Հայոց Լեզու 8

Թվական անուն, 04.11.2024թ.

161.Պարզի´ր, թե տրված թվականներն ի՞նչ սկզբունքով են խմբավորվել:
Ա. Տասնմեկ, քսաներեք, քառասունվեց, հիսունչորս, յոթանասունինը, իննսունինը, տասնմեկերորդ, վաթսունութերորդ, երեսունմեկական:
Բ. Հարյուր մեկ, հազար երեք հարյուր երեսուներկու, երկու հազար հինգ հարյուր հիսուներորդ, չորս հարյուր վաթսունական, երեք քառորդ, զրո ամբողջ հինգ տասնորդական:
Գ. Երկու-երկու, քսան-քսան, տասնութ-տասնութ, հարյուր-հարյուր:
Ա խմբում թվականները գրվում են մեկ բառով, Բ խմբում՝ առանձին, քանի որ հայրուրից ավել թվեր են, իսկ Գ խմբում թվականները բաշխական են և գրվում են գծիկով

162. Պարզի՛ր, թե տրված թվականներն ի՞նչ սկզբունքով են խմբավորվել.
Ա. Մեկ, հինգ, վեց, ութ, տասը, քսան, հարյուր, հազար:
Ա խմբում բոլոր թվականները պարզ և բացարձակ են
Բ. Տասնմեկ, քսանյոթ, հարյուր տասնինը, հազար վեց հարյուր քսանութ:
Բ խբմում բոլոր թվականները բարդ թվականներ են։
Գ. Երեսուն, քառասուն, երկրորդ, հինգերորդ, վեցական, տասական:
Գ խմբի բոլոր թվականները ունեն վերջածանցներ։
Դ. Հազար հինգ հարյուր յոթանասունմեկ, ութսունվեց, քսանյոթերորդ, քառասունմեկերորդ, մեկ երրորդ, երեք տասնորդական:

163. Տրված թվականները խմբավորի՛ր
ա) ըստ կազմության (պարզ, ածանցավոր, բարդ, բարդածանցավոր).
բ) ըստ նրա, թե ի՛նչ են ցույց տալիս (քանակ, թվային բաշխում, թվային կարգ).
գ) ըստ նրա, թե ինչպե՛ս են գրվում (կից, անջատ, գծիկով):
Հարյուր քսան — բարդ, վաթսուն — ածանցավոր, երրորդ — ածանցավոր, յոթ — պարզ, տասը-տասը — բարդ, չորրորդ — ածանցավոր, վաթսունմեկերորդ — բարդ ածանցավոր, ինը — պարզ, քառասուն-քառասուն — բարդ ածանցավոր, հազար ինը հարյուր իննսունվեց — բարդ ածանցավոր, մեկական — ածանցավոր, հարյուր ութսուներեքերորդ — բարդ ածանցավոր, երկու հազար հինզ հարյուր տասնվեց — բարդ, հինգական — ածանցավոր, տասնյոթերորդ — բարդ ածանցավոր, քառասուներորդ — բարդ ածանցավոր:

164.Տրված թվականներով բառեր կազմի՛ր` դրանք բաղադրելով Բ խմբում տրված արմատների
 և ածանցների հետ:
Ա Երկու, երեք, չորս (քառ), յոթ, ինը, տասը, քառասուն, առաջին:
Բ. ճյուղ, գլուխ, ամ, ակի, անի, յա, յակ, պատիկ, հերթ:
Առաջնահերթ, յոթյակ, քառապատիկ, երկակի, երկյուղ, յոթապատիկ, հնգյակ, եռագլուխ, ինյակ, տասնամյա

165. Տեքստի թվականները բառերով գրի՛ր:
Մարդն իր կյանքի յոթանասուն (70) տարվա ընթացքում միջին հաշվով հիսուն միլիոն (50 000 000) քայլ է անում: Քաղաքային տրանսպորտով երթևեկող մարդն օրական երկու հազար (2 000) քայլ է անում:
Մարդն իր կյանքի յոթանասուն (70) տարիներից տասներեքը (13-ը) ծախսում է խոսակցությունների, վեց (6) տարի` ուտելու վրա: Այդ ընթացքում հարյուր (100) տոննա ուտելիք է օգտագործում:
Կյանքի մեկ երրորդը (1/3-ը) քնած է անցկացնում:

166.Տեքստի թվականները բառերով գրի՛ր:
Կալիֆոռնիացի քառասունամյա (40-ամյա) մի մարդ (Պիտեր Նիկեյրսը) Միացյալ Նահանգները` Խաղաղ օվկիանոսից մինչև Ատլանտյան, ոտքով անցավ իննսունինը (99) օր տասներեք (13) ժամ տասներեք (13) րոպեում, վեց (6) ժամով ավելի արագ, քան նույն տարածությունն անցած հայրենակիցը:  Ճանապարհի երկարությունը չորս հազար նը հարյուր չորս (4904) կիլոմետր էր: Մեկ (1) օրում անցնում էր միջին հաշվով հիսուն (50) կիլոմետր:

167.Փակագծում տրված բառերը գրի՛ր կետերի փոխարեն` դնելով պահանջված թվով:
Այդ լողացող գործարանը մեկ օրում կարող է մշակել երեսուն կապույտ կետ (կետ), ստանա լ 600 (տոննա) տոննա ճարպ, որը համարժեք է 2400 (հեկտար)  հեկտար տարածությամբ արևածաղկի դաշտից ստացվող յուղին:
1961 թվականին արդեն Ասիայում 600 (ռնգեղջյուր) (մնալ) ռնգեղջյուր էր մնացել :
Մի քանի ժամվա ընթացքում Արջակղզում 900 (ծովափիղ) (խփվել) ծովափիղ էր խփվել:
Իրենց որսացած 900 (ծովափիղ) ծովափղերն էլ (թողնել) թողել էին տեղում ու տարել էին միայն ժանիքները:
Երկրի վերջին հինգ (նախագահ) (հետևել) նախագահները հետևել են կենդանական ու բուսական աշխարհի վերականգնմանը:
Ջրհեղեղի դատարկած վեց (գյուղ) գյուղերում արդեն վերաբնակիչներ են ապրում:
Ժլատորեն (բաշխվել) բաշխվեցին  թանկարժեք փոշու վերջին հիսուն (գրամ) գրամները:

168.Նախադասությունները ձևափոխի՛ր այնպես, որ թվականները հոմանիշ ձևերով փոխարինվեն:
Օրինակ`
Կողմերը վեցական մետը երկարություն ունեն: — Յուրաքանչյուր կողմը վեց մետր երկարություն ունի:
Ճանապարհի համարակալված հատվածներից հիսունհինգերորդն է քեզ հետաքրքրողը: — Ճանապարհի համար հիսունհինգ հատվածն է քեզ հետաքրքրողը:
Գրքերից յուրաքանչյուրը երեք հարյուր էջ ունի:
Նրանք այդ օրը երեսունական կիլոմետր անցել էին անապատով:
Գյուղում, որտեղ ջրհորի կամ աղբյուրի ջուր են օգտագործում, ամեն մարդ օրական ծախսում է քսան լիտր ջուր:
 Ժամանակակից մեծ քաղաքներում բնակիչներն օրական մոտ չորս հարյուրական լիտր ջուր են ծախսում:
Պայթուցիկները թաքցրել էին համար երեք տակառի մեջ:
Հյուրանոցի վաթսուներորդ սենյակում մի լրագրող է ապրում, որը հետաքրքրվում է անցյալ տարվա հրդեհով:
Քաղաքի 133-րդ դպրոցը նոր էր կառուցվել:

169.Փոխի՛ր թվականների գրության ձևը:
Բրազիլացի մի դերվիշ կարողացավ (115) հարյուր տասնհինգ օր սոված մնալ:
(XIX) Տասնիններորդ դարի երրորդ քառորդին պեղումներն ավարտվեցին:
Ամբողջ (XVII) Տասնյոթերորդ դարի ընթացքում իսպանացիներն արտահանեցին ինկերի հարստությունը:
Տաճարները (100) հարյուր-ական տարում էին կառուցվել:
Արկածախնդիր նավապետն այդ ժամանակ տարեկան (7-8) ութից-յոթ հազար տոննա գուանո (թռչնաղբ) թռչնաղբ էր վաճառում:
Միայն Չինչա կղզում (Պերու) հինգից տասը միլիոն ջրագռավ կար:
Ամենամեծ որսը կատարվեց (1938) հազար ինը հարյուր երեսունութ թվականին, երբ խփվեց ավելի քան (54) հիսունչորս հազար կետ:

170.Սխալ գործածված կամ գրված թվականները գտի՛ր և ուղղի՛ր:
Ութ տարում երեսունինն (երեսուն ինն) անգամ քննություն է հանձնել:
Նրա հավանոցում երեք հարյուր վաթսուներկու (երեքհարյուրվաթսուներկու) թև թռչուն կա:
Բոլոր երեխաներին վեցական (վեց-վեցական) մատիտ տվեցին:
Նա ամեն օր անցնում է հիսուն (հիսունական) կիլոմետր:
ХХ (ХХ-րդ) դարն ավարտին է մոտենում:
1886 թվականին շախմատի համար առաջին արքան դարձել է Ստեյնիցը, որն այդ կոչումը պահել է մինչև 1894 թվականը: Նրանց ամենաառաջին հանդիպումը 1926 թվականին է եղել:
Օլիմպիական XII և XIII (XIII-րդ) խաղերը համաշխարհային պատերազմի պատճառով տեղի չունեցան:

Թվականները կազմությամբ լինում են պարզ և բաղադրյալ: Բաղադրյալ թվականներն ունեն կցական կամ 
հակադիր գրություն: Կցական են տասնմեկից մինչև իննսունինը թվականները, հարադիր են հարյուր մեկից
բարձր թվականները:

Թվականների տեսակներն ենքանակական (մեկերկու), կոտորակային (մեկ երկրորդերեք քառորդ), բաշխական (տասըտասըմեկական), դասական (երկրորդտասներորդ):

Հայոց Լեզու 8·Հաշվետվություն·Գրականություն 8

Հոկտեմբերյան հայոց լեզվի և գրականության հաշվետվություն

Նախագծեր՝
Թարգմանում ենք
Ուսումնական աշուն
Կոմիտասյան նախագիծ

Հայոց լեզու՝
Գոյականի թիվը և հոլովը 04.10.2024
Ուսուցիչը մարդու կյանքում
Ածական անուն 08.10.2024
Գործնական աշխատանք․14․10․
Գործնական աշխատանք դերանուն խոսքի մասից․16․10
Կոմիտասյան նախագիծ
Թարգմանում ենք
Ուսումնական աշուն
Գործնական աշխատանք, 28.10.24

Գրականություն՝
Ավետիք Իսահակյանը՝ Կոմիտասի մասին․01․10․2024թ․
Կոմիտասը` բանաստեղծ․08․10
Ժողովրդական հեքիաթ․Միամիտ գեղցու խելոք աղջիկը 17․10
Կոմիտասյան նախագիծ
Թարգմանում ենք
Ուսումնական աշուն

