ՀԻՄՆԱԿԱՆ ԳԱՂԱՓԱՐՆԵՐ
ա. Ներկայացրո՛ւ։ Ինչպե՞ս ընթացան Հայկական հարցի քննարկումները Փարիզի խաղաղության վեհաժողովում։
բ. Բացատրի՛ր։ Բացատրի՛ր ԱՄՆ-ի դիրքորոշումը Հայաստանի մանդատի հարցում:
Հայերի ձգտումներին համահունչ որոշվում է Հայաստանի մանդատը ստանձնելու համար դիմել ԱՄՆ-ին և խնդրել նրա նախագահ Վ. Ուիլսնին անկախ մանդատի հարցից որոշել հայթուրքական սահմանը:1920 թ. մայիսին անհատապես Վ. Ուիլսնը ընդունում է իրավարար դառնալու առաջարկը, ապա Հայաստանի մանդատի ընդունման պաշտոնական հայտով դիմում է խորհրդարանին: Բայց Սենատը հունիսի 1-ին մերժում է Հայաստանի մանդատի համար լիազորություններ տրամադրել նախագահին:
գ. Վերլուծի՛ր։ Հայաստանին վերաբերող ի՞նչ դրույթներ էր պարունակում Սևրի պայմանագիրը: Ինչպե՞ս էին կարգավորվելու տարածքային վեճերը Վրաստանի ու Ադրբեջանի հետ՝ ըստ Սևրի պայմանագրի։
1920թ. օգոստոսի 10-ին Փարիզի Սևր արվարձանում Անտանտի երկրները Թուրքիայի հետ կնքեցին հաշտության պայմանագիր։ Ըստ պայմանագրի՝ 1․ Ադրբեջանի և Վրաստանի հետ Հայաստանի սահմաններն կորոշվեն պետությունների ընդհանուր համաձայնությամբ։ 2․ Թուրքիան հայտարարում է, որ ճանաչում է Հայաստանը, ինչպես ազատ և անկախ պետություն։ 3. Էրզրումի, Տրապիզոնի, Վանի և Բիթլիսի վիլայեթների երկու պետությունների միջև սահմանազատումը թողեցին ԱՄՆ-ի վրա։
Месяц: Ноябрь 2025
Աղեր։ Նոյեմբերի 24-28
1. Ո՞ր նյութերն են կոչվում աղեր: Պատասխանիր՝ ո՞ր իոններից է կազմված և ինչպե՞ս է ստացվում։
Աղեր, կոչվում են այն բարդ նյութերը, որոնք կազմված են մետաղի կատիոններից և որևէ թթվային մնացորդի անիոններից։ Աղերը ստանում են հիմնականում չեզոքացման ռեակցիաով՝ թթվի և հիմքի փոխազդեցությամբ։
2. Ի՞նչ իոններից են կազմված հետևյալ աղերը, դիսոցի՛ր։
ա) NaCl
Na+ + Cl— → NaCl
բ) CaCO₃
Ca+ + CO3— → CaCO3
գ) CuSO4
Cu+ + SO4— → CuSO4
դ) KNO₃
K+ + KNO3— → KNO3
3. Գրի՛ր հետևյալ աղերի բանաձևերը ըստ անվանումների․
ա) Կալցիումի քլորիդ
CaCl2
բ) Նատրիումի սուլֆատ
Na2SO4
4 . Գրի՛ր, ինչ կստացվի, երբ միմյանց հետ փոխազդեն․
ա) H₂SO₄ + KOH → H2O + K2SO4
բ) CuO + 2HCl → H2O + CuCl2
գ) Na₂CO₃ + CaCl₂ → NaCl + CaCO3
Քիմիա 11/24/2025
1. Գրե՛ք նատրիումի հիդրօքսիդի հետ երկաթի(III) քլորիդի, նիտրատի և սուլֆատի ռեակցիաների հավասարումները:
NaOH + FeCl3 → Fe(OH)3 + NaCl
NaOH + Fe(NO3)3 → Fe(OH)3 + NaNO3
NaOH + Fe2(SO4)3 → Fe(OH)3 + Na2SO4
2. Ներկայացրե՛ք NaOH-ի և Al(OH)3-ի առանձնահատկություններն ու ընդհանրությունները։
