Գ. Մխիթարյանի <<Գիտելիքների ստուգման առաջադրանքներ մաս II >>-ից էջ 9-ից մինչև էջ-12
Տարբերակ 1
I․ Պատ․՝ 2, քանի որ կոնվեկցիան հեղուկի կամ գազի հոսանքների միջոցով կատարվող ջերմահաղորդում է։
II․ Պատ․՝ 1
III․ Պատ․՝ 3 և 4, ջերմության լավ հաղորդիչներ են մետաղները
IV․ Պատ․՝ 1 և 2, ջերմության վան հաղորդիչներ են մեկուսիչները՝ այնպիսի նյութեր, ինչպիսիք են փայտը, պլաստիկը, ապակին և օդը
V․ Պատ․՝ 1
VI․ Պատ․՝ 2
VII․ Պատ․՝ 1
VIII․ Պատ․՝ 1
Տարբերակ 2
I․ Պատ․՝ 1
II․ Պատ․՝ 1
III․ Պատ․՝ 3, 4
IV․ Պատ․՝ 1, 2
V․ Պատ․՝ 2
VI․ Պատ․՝ 1
VII․ Պատ․՝ 3
VIII․ Պատ․՝ 2
Տարբերակ 3
I․ Պատ․՝ 2
II․ Պատ․՝ 1
III․ Պատ․՝ 2, 3
IV․ Պատ․՝ 1
V․ Պատ․՝ 1
VI․ Պատ․՝ 3
VII․ Պատ․՝ 2
VIII․ Պատ․՝ 1
Տարբերակ 4
I․ Պատ․՝ 2
II․ Պատ․՝ 2
III․ Պատ․՝ 1, 3
IV․ Պատ․՝ 2, 4
V․ Պատ․՝ 1, 3
VI․ Պատ․՝ 1
VII․ Պատ․՝ 3
VIII․ Պատ․՝ 1
Месяц: Апрель 2025
Տեսակարար ջերմունակություն: Ջերմային հաշվեկշռի հավասարումը։ Նյութի ագրեգատային վիճակները
1. Ինչ է ջերմաքանակը
Ջերմաքանակը մարմնի ներքին էներգիայի փոփոխությունն է ջերմահաղորդման պրոցեսում։
2. Ինչ միավորներով է արտահայտվում ջերմաքանակը միավորների ՄՀ-ում:
Ջերմաքանակը արտահայտում են ջոուլով, նաև օգտագործում են կիլոջոուլ (կՋ) և մեգաջոուլ (ՄՋ)։
3. Որ դեպքում է ավելի շատ ջերմաքանակ պահանջվում ՝նույն զանգվածի գոլ,թե եռման ժամանակ:
Ավելի շատ ջերմաքանակ է պահանջվում եռման ջուր ստանալու համար։
4. Մարմնի ստացած ջերմաքանակը կախված է արդյո՞ք մարմնի նյութի տեսակից։
5. Մարմինների որ հատկությունն է բնութագրում ջերմունակությունը:
Մարմիններն օժտված են այնպիսի հատկությամբ, որ տվյալ պայմաններում միևնույն զանգվածով տարբեր մարմիններ նույն չափով տաքացնելու համար պահանջվում են տարբեր ջերմաքանակներ:
6. Որ ֆիզիկական մեծությունն են անվանում (նյութի) տեսակարար ջերմունակություն:
Այն ֆիզիկական մեծությունը, որը ցույց է տալիս, թե որքան ջերմաքանակ է անհրաժեշտ նյութի 1 կգ-ը 1°-ով տաքացնելու համար, կոչվում է այդ նյութի տեսակարար ջերմունակություն:
7. Ինչ է ցույց տալիս տեսակարար ջերմունակությունը:
Մարմնի ջերմային հատկությունները բնութագրող այն ֆիզիկական մեծությունը,որը հավասար է մարմնին հաղորդած ջերմաքանակի հարաբերությանը մարմնի
զանգվածին և մարմնի ջերմաստիճանի փոփոխությանը,կոչվում է տեսակարար ջերմունակություն։
8. Ինչ միավորով է չափվում տեսակարար ջերմունակությունը:
Նյութի տեսակարար ջերմունակությունը սովորաբար նշանակում են լատինական c տառով
9. Գրել տեսակարար ջերմունակությունը սահմանող բանաձևը:
c=Q/m(t2-t1)
10. Ինչ բանաձևով են որոշում տաքանալիս մարմնի ստացած ջերմաքանակը: Իսկ սառելիս մարմնի տված ջերմաքնակը
Տաքացնելիս՝ Q=cm(t-t1)
Սառչեիս՝ Q=cm(t-t2)
11. Ձևակերրպել ջերմափոխանակման օրենքը