Հայոց լեզվի բաժին
Գրականության բաժին

Հայոց Լեզու 8

Գործնական աշխատանք, 28.10.24

180.Ընդգծված դերանունները փոխարինի՛ր համապատասխան հոդերով (եթե պետք է, կարող ես նախադասությունից բառ հանել):
Քո ընկերը մենակ քայլում էր փոշեծածկ ճանապարհով: — Ընկերդ մենակ քայլում էր փոշեծածկ ճանապարհով:
Իմ որսն (որսս) իր ոտքով եկավ: — Որսս իր ոտքով եկավ:
Մենք, այսինքն` ծովափի բնակիչները, ծովից ենք հանում մեր սնունդն ու հարստությունը: — Մենք, ծովափի բնակիչներս, ծովից ենք հանում մեր սնունդն ու հարստությունը:
Դու` մեր ամենաուժեղ մարզիկը, հաղթանակով պիտի գաս: — Դու` մեր ամենաուժեղ մարզիկդ, հաղթանակով պիտի գաս:
Ես ծեր որսորդ եմ ու կյանքում շատ բան եմ տեսել: Ես՝ ծեր որսորդս, կյանքում շատ բան եմ տեսել:
Դուք` մեր շնորհալի տղաները, ձեր խոսքը դեռ չեք ասել: — Դուք` մեր շնորհալի տղաներՍ, ձեր խոսքը դեռ չեք ասել:
Քո սիրտը քա՛ր է, քար: — Սիրտդ քա՛ր է, քար:
Ձեր ձեոքն ընկնողին պրծում չկա: — Ձեոքներդ ընկնողին պրծում չկա:

181.Գրի՛ր, թե ընդգծված մասնիկն ինչ է նշանակում.
ա) ս-ն`ե՞ս, մե՞նք, ի՞մ, թե՞ մեր.
բ) դ-ն` դո՞ւ, դո՞ւք, քո՞, թե՞ ձեր.

Երկրի բնակիչներս (մենք) շատ անփույթ ենք մեր մեծագույն հարստության նկատմամբ:
Մեծերդ (դուք) մեզ` երեխաներիս (մենք) անընդհատ փոխել եք ուզում:
Շուրջս (իմ) ոչինչ չեմ նկատում:
Ինքս (ես) էլ լճի ափին լինել շատ եմ սիրում:
Կենդանու հետքերն ինքդ (դու) կնկատես թաց գետնի վրա:
Աչքներդ (քո) լույս լինի:
Կիրակի օրը ծնողներիս (իմ) հետ գազանանոց էինք գնացել:
Երեխաներս (մենք) ամենաշատը կապիկներով էինք հետաքրքրվում:
Քեֆդ (քո) կգար, որ տեսնեիր դրանց խաղերն ու օյինները:

182.Դերանունների գործածության հետ կապված սխալները գտի՛ր և ուղղի՛ր: 
Մի վարժեցնող փոկին խոսել է սովորեցրել: Նա նրա սանիկի խոսելու ընդունակությունը զարգացրել է երեք տարում: Այս ժամանակամիջոցում իր (փոկի) սիրած ծովատառեխը տալու և խրախուսելու միջոցով հասել է նրան, որ փոկն անգլերեն ասում է «Բարև, ինչպե՞ս ես», «Եկ այստեղ» և այլ նախադասություններ: Այլևս ոչ ոք չէին ուզում տեսնել այդ մարդուն:
16-րղ դարի ամբողջ ազնվական մարդիկ Ամերիկան հայտնագործողներից նոր նվեր ստացան:
Բոլոր աշխարհն է հետևում ռոբոտների արտադրությանը: Ֆիրմայի արտադրած ամբողջ նոր մեքենաները շատ արագ սպառվել են:

Հոլովի՛ր ես, նա, ինքը, նրանք, դուք, բոլոր, երբ, ով, սա, ամենքը, որ, որոնք դերանունները և յուրաքանչյուր դերանվան երկու հոլովաձևով կազմիր նախադասություններ:
Ուղղական — ես, նա, ինքը, նրանք, դուք, բոլորը, երբ, ով, սա, ամենքը, որ, որոնք
Սեռական — իմ, նրա, իր, նրանց, ձեր, բոլորի, երբվա, ում, սրա, ամենքի, որի, որոնց
Տրական — ինձ, նրան, իրեն, նրանց, ձեզ, բոլորին, երբվա, ում, սրան, ամենքին, որին, որոնց
Հայցական — ինձ, նրան, իրեն, նրանց, ձեզ, բոլորին, երբվա, ում, սրան, ամենքին, որին, որոնց
Բացառական — ինձնից, նրանից, իրենից, նրանցից, ձեզնից, բոլորից, երբվանից, ումից, սրանից, ամենքից, որից, որոնցից
Գործիական — ինձնով, նրանով, իրենով, նրանցով, ձեզնով, բոլորով, երբվանով, ումով, սրանով, ամենքով, որով, որոնցով
Ներգոյական — ինձնում, նրանում, իրենում, նրանցում, ձեզնում, բոլորում, երբվանում, ում, սրանում, ամենքում, որում, որոցնում

Հայոց Լեզու 8·Գրականություն 8

Ուսումնական աշուն

Այս աշնանային արձակուրդների ընթացքում ես շարունակեցի կարդալ «Жнецы смерти» ստեղծագործությունը։ Տվյալ ստեղծագործությունից ընտրեցի մի մաս և թարգմանեցի ռուսերենինց հայերեն։
Ահա թարգմանածց աշխատանքը

Հայոց Լեզու 8·Նախագծեր·Գրականություն 8

Կոմիտասյան նախագիծ

Ավետիք Իսահակյանը՝ Կոմիտասի մասին․01․10․2024թ․
Կոմիտասը` բանաստեղծ․08․10


Նամակ Կոմիտասին
Հարգելի Կոմիտաս․
Ձեր ստեղծագործությունները, երգերը, բանաստեղծությունները և այն ամենը, ինչ դուք արել եք մեր ժողովրդի համար, հիմա շատ են գնահատում։ Դուք ինձ համար այն մարդն եք, ով հայ մշակութ մի ահռելի ներդրում է բերել։ Դուք օգնել եք հայ երաժշտությանը չանհետանալուն և հայ մշակույթը զարգացնելուն։ Ես իսկապես հիանում եմ Ձեր գեղարվեստական ունակություններով, իմ կարծիքով Դուք ամենալավ մշակույթային երգահաններից մեկ եք։