Երկուսն էլ հիդրօքսիդներ են։ Երկուսն էլ փոխազդում են թթուների հետ, առաջացնելով աղ և ջուր։
3. Ունենալով ալյումին, աղաթթու և ամոնիումի հիդրօքսիդ` ինչպե՞ս ստանալ ալյումինի հիդրօքսիդ:
2Al + 6HCl → AlCl3 + 3H
AlCl3 + 3NH4OH → Al(OH)3 + 3NH4Cl
4. Կրակաթի՝ Ca(OH)2–ի ջրային լուծույթի և ծծմբական թթվի փոխազդեցության հետևանքով գոյացել է 27,2 գ նստվածք: Որոշե՛ք փոխազդած նյութերի զանգվածները:
Ca(OH)2 + H3SO4 → CaSO4 + 2H2O
M (Ca(OH)2)=40+32+2=74 գ/մոլ
M (H3SO4)=3+32+64=99 գ/մոլ
n (Ca(OH)2)=27.2/74=0.3 մոլ
n (H3SO4)=27.2/99=0.2 մոլ
m (Ca(OH)2)=0.3*74=22.2
m (H3SO4)=0.2*99=19.8
Գործնական աշխատանքների փաթեթ 11.23.2025
1. Լրացնե՛լ բաց թողնված տառերը և ընդգծե՛լ:
Աշտիշատի հինավուրց վանքի խցերից մեկում` ընդարձակ թախտի վրա, նստել էին երեք երիտասարդ: Ձեթի ճրակն իր պղտոր լույսով լուսավորում էր երեք բազմահոգ դեմքերը: Երիտասարդներից մեկը հաղթանդամ, բարձրահասակ, խոշոր կազմվածքով և փառահեղ մի տղամարդ էր: Երկրորդը, ընդհակառակը, ավելի կարճահասակ, քան միջահասակ էր և ավելի նրբակազմ, քան հաղթանդամ: Այդ քնքուշ կազմվածքի վրա բնությունը դրել էր մի շնորհալի գլուխ, որին ավելի պատշաճ կլիներ մի պարթև մարմին: Նա խոսում էր առնական ձայնով, որի ելևէջները հնչում էին պողպատային հնչերանգներով: Վառվռուն աչքերի մեջ նշմարվում էին թրթռուն կրակներ: Երրորդ երիտասարդը օժտված էր անբասիր գեղեցկությամբ: Փարթամ գիսակները սփռվել էին թիկունքին, վերին շրթունքին նկատվում էր նորածիլ ընչացքը: Իսկ սևորակ աչքերի մեջ նշմարվում էր անբացատրելի վրդովմունք: Առաջինը Սահակ Պարթևն էր, երկրորդը Մեսրոպ Մաշտոցը, երրորդը Սամվելը` երեքն էլ աշխույժ, եռանդով լի երիտասարդներ:
2․Կազմել հետևյալ բառերի հոգնակին` մարդ, կին, դասագիրք, վերնատուն, առանձնատուն, մեծատուն, վիպագիր, տապանագիր, ձուկ, գառ, տնամերձ, արոտավայր, թռչուն, էլեկտրասյուն, ոտնաձայն:
Մարդիկ, կանայք, դասագրքեր, վերնատներ, առանձնատներ, մեծատներ, վիպագիրներ, տապանագրեր, ձկներ, գառներ, տնամերձեր, արոտավայրեր, թռչուններ, էլեկտրասյուներ, ոտնաձայներ
3․Բացատրել հետևյալ բառերի իմաստը` բարձրուղեշ, ախոյան, անձկալի, անձկություն, գամել, ստեպ-ստեպ, հապճեպ, նողկանք, ջլատել, զերծ:
բարձրուղեշ — ճյուղերը բարձր
ախոյան — թշնամի, հակառակորդ
անձկալի — կարոտով լի
անձկություն — նեղություն
գամել — հառել, մեխել
ստեպ-ստեպ — հաճախ
հապճեպ — շտապ, արագ
նողկանք — զզվանք
ջլատել — թուլացնել
զերծ — ազատ
4․ Կազմել երկուական նախադասություն` տրված նույնանուն բառերը գործածելով տարբեր իմաստներով՝ ակ, հարկ:
1․ Միայն իններորդ հարկի բնակարանները չեն գնել։
2. Նրա կյանքը լի էր հարկերով։
1․ Աղջիկը ամենաշատը հավանեց առաջին մատանու ալմաստե ակը։
2. Ճանապարհին մեքենայի ակը հանկարծակի ծակվեց։
5. Լրացնել բաց թողնված տառերը։
Ամառային այդ տոթ միջօրեին, երբ հանկարծակի մոլեգնած մրրկահողմը անթափանց փոշու ամպեր էր բարձրացնում, Էջմիածնի բարձրաշեն Մայր տաճարի դարպասներից ներս ընդարձակ քառակուսի բակում, հավաքվում էին սրդողած հոգևորականները: Ոմանք սև պարեգոտները ամփոփել էին գոտիներով, ոմանք՝ թողել արձակ: Ոմանք կնգուղով էին, ոմանք` գլխաբաց: Չնայած անախորժ քամուն` նրանք, խառնիճաղանջ խմբերով կանգնած սաղարթախիտ ծառերի հովանու տակ, արտակարգ հուզված խոսում էին` տրտուն դեմքերին ինչ-որ չարագույժ մտահոգություն: Ողջ միաբանությունը իր բոլոր եպիսկոպոսներով, վարդապետներով, սարկավաքներով այնտեղ էր: Այնտեղ էր պարթևահասակ Հակոբ եպիսկոպոսը` վշտալլուկ դեմքով մի մարդ, նրբակազմ Եղիազար վարդապետը` զայրույթից սփրթնած, Գրիգորիս թարգմանիչը, անգամ մառանապետ Հովհաննեսը, որ երբևէ որևէ բանի չէր խառնվում: Հավաքվածների մեջ կային նաև կմախք հիշեցնող ճգնավորներ, որոնք հագել էին կոշտ հանդերձներ և պարանե գոտիներով պրկել մեջքը: Նրանք ժուժկալ էին և դժողքի սարսափի ներքո խեղդում էին ախորժակը՝ իրենց նվիրելով քաղցի, ծարավի, աղոթքի։
6․ Ճիշտ գրել հետևյալ բաղադրյալ հատուկ անունները՝ փոքրատառերը ըստ անհրաժեշտության փոխարինելով մեծատառերով․
Չինական Ժողովրդական Հանրապետություն, Փոքր Մասիս, Նոր Արեշ, Պետրոս առաջին, «Ամբոխները խելագարված» պոեմ, Անվտանգության խորհուրդ, Շախմատի Համաշխարհային Ֆեդերացիա, Նոր Տարի, Ժողովրդական Կրթության Գերազանցիկ Կրծքանշան։
7․ Տրված դարձվածքներով կազմել մեկական նախադասություն․
Բախտը ժպտալ, քանի գլխանի է, հողին հավասարեցնել, կյանքի կոչել, պոչը կտրել։
1. Այս անգամ բախտը նրան ժպտաց։
2. Քանի՞ գլխանի է, որ մենակ այդքան ճանապարհ է անցել։
3. Երկրաշարժի հետևանքով շենքը հողին է հավասարվել։
4. Նրա միակ նպատակն էր իր նախագծերը կյանքի կոչել։
ՔԱՌԱԿՈՒՍԱՅԻՆ ԱՆՀԱՎԱՍԱՐՈՒՄՆԵՐԻ ԼՈՒԾՈՒՄԸ, D ≤ 0 ԴԵՊՔԸ
Առաջադրանքներ․
1) Լուծե՛ք անհավասարումը.
ա) x2 + 4x + 6 > 0
D=16-24=-8
-8<0
բ) 3x2 + 8x + 22 ≥ 0
D=64-264=-200
-200<0
գ) — 2x2 + 4x — 10 < — 2
D=16-64=-48
-48<0
դ) x2 + 6x + 15 ≤ 5
D=36-40=-4
-4<0
ե) x2 + 6x + 14 < 3x — 1
D=9-60=-51
-51<0
զ) — 4x2 + 6x — 9 < 1 — x
D=49-160=-111
-111<0
2) Լուծե՛ք անհավասարումը.
