Աշխարհագրություն 8

Թուրքիա

1. Գնահատե՛ք Թուրքիայի աշխարհագրական դիրքը, ցո՛ւյց տվեք դրա առանձնահատկությունները:
Թուրքիան գտնվում է Ասիայի և Եվրոպայի միջև՝ ռազմավարական կարևորագույն դիրքում, ինչի շնորհիվ այն ունի մեծ տնտեսական և քաղաքական ազդեցություն: Նաև իր դիրքի շնորհիվ կամուրջ է հանդիսանում Ասիայի և Եվրոպայի միջև։ Երկրում լճերը քիչ են, ամենամեծը՝ Վանա լիճը։ Կլիման միջերկրածովային է։
2. Բնութագրե՛ք Թուրքիայի պետական կարգը:
Թուրքիան վարվող հանրապետություն է, որի ղեկավարն է նախագահը, իսկ օրենսդիր մարմինը մեծ ժողովն է:
3. Բնութագրե՛ք Թուրքիայի բնական պայմանները և ռեսուրսները, դրանց նշանակությունը տնտեսության տարբեր ոլորտների համար:

Թուրքիան հարուստ է բնական ռեսուրսներով, ամենաշատ մետաղի ու ոչ մետաղի հանքավայրերը հենց այդտեղ են։ Տուրիստական պահանջված երկրներից մեկն է, հարուստ է անտառներով և գյուղատնտեսական հողերով, որոնք կարևոր են երկրի տնտեսական զարգացման համար:
4. Ի՞նչ դեր ունի Թուրքիան հվ-արմ Ասիայում։

Հայոց Լեզու 8

Գործնական քերականություն․ գոյականական անդամի լրացումներ․14․02․-17․02․2025

257.Կետերը փոխարինիր ինչպիսի՞ կամ ո՞ր հարցերին պատասխանող բառերով կամ բառակապակցություններով (որոշիչներով):
Օրինակ` … ջրով լվացվեց: Զուլալ ջրով լվացվեց: Սարերից եկող ջրով լվացվեց:
Այգու ծաղիկներն օրորվում են թեթև զեփյուռից:
Հորդառատ Գետը ողողել էր փոքրիկ քաղաքի տներն ու պարիսպները:
Դիմացից քայլող ճանապարհորդը պատմում էր մեզ սպասվող անապատի մասին:
Գետը սառույցի շղարշով էր ծածկվել:
Լեռների ահռելի ստվերները ծածկել էին կանաչ դաշտերն ու հովիտները:

258.Ընդգծված ծավալուն որոշիչները (որոշիչ 
բառակապակցությունները) գրի՛ր որոշյալից հետո: Կետադրությանն ուշադրությո՛ւն դարձրու:
Անտառաբնակ բուի նման մի կին քաշում էր գանգակի պարանը: Զանգակի պարանը քաշում էր մի կին` նման անտառաբնակ բուի:

Սրտաբուխ ու մտերիմ այդ ձայնը ուշքի բերեց նրան: Այդ ձայնը՝ սրտաբուխ ու մտերիմ ուշքի բերեց նրան
Գարնան երեկոյի նման գգվող մի ժպիտ թառել էր դեմքին: Մի ժպիտ՝ գարնան երեկոյի նման գգվող, թառել էի իր դեմքին։
Կոշտուկներով պատած ու հողաբույր ձեռքերը հարգանք
էին ներշնչում: Ձերքերը՝ կոշտուկներով պատած ու հողաբույր, հարգանք էին ներշնչում։
Անտառային հավերժահարսի  նման մի աղջիկ հանկարծ փայտահատին մոտեցավ: Մի աղջիկ՝ անտառային հավերժահարսի նման, հանկարծ փայտահատին մոտեցավ։
Երկարոտն ու նրբակազմ մի կին անցնում էր մեր փողոցով: Մի կին՝ երկարոտն ու նրբակազմ, անցնում էր մեր փողոցով։
Գազանիկը մարդու ձեռքերին նմանվող երկար, բարակ ու ոսկրոտ 
մատներով թաթեր ուներ: Գազանիկը ուներ թաթեր՝ մարդու ձեռքերին նմանվող, երկար, բարակ ու ոսկրոտ մատներով։

259.Տրված ծավալուն որոշիչներն ավելացրո՛ւ ընդգծված 
գոյականներին այնպես, որ լինեն նրանցից առաջ և հետո: Կետադրությանն ուշադրությո՛ւն դարձրու:
Օրինակ` Ծեր ու իմաստուն հեքիաթասաց: Ջրաղացը լռել էր արդեն: — Ծեր ու իմաստուն հեքիաթասաց ջրաղացը լռել էր արդեն:
Ջրաղացը` ծեր ու իմաստուն հեքիաթասաց, լռել էր արդեն:
Արդեն լռել էր ջրաղացը` ծեր ու իմաստուն հեքիաթասաց:

Խուճապահար թռչունի նման: Մի աղջիկ մոտեցավ հավաքվածներին:
Մի աղջիկ՝ խուճապահար թռչունի նման, մոտեցավ հավաքվածներին:
Վերջալույսի շողերով օծված: Լեռն առասպելական մի նահապետ էր կարծես:
Լեռը՝ վերջալույսի շողերով օծված, առասպելական մի նահապետ էր կարծես:
Կարկաչուն ու հստակ ձայնը գլուխը գցած: Զանգը բոլորին հավաքում էր եկեղեցում:
Զանգը՝ կարկաչուն ու հստակ ձայնը գլուխը գցած, բոլորին հավաքում էր եկեղեցում:

261. Հարցական դերանունները փոխարինի´ր համապատասխան որոշիչ բառակապակցություններով:
Հեռագիրը` ռազմաճակատից ուղարկված, բերել էին գիշերը:
Ծաղիկը` փոքրիկ չորացած, դաշտում կարծես միակն էր:
Աշունը շուկան լցրել է մրգերով` ինչպիսի՞:
Նրա հիասթափությունը մատնում էին աչքերը` ինչպիսի՞ :
Մի ժպիտ` պայծառ երազկոտ, թառել էր դեմքին:

262. Կետադրի՛ր:
Ընկերս՝ զվարթ ու կատակաբան, շուրջն էր հավաքել բոլոր հյուրերին:
Կանաչազարդ դաշտավայրը ցողված վաղորդյան մարգարիտներով վառվում էր՝ ծիածանի ամենանուրբ գույներով:
Այդ առավոտ տեսածս առաջին բանը մեր ծիրանենին էր՝ ծաղկազգեստ ու բուրող:
Մայրամուտին ծովը՝ շառագույն ու հանդարտ, հանկարծ ալեկոծվեց:

263.Հարցական դերանունները փոխարինի՛ր հատկացուցիչներով:
Վարորդի աչքն ամբողջ օրը ճանապարհին էր:
Միշտ հիշում է մոտիկների խոսքը:
Գետի ջուրը բարձրացել էր ձնհալից:
Թփի արմատները շատ խորն էին թափանցել:
Քաղաքի փողոցները լայն էին և ուղիղ:

264.Ընդգծված բառերին ավելացրո՛ւ հատկացուցիչ լրացումներ, որոնք 
ցույց տան, թե դրանք (հատկացյալները) ո՛ւմ, կամ ինչի՛ն են 

պատկանում կամ վերաբերում:
Ձկները լույսի պատճառով շատ խորն էին իջել:
Լճի ձկները լույսի պատճառով շատ խորն էին իջել:
Սիրով կարդում էր բանաստեղծությունները:
Սիրով կարդում էր Տերյանի բանաստեղծությունները:
Երեկոն շատ խաղաղ էր:
Երեկվա երեկոն շատ խաղաղ էր։
Խանութն արդեն երկար ժամանակ փակ էր:
Հին խանութն արդեն երկար ժամանակ փակ էր։
Հրամանները շատ արագ էին կատարվում:
Տրված հրամանները շատ արագ էին կատավում։

265. Նախադասություններն ընդարձակի´ր` ընդգծված հատկացուցիչի և հատկացյալի միջև ավելացնելով փակագծում տրված բառակապակցությունը: Կետադրությանն ուշադարությո´ւն դարձրու:
Օրինակ` Արեգակի խավարումը  սարսափ առաջացրեց մարդկանց մեջ: (ընդամենը մի քանի րոպե տևող) – Արեգակի` ընդամենը մի քանի րոպե տևող խավարումը սարսափ առաջացրեց մարդկանց մեջ:

Նոբելի գործարանները ցրված էին Եվրոպայով մեկ: (պայթուցիկ նյութեր արտադրող)
Նոբելի՝ պայթուցիկ նյութեր արտադրող գործարանները ցրված էին Եվրոպայով մեկ:
Նոբելի կտակր կարծես թե հակասում էր նրա ապրած կյանքին: (մարդության խաղաղասիրությունն ու զարգացումը խթանող)
Նոբելի՝ մարդության խաղաղասիրությունն ու զարգացումը խթանող կտակը կարծես թե հակասում էր նրա ապրած կյանքին:
Վիկտոր Համբարձումյանը դարձավ աստղաֆիզիկայի ամբիոնի առաջին վարիչը: (իր իսկ նախաձեռնությամբ ստեղծված)
Վիկտոր Համբարձումյանը դարձավ աստղաֆիզիկայի՝ իր իսկ նախաձեռնությամբ ստեղծված ամբիոնի առաջին վարիչը:
Նա նկատեց, որ փայտանյութի բաղադրությունր ինչ-որ բանով խաղողի շաքարն է հիշեցնում (թղթի ու արհեստական մետաքսի վերածվող):
Նա նկատեց, որ փայտանյութի՝ թղթի ու արհեստական մետաքսի վերածվող  բաղադրությունր ինչ-որ բանով խաղողի շաքարն է հիշեցնում:
Քիմիկոսներն էին ելք փնտրում այդ երկրների բնակչությանն օգնելու: (գյուղատնտեսական մթերքների կարիք ունեցող)
Քիմիկոսներն էին ելք փնտրում այդ երկրների՝ գյուղատնտեսական մթերքների կարիք ունեցող բնակչությանն օգնելու:

270. Կետադրի՛ր:
Մենք ես ու Ցոլակը մտանք բակ:
Ընկերներս գլխաբաց չթե հասարակ շապիկով երկու տղա քայլում էին գետափով:
Ես ու իմ ընկերը Անդոն հաց ենք տանում նրա հոր բրուտ Ավագի համար:
Կարմիր շորերով աղջիկը այդ բարձրահասակ երեխան հեռացավ կտուրից ու մոտեցավ աղջիկներին:
Մուխի մեջ երևաց ոսկե ծամիկներով Ազնոն դուստրը իմ վաղեմի ծանոթի:
Քամին աշխարհի հզոր ու անսանձ ոգին վայրագ ուժով խառնեց- պղտորեց գետի անշարժ ջրերը:
Մեր երեխաներիս աչքը չէր հեռանում արագիլներից:
Ամենավերին աստիճանին կանգնած էր իմ բարեկամը Բաֆուտի Ֆոնը:
Ծառերից հազարամյա կաղնիներից կանցնես ու կտեսնես փնտրածդ հյուղակը:

Հասարակագիտություն 8

Ինչ է արդարություն: Արդարության իրավական և բարոյական կողմերը

1. Բացատրել ի՞նչ եք հասկանում արդարություն ասելով:
Ազատությունը սկզբունք է, որի հիման վրա մարդիկ ստանում են այն, ինչին իսկապես արժանի են՝ առանց խտրականության, կողմնակալության կամ անիրավության։ Արդարությունը ճիշտ, արդար, օրինական և բարոյական ապրելակերպ է։
2. Ի՞նչ եք հասկանում արդարության իրավական կողմ և արդարության բարոյական կողմ ասելով:

Իրավական արդարության կողմը՝ օրենքին ենթարկվելն է։ Օրենքը խախտելու դեպքում՝ իրավական դատարանի կողմից արդար դատական ընթացքի արդյունքում մարդուն դատելն ու ազատությունից զրկելը արդար կլինի։ Բարոյական արդարությունը՝ երբ մարդը գործում է ազնիվ, արդար և ճշմարտության կողմից։
3. Բերեք օրինակներ ձեր առօրյաից:

Երկրաչափություն 8

Քառանկյան ներգծյալ և արտագծյալ շրջանագիծ

Առաջադրանքներ․
1) Շրջանագծին արտագծած հավասարասրուն սեղանի հիմքերը հավասար են 2սմ և 8սմ։ Գտեք սեղանի պարագիծը։

P=2*(2+8)=20սմ
2) Շրջանագծին արտագծած հավասարասրուն սեղանի հիմքերից մեկը հավասար է մյուսի եռապատիկին, իսկ սեղանի սրունքը 8սմ է։ Գտեք սեղանի հիմքերը։

CD=3AB
AC, BD=8սմ
8*2=16
16/4=4
AB=4սմ
CD=12սմ

3) Գտեք շրջանագծին արտագծած հավասարասրուն սեղանի կողմերը, եթե նրա պարագիծը 40սմ է, իսկ հիմքերից մեկը 4 անգամ փոքր է մյուսից։
4AB=CD
40/2=20
AC, BD=10սմ
20/5=4
AB=4սմ
CD=16սմ
4) Հավասարասրուն սեղանին ներգծած է շրջանագիծ։ Այդ սեղանի պարագիծը 60սմ է։ Գտեք նրա սրունքը։

60/2=30
30/2=15
սրունքեր=15սմ
5) Հավասարասրուն սեղանի սրունքը 8սմ է, իսկ փոքր հիմքին առընթեր անկյունների գումարը՝ 300օ ։ Գտեք այդ սեղանին ներգծած շրջանագծի շառավիղը։

Երկրաչափություն 8

Եռանկյանը ներգծյալ և արտագծյալ շրջանագծեր

1) Շրջանագծին ներգծված է ABC եռանկյունն այնպես, որ AB-ն տրամագիծ է։ Գտեք եռանկյան անկյունները, եթե՝
ա) U BC=1340

<A=134/2=67o
<C=180/2=90o
<B=180-(67+90)=23o
բ)U AC=700 

<B=70/2=35o
<C=180/2=90o
<A=180-(35+90)=55o

2) Շրջանագծին ներգծված է BC հիմքով ABC հավասարասրուն եռանկյունը։ Գտեք եռանկյան անկյունները, եթե U BC=1020։
<A=102/2=51o
180-51=129o
<B, <C=129o
3) Ուղղանկյուն եռանկյան ներքնաձիգը 13 սմ է, իսկ էջերի գումարը՝ 17 սմ։ Գտեք եռանկյան ներգծյալ շրջանագծի շառավիղը։
4) Ուղղանկյուն եռանկյան ներքնաձիգը 15 սմ է, իսկ պարագիծը՝ 36 սմ։ Գտեք այդ եռանկյան ներգծյալ շրջանագծի շառավիղը։
5) ABC եռանկյանը արտագծված է շրջանագիծ։ Գտեք այդ շրջանագծի շառավիղը, եթե AC=24սմ, <A=600, <B=300 ։