Եթե ջերմափողունակությանը մասնակցող մարմինների համակարգը մեկուսացված է արտաքին միջավայրից ,ապա դա նշանակում է, որ այդ մարմինների ջերմությունը ինչ-որ ժամանակ հետո կհավասարվեն: Այդ ընթացքում տաք մարմինների տված Q1 ջերմաքանակի և սառը մարմինների ստացած Q2 ջերմաքանակի գումարը զրո է:
12. Ի՞նչ ագրեգատային վիճակներում կարող է լինել նյութը:
Պինդ, գազային և հեղուկ
13. Որո՞նք են ջրի ագրեգատային վիճակները:
Հեղուկ և գազային
14. Ինչո՞վ են բնորոշվում նյութի այս կամ այն ագրեգատային վիճակները:
Նյութի ագրեգատային վիճակները կախված են ֆիզիկական պայմաններից։
15. Ինչպիս՞ի դիրքերում են մոլեկուլները գազերում, հեղուկներում և պինդ մարմիններում:
16. Ո՞ր պրոցեսն է կոչվում հալում:
Բյուրեղային մարմնի պինդ վիճակից հեղուկին անցումը կոչվում է հալում։
17. Ո՞ր պրոցեսն է կոչվում պնդացում:
Հալման հակառակ երևույթը, երբ նյութը հեղուկ վիճակից անցնում է պինդ վիճակի, կոչվում է պնդացում:
Պյութագորասի թեորեմը
Ըստ գծագրերի տվյալների որոշել անհայտները․

ԵՎՐՈՊԱՆ 1815-1870-ԱԿԱՆ ԹՎԱԿԱՆՆԵՐԻՆ
ՕՏՏՈ ՎՈՆ ԲԻՍՄԱՐԿ
Գերմանացի քաղաքական գործիչ, «Երկաթե կանցլեր»։
Ղեկավարեց Գերմանիայի միավորումը (1871 թ․)։
Կազմակերպեց պատերազմներ Դանիայի, Ավստրիայի և Ֆրանսիայի դեմ։
Ստեղծեց սոցիալական ապահովության համակարգ։
Պահպանեց խաղաղություն Եվրոպայում իր դիվանագիտությամբ։
ՋՈՒԶԵՊՊԵ ԳԱՐԻԲԱԼԴԻ
Իտալացի հեղափոխական և զինվորական ղեկավար։
Մասնակցեց Իտալիայի միավորմանը։
Ղեկավարեց «Կարմիր վերարկուներ» զորքը։
Ազատագրեց Սիցիլիան և Նեապոլը։
Նպաստեց միացյալ Իտալիայի ստեղծմանը։
Աշխատանք Սամվել Բաբայանի հետ
Մաշկի կառուցվածքը և ֆունկցիան
1. Ի՞նչ նշանակություն ունի մարﬓի մազածածկույթը:
Մարմնի մազածածկույթը պաշտպանում է մաշկը արևից, վնասվածքներից, միջատներից, օգնում է պահպանել մարմնի ջերմաստիճանը և մազերի արմատները զգայուն են, օգնում են զգալ շփումը։
2. Ի՞նչ գործոնների հետևանքով են մազերը թափվում:
Տղամարդկային տիպի մազաթափությունը համարվում է ժառանգականության և արական հորմոն դիհիդրոտեստոստերոնի համադրության արդյունք։ Իսկ կանանց մոտ՝ հորմոնալ փոփոխություններ, ժառանգականություն, սթրես, վատ սննդակարգ և բժշկական պայմաններ, ինչպիսիք են անեմիան և հորմոնալ անհավասարակշռությունը
3. Ինչպե՞ս խնաﬔլ եղունգները և պահպանել ձեռքերի մաքրությունը:
Եղունգները պետք է կտրել և չկրծել, կրծելու ժամանակ մարդու օրգանիզմ անցնում է տարաբնույթ ինֆեկցիաներ։ Իսկ մաքրությունը պահպանելու համար պետք է լվացվել և լողանալ։
4. Ի՞նչ ախտանիշներ են դրսևորվում մաշկի ցրտահարված տեղամասում:
Առաջին աստիճանի ցրտահարությունը մակերեսային է, մաշկի վնասումը չի լինում մնայուն։ Ամենավաղ ախտանիշն է մաշկի զգացողության խանգարումը։ Ախտահարված հատվածներում մաշկը լինում է թմրած, ուռած՝ կարմրած եզրերով։ Մի քանի շաբաթից մաշկի մակերեսը կարող է պոկվել։