ա) x2 — 8x + 16 ≥ 0
D=64-64=0
x=8/2=4
բ) x2 — 7x + 10 ≥ 1 — x
D=36-36=0
x=6/2=3
գ) 3x2 + 12x + 10 ≥ — 2
D=144-144=0
x=12/6=2
դ) — 4x2 + 6x — 2 ≥ 2x — 1
D=16-16=0
ե) — x2 — 8x + 2 ≤ 33 + 2x
D=100-100=0
x=10/-2=-5
զ) (x + 7)2 > 2x + 13
3) Տրված է 3x2 + bx + 5 < 0 քառակուսային անհավասարումը։ Հայտնի է, որ b2 — 60 < 0։ Գտե՛ք անհավասարման լուծումների բազմությունը:
4) Տրված է 4x2 + bx + 1 ≥ 0 քառակուսային անհավասարումը: Հայտնի է, որ b2 < 7։ Գտե՛ք անհավասարման լուծումների բազմությունը:
Քիմիա։ 23/11/2025
Տնային աշխատանք
1. Գրիր հետևյալ հիդրօքսիդների բանաձևերը.
ա) նատրիումի հիդրօքսիդ — Na(OH)
բ) կալցիումի հիդրօքսիդ — Ca(OH)2
գ) երկաթ(III)-ի հիդրօքսիդ — Fe(OH)3
2. Դասակարգիր՝ հիմք, թթու, աղ.
NaOH, HCl, KOH, Cu(OH)₂
Հիմք՝ NaOH, Cu(OH)2
Թթու՝ HCl
Աղ`KOH
3. Նշիր՝ լուծելի, թե ոչ.
ա) NaOH — այո
բ) Ba(OH)₂ — այո
գ) Fe(OH)₃ — ոչ
դ) Al(OH)₃ — ոչ
4. Գրիր ռեակցիաները.
ա) NaOH + HCl → NaCl + H2O
բ) Ca(OH)₂ + CO₂ → CaO + H2O
գ) Fe(OH)₃ → (տաքացնելիս) Fe2O3 + H2O
դ) Al(OH)₃ + HNO₃ → Al(NO3)3 + H2O
»Հավերժական սեր»
Կարդա՛ Իսահակյանի ,,Հավերժական սեր,, ստեղծագործությունը և պատասխանիր հարցերին։
1. Առանձնացրու, կարդա Թադմորի ապարանքի նկարագրությունը սկզբում եւ վերջում։ Մեկնաբանիր նկարագրությունների տարբերությունները (հեղինակի բանաստեղծական մտահղացումը)։
Սկզբում Թադմորի ապարանքը նկարագրվում է որպես շատ գեղեցիկ տարածք, սեփական այգիներով, շատրվաններով և շքեղ տեսարաններով։ Վերջում՝ ժամանակը ոչնչացնում է ապարանքի գեղեցկությունը, որի մասին խոսվում էր սկզբում։
2. Բառարանից գտիր բամբիշ, մանկլավիկ, նաժիշտ, ձեղուն, սնդուս, թալկանալ, եբենոսյան, մուշկ, կնդրուկ բառերի բացատրությունը։
Բամբիշ — թագուհի, իշխանուհի
մանկլավիկ — սենեկապան
նաժիշտ — աղախին, սպասուհի
ձեղուն — տանիք
սնդուս — դիպակ
թալկանալ — թոշնել, ուժասպառ լինել
եբենոսյան — եբենոսի փայտից պատրաստած
մուշկ — բուրավետ յուղային նյութ,
կնդրուկ — լիբանոն
3. Ստեղծագործության վերաբերյալ գրի՛ր քո մտորումները։
4. Գրի՛ր էսսե կամ ստեղծագործական աշխատանք վերնագրերից մեկով՝
1. Սիրո և սպասման փոխհարաբերությունը Իսահակայանի ,,Հավերժական սեր,, ստեղծագործությունում
2. Սիրո իդեալականացումը և իրականությունը
3. Սերը չի չափվում ժամանակով
4. Ի՞նչն է դարձնում զգացմունքը հավերժական՝ հիշողությունը, երազանքը, թե հավատը զգացումիդ հանդեպ
5. Հավերժական սերը՝ իդեա՞լ, թե՞ իրական հոգեվիճակ
ՔԱՌԱԿՈՒՍԱՅԻՆ ԱՆՀԱՎԱՍԱՐՈՒՄՆԵՐԻ ԼՈՒԾՈՒՄԸ, D > 0 ԴԵՊՔԸ
Առաջադրանքներ․
1) Անհավասարումը լուծե՛ք միջակայքերի եղանակով.