Հայոց Լեզու 8·Գրականություն 8

Թարգմանում ենք

24 октября.
Минхо держит в руках множество красных роз. Они приятно щекочут кожу его холодных пальцев. Бутоны будто бы успокаивали его всю дорогу из огромного сада. Ли все это время очень тщательно срезал с них шипы, чтобы его любимый человек не поранился. Он никогда не любил розы, но с приходом в его жизнь первой любви все изменилось. Первая любовь всегда чувствуется иначе. Она ярко расцветает внутри сердца, но эта любовь всегда будет ледяной. Она запоминается самыми теплыми моментами, но и самыми тоскливыми. Сердце до безумия любит. Неизбежно много любит. Оно переплетает узелками чужие запястья своими черными лоскутами. И первая любовь кажется вечностью. Люди думают, что она будет всегда именно такой воздушной, мягкой и нежной. Но это не так. Первая любовь оставляет воспоминания, и с корнем вырывает часть сердца, кромсая кусками его на холодную землю. Первая любовь остается в прошлом.
В прошлом. И только в прошлом.

— Минхо…
Мужчина мгновенно останавливается на месте, когда слышит всхлип где-то возле входной тропинки в огромный сад. Это был голос Ханны. И он был каким-то до боли… другим. Холод начал медленно ползти по горлу Минхо. Он сковывал пальцами каждый его вдох и выдох. И небо начало сыпать хлопьями, накрывая все вокруг белоснежным одеялом. Ли повернул голову в сторону голоса его самого любимого человека. В этот момент в черных глазах застыл одинокий ужас. И все красные розы упали прямо под ноги мужчины. Они с тихим шумом стали красным полем среди белоснежных снежинок. Они стали последней каплей крови в их истории.
— Ты здесь… — шепчет тихо девушка и продолжает крепко держаться рукой за бледного мужчину. У Минхо огромная паника в темных глазах. У него даже ресницы дрожат от страха. Они покрываются хрупким инеем. — Я нашла тебя…

— Нет… Нет… — бормочет себе под нос Ли и видит везде кровь. Она повсюду. Она даже прилипла к рукам мужчины. И её хотелось поскорее смыть талой водой. Её хотелось убрать с белого цвета. — Пожалуйста, отдай мне свою боль. Прошу тебя. Отдай. Я заберу все. Я клянусь. Я заберу любую твою боль. Любую.
— Минхо, мне совсем не больно, — улыбается мягко Ханна и тянется дрожащими пальцами к щеке Минхо, чтобы нежно провести по ней. У Ли из-за этого жеста хрустнули кости внутри грудной клетки. Это все ложь. Это все сон. Это неправда. — Мне больше никогда не будет больно.
— Нет, я тебя смерти не отдам. Нет. Ни за что. Слышишь меня? Я тебя ей не отдам! — шепотом бормочет Ли и дотрагивается пальцами до кровавого клинка, чтобы сделать хотя бы что-нибудь. Но ничего не происходило. Ничего․ — Нет, пожалуйста. Только не ты.
— Минхо, послушай, — говорит тихо-тихо Ханна и смотрит куда-то внутрь самого Минхо. Снежинки неприятно оседают на её ресницах. Они даже касаются крови на белоснежном ханбоке. Они кружатся вокруг них похоронным танцем. — Всё хорошо. Я была очень счастлива почувствовать любовь. Я очень счастлива…

— Ханна… — задыхается в слезах Ли и целует девушку в любимую щеку, чтобы согреть. Она вся ледяная. Даже её губы покрываются льдом и алой кровью. — Не уходи… Не оставляй меня здесь. Пожалуйста…
— Я всегда буду твоим дождем. Я буду целовать твои щеки каплями дождя, моя любовь, — улыбается краешком губ молодая девушка и тянет мужчину к себе ближе, чтобы оставить на его кончике носа осторожный поцелуй. Этот поцелуй кажется пламенным огнём, который сжигает все внутренности дотла. — Не плачь. С улыбками никогда не прощаются…
— Я тебя люблю… — дрожащим голосом говорит Минхо и крепко прижимает к себе девушку, целуя её в висок. Ему невыносимо больно. Как будто вся жизнь закончилась прямо сейчас для него. И только смерть пришла в этот сад и стала его хозяйкой.
Не плачь… — шепчет тихо Ханна и смотрит на белоснежное небо, которое поет ему грустную колыбельную. Всего одна слеза скатывается по её щеке. Эту слезу Минхо осторожно смахивает большим пальцем.

Թարգմանություն

Հոկտեմբերի 24
Մինհոյի ձեռքերում կան շատ կարմիր վարդեր։ Նրանք հաճելիորեն թշվառում են նրա սառը մատների մաշկը։ Փնջերը կարծես հանգստացնում էին նրան ամբողջ ճանապարհին մինչև հսկայական այգին։ Լին այդ ամբողջ ընթացքում շատ զգույշ կտրում էր նրանց փշերը, որպեսզի իր սիրելին չվնասվի։ Նա երբեք վարդեր չէր սիրում, բայց իր առաջին սիրո գալուստով ամեն ինչ փոխվեց։ Առաջին սերը միշտ տարբեր է զգացվում: Այն վառ է ծաղկում սրտում, բայց այս սերը միշտ սառցե կմնա: Այն հիշում են իր ամենաջերմ, բայց նաև ամենատխուր պահերով։ Սիրտը խելագարորեն սիրում է: Անխուսափելիորեն շատ է սիրում: Այն ուրիշի դաստակներին իր սև լաթերով հանգույցներ է կապում։ Եվ առաջին սերը հավերժություն է թվում: Մարդիկ կարծում են, որ այն միշտ կլինի այնքան մեղմ, փափուկ և քնքուշ։ Բայց դա ճիշտ չէ: Առաջին սերը թողնում է հիշողություններ և արմատներով պոկում է սրտի մի մասը՝ կտորները փշրելով սառը հողի վրա: Առաջին սերը մնում է անցյալում:
Անցյալում. Եվ միայն անցյալում:

— Մինհո․․․
Տղամարդն անմիջապես կանգ է առնում, երբ այգու մուտքի արահետի մոտ ինչ-որ տեղ հեկեկոց է լսում: Դա Հաննայի ձայնն էր։ Եվ այն ինչ-որ կերպ ցավալի․․․ ուրիշ էր։ Սառը սկսեց դանդաղ սողալ Մինհոյի կոկորդում։ Այն մատներով սեղմում էր իր յուրաքանչյուր շունչն ու արտաշնչումը։ Եվ երկնքում սկսեց փաթիլներ թափվել՝ շուրջբոլորը ծածկելով ճերմակ վերմակով։ Լին գլուխը թեքեց դեպի իր ամենասիրելի մարդու ձայնը։ Այդ պահին սև աչերի մեջ սառեց միայնակ սարսափ։ Եվ բոլոր կարմիր վարդերը ընկան հենց տղամարդու ոտքերի տակ։ Նրանք լուռ աղմուկով դարձան կարմիր դաշտ ճերմակ փաթիլների միջև։ Նրանք դարձան վերջին արյան կաթիլը նրանց պատմության մեջ։
— Դու այստեղ ես․․․ — շշուկով ասում է աղջիկը և շարունակում է ձեռքով ամուր բռնվել գունատ տղամարդուց։ Մինհոյի մոտ մուգ աչքերում ահռելի խուճապ է։ Նույնիսկ նրա թարթիչներն են դողդողում սարսափից։ Նրանք ծածկվում են փխրուն ցրտահարությամբ, — Ես քեզ գտա․․․

— Չէ․․․չէ․․․ — Լին մրմնջում է ինքն իրեն և շուրջ կողքը արյուն է տեսնում։ Այն ամենուր էր։ Նույնիսկ տղամարդու ձեռքերին էր կպել։ Եվ այն ուզվում էր հնարավորինս արագ մաքրել հալված ջրով: Այն ուզվում էր հեռացնել ճերմակ գույնից, — Խնդրում եմ, տուր ինձ քո ցավը: Աղաչում եմ քեզ, տուր այն: Ես կվերցնեմ ամեն ինչ, երդվում եմ։ Ես կվերցնեմ քո ցանկացած ցավը: Ցանկացած
— Մինհո, ինձ բոլորովին ցավոտ չի, — Հաննան մեղմ ժպտում է և դողդոջուն մատներով մեկնում է Մինհոյի այտին՝ մեղմ շոյում այն: Լիի կուրծքը ճաքում է այս շարժումից։ Այս ամենը սուտ է, այս ամենը երազ է, սուտ է, — Ես այլևս երբեք ցավ չեմ ձգա։
— Ոչ, ես քեզ մահվանը չեմ տալու: Ոչ, ոչ մի դեպքում: Լսո՞ւմ ես ինձ։ Ես քեզ նրան չեմ տա։ — շշնջում է Լին և մատներով դիպչում է արյունոտ սայրին, որպեսզի գոնե ինչ-որ բան անի։ Բայց ոչինչ չկատարվեց։ Ոչինչ, — Ոչ, խնդրում եմ: Միայն դու չէ:
— Մինհո, լսիր, — կամացուկ ասում է Հաննան և նայում է ինչ-որ մի տեղ Մինհոյի ներսում։ Ձյան փաթիլները տհաճ ձևով նստում են նրա թարթիչների վրա։ Անգամ դիպչում են ճերմակ հանբոկի վրայի արյանը։ Նրանք պտտվում են նրանց շուրջը թաղման պարով։ — Ամեն ինչ լավ է։ Ես շատ երջանիկ էի կարողանալով սեր զգալ։ Ես շատ երջանիկ էի․․․

— Հաննա․․ — խեղդվում է արցունքներից Լին և համբուրում աղջկա սիրելի այտը, որպեսզի նրան տաքացնի։ Նա սարսափելի սառն էր։ Նույնիսկ նրա շուրթերը ծածկված են սառույցով և կարմիր արյունով։ — Մի գնա․․․ Մի թող ինձ այստեղ։ Խնդրում եմ․․․
— Ես միշտ կլինեմ քո անձրևը: Անձրևի կաթիլներով կհամբուրեմ այտերդ, իմ սեր, — երիտասարդ աղջիկը ժպտում է շրթունքների ծայրերեվ և տղամարդուն ավելի մոտ է քաշում իրեն, որպեսզի թեթև համբույր թողնի նրա քթի ծայրին: Այս համբույրը կարծես կրակ լիներ, որը գետին է այրում քո ամբողջ ներսում: — Մի լացիր։ Ժպիտներով երբեք հրաժեշտ չի տալիս․․․
— Ես քեզ սիրում եմ․․․ — դողդոջուն ձայնով ասում է Մինհոն ու աղջկան ամուր գրկում նրա մոտ՝ համբուրելով նրա քունքը։ Նրան անտանելի ցավալի էր։ Կարծես հենց հիմա նրա համար ողջ կյանքը վերջացավ։ Եվ միայն մահը եկավ այս այգի և դարձավ նրա տիրուհին:
Մի լացիր․․․ — լուռ շշնջում է Հաննան և նայում ձյունաճերմակ երկնքին, որը նրան տխուր օրորոցային է երգում։ Միայն մեկ արցունք է գլորվում նրա այտով: Մինհոն այդ արցունքը իր բութ մատով նրբորեն սրբում է։