Նախադասության գլխավոր անդամներ․28․04
Ընդգծել ենթակաները, դուրս գրել ստորոգյալները, որոշել տեսակները՝ պարզ կամ բաղադրյալ։
Վայրի վարազի պես էր անտառապահ Պանինը։ Մի հրեշ էր նա՝ անտառապետի տարազով, կոկարդով գլխարկը գլխին։ Անտառում հանկարծ կերևար, փայտահատի կողքին կկանգներ, կնայեր, թե ինչպես նա արագ կացնահար է անում ծառը։ Մեկ էլ, թաքստոցից դուրս կգար, կմռնչար այնպես, որ արջերն էլ էին քնից զարթնում և որջերում մռռում։ Լեղապատառ փայտահատին մնում էր կամ փախչել, կամ օձի պես ծռմռատել Պանինի մտրակի հարվածների տակ։
Պանինը որսորդ էր։ Վեց շուն ուներ, մեկը մյուսից կատաղի։ Շների հետ որսի էր գնում Մթնաձորի խորքերը։ Ձմռան լուսնյակ գիշերներին, երբ վախից ոչ ոք չէր մոտենում Մթնաձորին, Պանինի շներն անտառի բացատում արջի հետ էին կոխ կենում, կամ հալածում էին խրտնած պախրային։
Պանինը վազում էր շների հետևից, հրճվանքից ճչում։ Գիշերվա որսը նրա համար հարազատ տարերք էր։
Առավոտը բացվում էր, ձյունի վրա արյան շիթեր էին երևում, այստեղ-այնտեղ խառնիխուռն հետքեր, խեղդված գայլի դիակ, կոտրատած ճղներ։ Մի փչակի մոտ նստում էր Պանինը, մինչև շները որսի միսն ուտեն։
Նա սպանած և ոչ մի կենդանու ձեռք չէր տալիս և շներին կշտացնելուց հետո վերադառնում էր տուն։ Եթե ճանապարհին տեսներ մեկին գողացած փայտը շալակին, Պանինի շները պիտի հարձակվեին նրա վրա, հալածեին, մինչև քափ-քրտինքի մեջ կորած, արյունլվա մարդը կարողանար մի տեղ պատսպարան գտնել։
Բաղադրյալ ստորոգյալներ՝ պես էր, հրեշ էր, որսորդ էր, տարերք էր
Պարզ ստորոգյալներ՝ կերևար, կկանգներ, կնայեր, կմռնչար, զարթնում, մռռում, ծռմռատել, մնում էր, փախչել, ուներ, գնում, չէր մոտենում, կոխ կենում, հալածում էին, վազում էր, ճչում, բացվում էր, երևում, նստում էր, ուտեն, չէր տալիս, վերադառնում էր, պիտի հարձակվեին, տեսներ, հալածեին, կարողանար, գտնել
Դուրս գրել ենթակաները, նշել, թե ինչ խոսքի մասով են արտահայտված։
Լուսաբացի շողքը երդիկից ներս էր ընկել, կարպետի վրա կաթնագույն շրջան գծել, երբ Սաքանը զարթնեց, տրեխները հագավ:
Ասյայի մոտով անցնելիս նա տեսավ սպիտակ շորը, վիզը, ուսի մի մասը, ուսի վրա սպիտակ շորի բարակ մի կտոր: Արագ մոտեցավ դռանը, մանգաղն առավ, դուրս եկավ:
Տան առաջ, առվի մոտ երեսը լվաց, սրբեց չուխի ծայրով, իջավ ձորը, այգում խոտ քաղելու: Ճանապարհին Սաքանը մի միտք էր անում՝ մե՞րկ էր քնել Ասյան, թե շապիկ կար հագին. եթե շապիկ կար, ինչո՞ւ ուսը բաց էր, գուցե կողքի սպիտակ շորը նրա շապի՞կն էր:
Կովը շուտ-շուտ գոմի դռանն էր նայում, հորթուկին լիզում, վիզը ախոռի փայտերին քսում, քերում: Տանն արդեն զարթնել էին, տեղաշորը հավաքել, կինը օջախն էր վառել, թեյի պատրաստություն էր տեսնում, երբ Սաքանը թարմ խոտի երկու խուրձ շալակին եկավ տուն:
Խոտի խուրձը կովի առաջ շաղ տալիս Ասյան էլ էր կանգնած Սաքանի կողքին: Նա ծիծաղում էր, երբ հորթը դունչը մեկնում էր կանաչ խոտին, հոտոտում և ոտքերը երերալով փախչում, գլուխը թաղում մոր կուրծի մեջ:
Հայոց լեզվի և գրականության ապրիլ ամսվա հաշվետվություն
Հայոց Լեզու՝
Գործնական քերականություն․ 02․04
Հայ մոր դերը կյանքում
Թեստային աշխատանք, 11.04-14.04
Գործնական աշխատանք․21․04
Գործնական աշխատանք 23.03.2025
Նախադասության գլխավոր անդամներ․28․04
Գրականություն՝
Կարդում ենք Չարենց
Կարդում ենք Աղայան
Վիլյամ Սարոյան: Գեղեցիկ սպիտակ ձիու ամառը․ 10․04
Վիլյամ Սարոյան, «Գնացքները». 15.04
Նախագծեր՝
Կարդում ենք Չարենց
Կարդում ենք Աղայան
Գործնական աշխատանք 23.03.2025
Գոյական
1. Առանձնացրու անձնանիշ և իրանիշ գոյականները:
Անձնանիշ
Վրացի, թզուկ, վաճառական, ուղևոր, հայ, վիրաբույժ, հնդկացի, դերասան, հացթուխ, խոհարար, լրտես, հետախույզ, կառապան
Իրանիշ
Որմնադիր, պատ, պատշար, թիզ, ձիակառք, վաճառատուն, ուղեվարձ, վերելք, հնդկացորեն, դերանուն, հացաբույս, խոհանոց, լրագիր, հետևանք, Վրաստան, Հայաստան
2. Առանձնացրու թանձրացական և վերացական գոյականները:
Վերացական
Հույս, կասկած, պատիվ, ճաշակ, տառապանք, խիղճ, չարություն, բնավորություն, արձագանք, հուշ, բողոք
Թանձրացական
Թռչուն, նկար, հուշարձան, վերարկու, ճաշ, երաժիշտ, քար, ծառ, դասագիրք
3. Որտեղ անհրաժեշտ է, գրիր մեծատառով:
Միջին Ասիա, Բելոռուսի Հանրապետություն, Ուրմիա լիճ, Ռուսաստանի Դաշնություն, Հնդկական օվկիանոս, Կարմիր ծով, Գեղամա լեռնաշղթա, Մխիթարյան միաբանություն, Սև ծով, Շարայի լեռներ, մայրաքաղաք Երևան, Ձենով Օհան, Սասունցի Դավիթ, Անբան Հուռի, Պարզ լիճ, Սյունիքի մարզ, Տիգրան Մեծ, Ախուրյան գետ, Պարույր Սևակ, Արտաշես Բարեպաշտ, Նորքի զանգված:
4. Ածանցների օգնությամբ հասարակ գոյականները դարձրու անձնանուններ:
Քնար, թագ, նազ, վարս, վարդ, շող, արծիվ, սաթ, խաչ:
Օրինակ՝ լեռ-Լեռնիկ, Լեռնուհի:
Քնարիկ, թագուհի, թագավոր, Նազելի, Նազիկ, Վարսիկ, Վարսենիկ, Վարդան, Վարդուհի, Շողիկ, Արծվիկ, Սաթենիկ, Խաչիկ,
5. Յուրաքանչյուր շարքից վերցրու մեկական գոյական և կազմիր վեց բարդ գոյական:
ա. որս, գյուղ, գիծ, գիր, լեռ, զարկ:
բ. նկար, շղթա, սեղան, երակ, պետ, գող:
Զարկերակ, գրասեղան, լեռնաշղթա, գծանկար, գյուղապետ, որսագող
ա. հայր, պատկեր, արշավ, ճակատ, երկաթ, հաց:
բ. սրահ, մարտ, գործ, խումբ, պետ, տուն:
Պատկերասրահ, արշավախումբ, ճակատամարտ, երկաթագործ, հայրապետ, հացատուն
6. Առաջին շարքի գոյականներից և երկրորդ շարքի վերջածանցներից հնարավոր բոլոր տարբերակներով կազմիր ածանցավոր գոյականներ:
ա. հյուր, ոսկի, թագ, գազան, հավաք, ժամ, հեծանիվ, իշխան, որս, ցույց, դատ, ճանապարհ, բառ, ներկ, երշիկ, խորհուրդ:
բ. -անակ, -անոց, -արար,- որդ, -ավոր, -արան, -եղեն, -ուհի:
Թագուհի, հյուրանոց, ոսկեղեն, գազանանոց, հավաքարար, ժամանոց, հեծանվորդ, իշխանուհի, որսորդ, ցուցանակ,դատավոր, ճանապարհորդ, բառարան, երշիկեղեն, խորհրդարան
7. Տրված գոյականների հոլովված ձևերը դարձրու ուղիղ:
Ծովի, անկյան, ընկերուհու,
Օրինակ՝ ծովի-ծով:
Անկյան — անկյուն
ընկերուհու — ընկերուհի
կնոջ — կին
ամսվա — ամիս
առվի — առու
մարդու — մարդ
հոգուց — հոգի
սրտով — սիրտ
մոր — մայր
ծաղկին — ծաղիկ
բալենու — բալենի
գարնան — գարուն
կավճով — կավիճ
սրբից — սուրբ
մանկության — մանկություն
պատվով — պատիվ
տիրոջից — տեր
շարժման — շարժում
ամուսնուն — ամուսին
ձվի — ձու
արյան — արյուն
աշնան — աշուն
քեռակնոջից — քեռակին
քեռու — քեռի
որդուն — որդի
սյան — սյուն
գառան — գառ
գինու — գինի
գրքում — գիրք
կատվին — կատու
շան — շուն
8. Կազմիր տրված բառերի հոգնակին:
Սուտ — ստեր
բեռ — բեռներ
փունջ — փնջեր
կին — կանայք
մարդ — մարդիկ
աստղ — աստղեր
գունդ — գնդեր
արկղ — արկղեր
լեռ — լեռներ
դերասան — դերասաններ
հարս — հարսներ
հյուրատուն — հյուրատներ
շուն — շներ
կողմնացույց — կողմնացույցներ
իտալացի — իտալացիներ
ձի — ձիեր
լու — լվեր
պատշար — պատշարներ
գրագիր — գրագիրներ
դուռ — դռներ
սանր — սանրեր
գինեգործ — գինեգործներ
նուռ — նռներ
սիրտ — սրտեր
ծառաբուն — ծառաբներ
սեղան — սեղաններ
գիրք — գրքեր
տետր — տետրեր
ծունկ — ծնկեր
կայսր — կայսրեր
9. Յուրաքանչյուր բառաշարքում ընդգծիր եզակի թվով հինգ գոյական:
ա. գրաբեր, բուսակեր, աղանդեր, բուլդոզեր, տարբեր, եթեր, առընթեր, դասընկեր, դարիվեր:
բ. կայքեր, պատկեր, ավեր, լապտեր, թխահեր, թիեր, պատվեր, լվեր, ստվեր, ուլատեր:
գ. տանտեր, աներեր, գիշեր, կրտսեր, թթվասեր, անտեր, հրավեր, բնավեր, նվեր
Гордость и мудрость
Принц был умен, образован и горд. Друзей у него не было, принц не дружил с теми, кто был ниже его по происхождению. Королева боялась, что гордость помешает сыну. Король, наоборот, считал, что гордость украшает принца. Однажды принц с охраной отправился на рыцарский турнир. По дороге банда разбойников напала на принца и его спутников в лесу. Никто не уцелел, кроме принца, который сражался, как лев. Но разбойники набросили на него сетку и связали юношу. Увидев богатую одежду юноши, атаман разбойников хотел получить за него выкуп. Но принц отказался говорить. Тогда юношу избили и приковали в пещере железной цепью. Принца почти не кормили. Он выжил благодаря одному бродяге, который тайком приносил ему воду и лепешки. Бродяга тоже был пленником и носил железные цепи на ногах, но он мог свободно ходить по лагерю. Однажды ночью бродяга пришел к принцу и прошептал:
— Я вижу, что ты благородный юноша, и хочу рассказать тебе свой план.
