեր քովն էք դուք եւ ամպերուն մէջ անհետ.
Ես դեռ յաճախ կը շփոթեմ իրար հետ
Ձեր կերպարանքը հսկայ.
Բայց մէջերնին դուն լաւագոյնն ես կարծեմ,
Առատաձեռն ու բարին,
Բոլորը— Ահա ինչու իմ այս նամակս առաջին
Սիրով քեզի կը ղրկեմ…🎄

Մուշեղ Իշխան

Uncategorized

Կարդում ենք գրաբար

  Դ. Իւրաքանչիւր ծառ ի պտղոյ իւրմէ ճանաչի:🌿
Կարդա այսպես.
իւրաքանչիւր — յուրաքանչյուր
ի պտղոյ — ի պտղո
իւրմէ — յուրմե
Բառարան
ի պտղոյ իւրմէ — իր պտղից
ճանաչի — ճանաչվում է
Առաջադրանքներ
Նախադասությունն աշխարհաբար դարձրու:

Յուրաքանչուր ծառ իր պտղից է ճանաչելի։
Աշխարհաբար դարձրու նաև սա` Իւրաքանչիւր պտուղ ի ծառէ իւրմէ ճանաչի: Ի՞նչ փոխվեց:

Յուրաքանչուր պտուղ իր ծառից է ճանաչվում։
Փոխվեց այն, որ 1-ին նախադասության մեջ նշված է, որ յուրաքանչուր ծառ իր պտղից է ճանաչելի, իսկ 2-րդ նախադասության մեջ, յուրաքանչուր պտուղ իր ծառից է ճանաչելի։