Մասնակցի՛ր Գրաբարյան օրեր, Թարգմանչաց տոն նախագծին՝ կատարելով ստորև դրված աշխատանքները։
1․ Քո սիրած գրքից կամ ֆիլմից /օտար լեզվով/ մի հատված թարգմանի՛ր հայերեն։
Ստեղծագործություն՝ «Жнецы смерти» (հայ․ «Մահվան հնձվորներ») , հեղինակ՝ touch me yeah (անունը հայտնի չէ)
2․ Համեմատիր բնօրինակը կատարածդ թարգմանության հետ։

Իհարկե ռուսերեն տարբերակը ինձ ավելի մոտ է, քանի որ ստեղծագործությունը ես կարդացել եմ ռուսերեն տարբերակով, բայց դա չի նշանակում, որ հայերենը քիչ հուզիչ է։ Ինձ համար ռուսերեն տարբերակը ավելի շատ է լի զգացմունքներով և տարբեր էմոցիաներով։ Հայերեն տարբերակով, իմ կարծքով ավելի դժվար է նկարագրել տվյալ ստեղծագործության տարբեր իրավիճակները։ Բայց ամեն դեպքում հետաքրքիր էր փորձել թարգմանել և մեկ անգամ էլ կարդալ այս մասը, բայց արդեն ուրիշ լեզվով։

Հայոց Լեզու 8

Գործնական աշխատանք դերանուն խոսքի մասից․16․10

171. Յուրաքանչյուր շարքից մեկական բաղադրիչ վերցնելով բաղադրյալ դերանուններ կազմի՛ր:
Ա. Այս, այդ, այն, նույն, որ, քանի, ինչ, ոչ:
Բ. Ինչ, տեղ, պես, քան, պիսի, երորդ:
Այստեղ, այդքան, նույնպես, այնպիսի, որքան
172. Տրված դերանուններով բառեր կազմի՛ր:
Ես, ինքը (իր կամ յուր), այս, նույն, այլ, ամեն:
173. Տրված որոշյալ դերանուններով նախադասություններ կազմի՛ր:
Բոլոր, բոլորը, ամբողջ, ամբողջը, ամեն ինչ, յուրաքանչյուր, ամեն մի:
1. Բոլոր ծաղիկները Աննա հավաքել և միասին է դրել։
2. Այս դասարանում բոլորը ստանում են բարձր գնահատականներ։
3. Ամբողջ տարին Լիան ապրեց այս տանը։
4․ Ամբողջը կոտրվել ընկել էր և փակել էր ճանապարհը։
5. Այս տանը ամեն ինչ ինքս եմ արել։
6. Յուրաքանչյուր էջը նա շատ ուշադիր էր կարդում։
7․ Լանան ամեն մի խաղալիք իր տեղը դրեց։
174. Տրված ժխտական և անորոշ դերանուններով նախադասություններ կազմի՛ր:
Ինչ-որ, մի քանի, ուրիշ, ոչ մի, ոչ ոք, ոչինչ:
1. Վստահ եմ, որ նա ինչ-որ բան է թաքցնում։
2. Ես մի քանի ծաղիկ գնեցի նրա համար։
3․ Նա որոշեց ուրիշ գույն ընտրել կապույտի տեղը։
4. Այստեղ ոչ մի տուն չկա։
5․ Ոչ ոք չգիտի, թե ինչ է պատահել այդ տանը։
6․ Սենյակում ոչինչ չկար։
175. Փակագծում տրված գոյականներն ու բայերը համաձայնեցրո՛ւ ընդգծված դերանունների հետ:
Ճապոնացի երկարակյաց ձկնորսն ասում էր, որ իր ամբողջ սնունդն (սնունդ) եղել է ծովակաղամբն ու հում ձուկը: Նա ամբողջ գյուղին (գյուղ) խորհուրդ էր տալիս նույն ձևով սնվել:
Իր կյանքի բոլոր տարիներն (տարի) անցկացրել է նույն գյուղում:
Քնելու ընդունակությունը կորցրած երեխային քննելով բոլոր բժիշկներն (բժիշկ) ասեցին (ասել), թե դա բացաոիկ ու անհավանական դեպք է:
Քնաբեր դեղերից ոչ մեկը չազդեց (չազդել):
Քառասուն տարի է, որ իր բոլոր գիշերները (գիշեր) նվիրում է (նվիրել) իր անձի զարգացմանը:
Ամբողջ գիշերը (գիշեր) կարդում է, գրում ու նկարում:
Այդ օրը ոչ մի վթար (վթար) չի գրանցվել (չգրանցվել):
Նոր մեքենան առայժմ ոչ մի հաջողություն (հաջողություն) չունի:
Ամբողջ արձակուրդը (արձակուրդ) նվիրեց երեխայի ասած մեքենան գտնելուն:
176. Պարզի՛ր, թե տրված դերանուններն ի´նչ սկզբունքով են խմբավորվել և յուրաքանչյուր խմբին երեք-չորս դերանուն ավելացրո՛ւ:
Ա. Ես, դու, այս, ինչ, որ, մի:
Բ. Ոչինչ, ամեն ոք, որտեղ, մեկմեկու, այստեղ:
Գ. Ոչ ոք, ոչ մի, մի քանի, մեկն ու մեկը:

Հայոց Լեզու 8

Գործնական աշխատանք․14․10․

164. Տրված թվականներով բառեր կազմի՛ր` դրանք բաղադրելով Բ խմբում տրվսւծ արմատների և ածանցների հետ:
Ա Երկու, երեք, չորս (քառ), յոթ, ինը, տասը, քառասուն, առաջին:
Բ. ճյուղ, գլուխ, ամ, ակի, անի, յա, յակ, պատիկ, հերթ:

Երկու — երկճյուղ, երկագլուխ, երկակի
երեք — եռագլուխ, եռակի, եռամյա, եռյակ, եռապատիկ
չորս — քառագլուխ, քառամյա, քառակի, քառյակ, քառապատիկ
յոթ — յոթագլուխ, յոթամյա, յոթակի, յոթյակ, յոթապատիկ
ինը — իննագլուխ, իննամյա, իննակի, ինյակ, իննապատիկ
տասը — տասնագլուխ, տասնամյա, տասնակի, տասնյակ, տասնապատիկ
քառասուն — քառասունգլխանի, քառասնամյա, քառասնակի, քառասնապատիկ
առաջին — առաջնեկ
165. Տեքստի թվականները բառերով գրի՛ր:
Մարդն իր կյանքի յոթանասուն տարվա ընթացքում միջին հաշվով հիսուն միլիոն քայլ է անում: 
Քաղաքային տրանսպորտով երթևեկող մարդն օրական երկու հազար քայլ է անում: Մարդն իր կյանքի յոթանասուն տարիներից տասներեքը ծախսում է խոսակցությունների, վեց տարի` ուտելու վրա: Այդ ընթացքում հարյուր տոննա ուտելիք է օգտագործում: Կյանքի մեկ երրորդը քնած է անցկացնում: 
166. Տեքստի թվականները բառերով գրի՛ր:
Կալիֆոռնիացի քառասուն ամյա մի մարդ (Պիտեր Նիկեյրսը) Միացյալ Նահանգները` Խաղաղ 
օվկիանոսից մինչև Ատլանտյան, ոտքով անցավ ինըսունինը օր տասներեք ժամ տասներեք րոպեում, վեց ժամով ավելի արագ, քան նույն տարածությունն անցած հայրենակիցը: Ճանապարհի երկարությունը չորս հազար ինըհարյուր չորս կիլոմետր էր: Մեկ օրում անցնում էր միջին հաշվով հիսուն կիլոմետր: 
167. Փակագծում տրված բառերը գրի՛ր կետերի փոխարեն` դնելով պահանջված թվով:
Այդ լողացող գործարանը մեկ օրում կարող է մշակել երեսուն կապույտ կետեր, ստանալ 600 տոննա ճարպ, որը համարժեք է 2400 հեկտար տարածությամբ արևածաղկի դաշտից ստացվող յուղին: 1961 թվականին արդեն Ասիայում 
600 ռնգեղջյուրներ մնացին: Մի քանի ժամվա ընթացքում Արջակղզում 900 ծովափղեր խփվեցին:
Իրենց որսացած 900 ծովափղերին էլ թողել էին տեղում ու տարել էին միայն ժանիքները:
Երկրի վերջին հինգ նախագահները հետևել են կենդանական ու բուսական աշխարհի վերականգնմանը:
Ջրհեղեղի դատարկած վեց գյուղեր արդեն վերաբնակիչներ են ապրում: Ժլատորեն բաշխվել է թանկարժեք փոշու վերջին հիսուն գրամը
168.Նախադասությունները ձևափոխի՛ր այնպես, որ թվականները հոմանիշ ձևերով փոխարինվեն:
Օրինակ` Կողմերը վեցական մետր երկարություն ունեն: — Յուրաքանչյուր կողմը վեց մետր երկարություն ունի:
Ճանապարհի համարակալված հատվածներից հիսունհինգերորդն է քեզ հետաքրքրողը: — Ճանապարհի համար հիսունհինգ հատվածն է քեզ հետաքրքրողը:

Գրքերից յուրաքանչյուրը երեք հարյուր էջ ունի: — Գրքերը երեք հարյուրական եջ ունեն։
Նրանք այդ օրը երեսունական կիլոմետր անցել էին անապատով: — Այդ օրը անապատով յուրաքանչուրը անցել էր երեսուն կիլոմետր։
Գյուղում, որտեղ ջրհորի կամ աղբյուրի ջուր են օգտագործում, ամեն մարդ օրական ծախսում է քսան լիտր ջուր:
Ժամանակակից մեծ քաղաքներում բնակիչներն օրական մոտ չորս հարյուրական լիտր ջուր են ծախսում: — Մեծ քաղաքներում օրական մոտ չորս լիտր ջուր էր ծախսվում։
Պայթուցիկները թաքցրել էին համար երեք տակառի մեջ: — Համար երեք տակառի մեջ թաքցրել էին պայթուցիկներ։
Հյուրանոցի վաթսուներորդ սենյակում մի լրագրող է ապրում, որը հետաքրքրվում է անցյալ տարվա հրդեհով:
Քաղաքի 133-րդ դպրոցը նոր էր կառուցվել:

Հայոց Լեզու 8

Ածական անուն 08.10.2024

151. Ըստ կազմության` տրված ածականները բաժանի՛ր չորս խմբի:
Ալեծուփ, մեծ, ուժեղ, հոտավետ, հորդառատ, առևտրական, հոդային, ոսկեհուռ, խոշոր, սիրելի, միջմոլորակային, ահեղամռունչ, համեստ, մարդամոտ

պարզ՝ մեծ, ուժեղ, խոշոր, սիրելի, համեստ
բարդ՝ ալեծուփ, հորդառատ, ոսկեհուռ, ահեղամռունչ, մարդամոտ
բարդ ածանցավոր՝ միջմոլորոկային
ածանցավոր՝ առևտրական, հոդային, հոտավետ

152․ Ա խմբի գոյականներից ածականներ ստացի՛ր Բ խմբի ածականակերտ ածանցների միջոցով:
Ա. Տուն, իմաստ, գույն, ոսկի, երկաթ, համ:
Բ. Ան, դժ, յա, ատ, եղեն, եղ:
Անտուն, անիմաստ, դժգույն, գունատ, ոսկեղեն, երկաթյա, համեղ

153. Տրված բայերից ածականներ կազմի՛ր և ընդգծի՛ր ածականակերտ ածանցները:
Վստահել — վստահելի
համակրել — համակրելի
բացատրել — բացատրելի
դյութել — դյութիչ
գրավել — գրավիչ
հուզել — հուզիչ
բարկանալ — բարկացող
վախենալ — վախեցող
ամաչել — ամաչկոտ
պարծենալ — պարծեցող