Принц пробормотал сквозь зубы:
— Я не разговариваю с бродягами.
Бродяга замолчал и исчез. Оказывается, он каким-то образом снял цепь и бежал. Вскоре армия короля разгромила разбойников. Принц был еле жив. Когда доктора поставили принца на ноги, отец сказал:
— Сын, мы узнали о тебе, благодаря одному бедняку, который спасся от разбойников. Он сказал, что хотел бежать вместе с тобой, но ты отказался с ним говорить.
— Разговаривать с бедняками — ниже моего достоинства, — высокомерно ответил принц.
— Глупость и гордость растут на одном дереве, — вздохнув, заметила королева.
— На горной вершине гордости не держится вода мудрости, — согласился с ней король.
Вопросы и задания
• Как вы думаете, помогает ли гордость в жизни?
По моему мнению, гордость от части помогает нашей самооценке оставаться стабильной и приемлимой. Гордиться можно собой и кем-то близким, но сильно возвышать себя тоже не нужно. Нужно уметь гордиться своими достижениями и наградами.
• Может ли богатый и знатный человек быть простым, а бедняк, наоборот, гордым?
Многие люди думают, что богатые люди — гордые. Но как по мне гордость не зависит от финансового состояния. Человек может быть гордым даже без денег.
• Как вы думаете, чем в жизни можно гордиться, а чем – нет?
Я думаю, что в жизни можно гордиться достижениями, хорошим кругом общения и отличной жизнью. Гордиться вредными привычками и тяжелым характером не нужно.
• Вспомните и перечислите все, чем вы гордитесь.
Единственное, чем я могу гордиться, это мой круг общения и мои близкие люди. Я искренне рада и горда тем, что меня окружают образованные и чудесные люди.
• Возьмите у своих родителей интервью на тему: «Чем вы гордитесь больше всего в жизни?»
Больше всего в жизни я горжусь своими детьми. Они искренние, умеют быть собой и не бояться выражать свои мысли. У меня трое подростков, они добрые, отзывчивые, помогают другим. Очень любят животных, а это тоже немаловажный факт, ведь сострадание к слабым уже о многом говорит. Я горжусь тем, что мои дети стремятся к развитию, учить что-то новое. Несмотря на свой возраст, они уже самостоятельные, зачастую сами принимают решения и несут за них ответственность.
Կոռուպցիա
1. Ինչ է կոռուպցիա
Կոռուպցիան հանցագործություն է, որով տվյալ անձը իր հնարավորություններն օգտագործում է անձնական կամ խմբակային շահի համար։ Դա պաշտոնի չարաշահում է, որը ոտնահարում է անհատի, հասարակության կամ նույնիսկ պետության իրավունքները։
2. Որոնք են կոռուպցիայի առաջացման պատճառները։
Կոռուպցիան շատ առաջացման պատճառներ ունի, որոնցից են օրինակ՝ քիչ եկամուտը, որը կարող է հանգեցնել կոռուպցիային, ավելի մեծ եկամուտ ստանալու համար։
3. Կարելի է արդյոք նշել կոռուպցիայի գոյության համար մեղավորների ինչ-որ շրջանակ։
Այո։ Ըստ ինձ կոռուպցիայի ընդացքում մեղավոր է և՛ կաշառողը և՛ ստացողը։ Երկուսն էլ շահագործում են իրենց հնարավորություններն ու պաշտոնը։