ա) x2 — 6x + 5 > 0
D=36-20=16
x1=6+4/2=5
x2=6-4/2=1
(x-5)(x-1)>0
(-∞;1)U(5;∞)
բ) — x2 + 9x + 10 ≥ 0
D=81+40=121
x1=-9+11/-2=-1
x2=-9-11/-2=10
— (x+1)(x-10)>0
(-∞;-1)U(10;∞)
գ) 3x2 + 12x + 4 ≤ — 5
D=144-108=36
x1=-12+6/2=-3
x2=-12-6/2=-9
3 (x+9)(x+3) ≤ 0
(-∞;-9)U(-3;∞)
դ) 4x2 + 14x — 5 > — 15
D=196-160=36
x1=-14+6/2=-4
x2=-14-6/2=-10
4 (x+4)(x+10) > 0
(-∞;-10)U(-4;∞)
2) Անհավասարումը լուծե՛ք գրաֆիկական եղանակով.
ա) x2 + 6x — 7 > 0
D=36+28=64
x1=-6+8/2=1
x2=-6-8/2=-7
(-∞;-7)U(1;∞)
բ) — x2 + 4x — 3 ≤ 0
D=16-12=4
x1=-4+2/2=1
x2=-4-2/2=-3
(-∞;-3)U(1;∞)
գ) — 4x2 — 6x + 5 ≥ 7
դ) 4x2 + x + 8 ≥ 24 — 11x
3) Լուծե՛ք անհավասարումը.
ա) (x — 6)(x + 9) < 0
[-9;6]
բ) (x + 4)(x — 3) ≥ 0
(−∞,−4]U[3,∞)
գ) (x — 5)(x + 1) ≥ 0
(−∞,-1]U[5,∞)
դ) (2x + 5)(x + 5) ≤ 0
[-5;-2.5]
ե) — 3(x + 1)(x — 5) > 0
(-1;5)
զ) — 2(x + 4)(x — 3.25) ≤ 0
[-4;3.25]
Քրոմոսոմներ, գեներ, կարիոտիպ
Դասարանում դասը ներկայացնելուց հետո կատարել թեստը․
1. Կարիոտիպը նշանակում է…
ա) Գեների հաջորդականության ամբողջականությունը
բ) Օրգանիզմի բոլոր սպիտակուցների համախումբը
գ) Օրգանիզմի քրոմոսոմների ամբողջական հավաքածուն՝ քանակը, չափը և ձևը
դ) ԴՆԹ-ի կրկնօրինակման գործընթացը
2. Մարդու սոմատիկ բջիջներում քանի՞ քրոմոսոմ կա։
ա) 22
բ) 23
գ) 44
դ) 46
3. Մարդու սեռաբջիջներում (գամետներում) քանի՞ քրոմոսոմ կա։
ա) 23
բ) 46
գ) 44
դ) 22
4. Քրոմոսոմների մեծամասնությունը ի՞նչ ձև ունեն մետաֆազում։
ա) Օղակաձև
բ) S-աձև
գ) X-աձև (երկքրոմատիդ)
դ) Գնդաձև
5. Քանի՞ զույգ ավտոսոմ և քանի՞ զույգ սեռական քրոմոսոմ ունի մարդը։
ա) 23 ավտոսոմ, 1 սեռական
բ) 22 ավտոսոմ, 1 սեռական
գ) 22 սեռական, 1 ավտոսոմ
դ) 23 սեռական, 2 ավտոսոմ
«Кем ты стал бы на месте Старшего Брата: послушным или ответственным?»
На месте старшего брата я бы выбрала быть ответственной, а не просто послушной. Послушание само по себе не делает человека умным или смелым. Иногда нужно остановиться и подумать: правильно ли то, что от тебя требуют? Ответственный человек не нарушает правила просто так, но он понимает, зачем их соблюдает. Ведь именно ответственность делает человека свободным, помогает не теряться в сложных ситуациях и позволяет принимать решения, которые приносят реальную пользу. Слепое послушание создаёт иллюзию порядка, но только думающий и самостоятельный человек может выбрать верный путь. Поэтому я считаю, что важнее быть не слепо послушной, а ответственной. Это помогает принимать правильные решения и не потеряться в сложных ситуациях.