154. Տրված բառակապակցությունների իմաստներն արտահայտի՛ր 
ածականներով և ընդգծի՛ր ածականակերտ ածանցները:
Յոթ գյուխ ունեցոդ — յոթգլխանի
երկու երես ունեցող — երկերեսանի
երկու փող ունեցող — երկփողանի
եռանդով օժտված — եռանդոտ
շատ բուրդ ունեցոդ — բրդոտ
գույն ունեցող — գունեղ
թևեր ունեցող — թևավոր
մեծ ուժ ունեցող — ուժեղ
երեք տարի (ամ) տևող — եռամյա
տասը տարեկան — տասնամյա

155. Կետերը փոխարինի՛ր ածականակերտ ածանցներով:
Անկենդան, անկամ, ․․․խոսկան, հայրական, կիսատ, փառ․․․, վայրենի, աղ․․․, արևելյան, երևանյան, ընկերական, կծող, ազդող, թրթռուն, հնչյուն, շաչող, խոհող, դողդոջուն:

156. Ընդգծված բառերի իմաստներն արտահայտի՛ր բառակապակցություններով 
և բացատրի՛ր, թե այդ ածականներն ինչո՛ւ  ոչ թե ուն,այլ  յուն ածանցով են կազմվել:
Օրինակ`Ահեղաշաչյուն փոթորիկ — Ահեղ շաչյունով փոթորիկ:
Քաղցրահնչյուն մեղեդի — քաղցր հնչող մեղեդի
Քնքշաշրշյուն զգեստ — քնքուշ շրշող մեղեդի
Բարեհնչյուն ձայն — բարի հնչյող ձայն
Դառնահնչյուն ոռնոց — դառը հնչող ոռնոց

157. Տրված ածականներն ավելացրո՛ւ տեքստին և տրված ու ստացված տեքստերը համեմատի՛ր:
Ամուր ու անսասան, երկճյուդ, նեղ, ուղղաբերձ, անկրկնելի ու հավիտենական, աշխարհակալ, լավագույն, երախտագետ, եռալեգու, հարթ, եզակի, ամենախոշոր ու ամենամանրամասն, բնական, բեհիսթունյան, ինքնատիպ:
Չնայած պարսից արքա Դարեհը տերություն էր ստեղծել, բայց վստահ չէր` սերունդներ կունենա ու նրանք իրեն կհիշեն: Նա հուշարձան ստեղծելու միտք հղացավ: Նա հուշարձանի համար տեղ ընտրեց:
Քերմանշահի հովտում ձգվում է մի լեռնաշղթա, որի գագաթն այն տեղում է, որով անցնում է Համադանից Բաբելոն տանող ուղին: Դա Բեհիսթուն լեռն է: Այնտեղ` ժայռի վրա, Դարեհի քանդակագործները մի հուշարձան թողեցին, որին ավելի քան երկու հագար տարի ոչ մի մարդ չկարողացավ հասնել: Քարի մակերեսին քանդակված են հասակով մարդիկ, որոնց խնամքով արված հարթաքանդակը Դարեհինն է: Պատի մնացած մակերեսը լրացված է արձանագրությամբ: Արձանագրությունը ոչ միայն արվեստի գործ է, նա շատ բան տվեց նաև պատմաբաններին:

159. Տեքստերի ածականներն ըստ անհրաժեշտության դարձրո՛ւ 
բաղդատական կամ գերադրական աստիճանի:
Ֆուտբոլում խաղարկվող մրցանակների մեջ պատվավորներն անհատական «Ոսկե գնդակ», «Ոսկե կոշիկներ» և «Արծաթե կոշիկներ» մրցանակներն են: «Ոսկե գնդակի» տեր դառնում է այն ֆուտբոլիստը, որ մայրցամաքի լավ մարզիկն է ճանաչվում: «Ոսկե կոշիկներն» ու «Արծաթե կոշիկները» համապատասխան թիթեղներից կարված կոշիկներ են, որ հանձնվում են եվրոպական երկրների լավ ռմբարկուներին:
Գերմանացի ֆիզիկոս Կոենն ասում է, որ քսանմեկերորդ դարում կանայք լողի տարածությունը հեշտ են հաղթահարելու, քան մեր օրերում լավ լողորդ համարվող տղամարդիկ:
Դանիացի Վեստերգարդը պատրաստել է աշխարհի մեծ` երեսունչորս տեղանոց հեծանիվն ու փոքր մոտոցիկլը: Նա ասում է, որ ճիշտ է դրանք օգտագործել ռեկլամի համար:

Հայոց Լեզու 8

Ուսուցիչը մարդու կյանքում

Մարդը հենց ինքն է ուսուցիչը իր սեփական կյանքում: Մարդիկ հաճախ հայտնվում են ուսուցչի դերում՝ անկախ նրանից՝ գիտակցում են դա, թե ոչ։ Յուրաքանչյուր փոխազդեցություն, յուրաքանչյուր փորձ և ընդունված յուրաքանչյուր որոշում ունի արժեքավոր բան սովորեցնելու ներուժ: Մարդիկ կարող են սովորել և սովորեցնել միմյանց անկախ նրանից, թե ինչպիսի իրավիճակում են։ Կյանքն ինքն իրեն վերջնական ուսուցիչ է, որը տալիս է անվերջ դասեր և աճի հնարավորություններ. Կատարված ընտրությունները և անցած ուղիները մեզ սովորեցնում են մեր և մեզ շրջապատող աշխարհի մասին: Մարդիկ կարող են նաև իմաստություն գտնել բնության, պատմության և ուրիշների գործերի մեջ՝ դառնալով իրենց և ուրիշների ուսուցիչները: