Հայոց Լեզու 8·Գրականություն 8

Թարգմանում ենք

24 октября.
Минхо держит в руках множество красных роз. Они приятно щекочут кожу его холодных пальцев. Бутоны будто бы успокаивали его всю дорогу из огромного сада. Ли все это время очень тщательно срезал с них шипы, чтобы его любимый человек не поранился. Он никогда не любил розы, но с приходом в его жизнь первой любви все изменилось. Первая любовь всегда чувствуется иначе. Она ярко расцветает внутри сердца, но эта любовь всегда будет ледяной. Она запоминается самыми теплыми моментами, но и самыми тоскливыми. Сердце до безумия любит. Неизбежно много любит. Оно переплетает узелками чужие запястья своими черными лоскутами. И первая любовь кажется вечностью. Люди думают, что она будет всегда именно такой воздушной, мягкой и нежной. Но это не так. Первая любовь оставляет воспоминания, и с корнем вырывает часть сердца, кромсая кусками его на холодную землю. Первая любовь остается в прошлом.
В прошлом. И только в прошлом.

— Минхо…
Мужчина мгновенно останавливается на месте, когда слышит всхлип где-то возле входной тропинки в огромный сад. Это был голос Ханны. И он был каким-то до боли… другим. Холод начал медленно ползти по горлу Минхо. Он сковывал пальцами каждый его вдох и выдох. И небо начало сыпать хлопьями, накрывая все вокруг белоснежным одеялом. Ли повернул голову в сторону голоса его самого любимого человека. В этот момент в черных глазах застыл одинокий ужас. И все красные розы упали прямо под ноги мужчины. Они с тихим шумом стали красным полем среди белоснежных снежинок. Они стали последней каплей крови в их истории.
— Ты здесь… — шепчет тихо девушка и продолжает крепко держаться рукой за бледного мужчину. У Минхо огромная паника в темных глазах. У него даже ресницы дрожат от страха. Они покрываются хрупким инеем. — Я нашла тебя…

— Нет… Нет… — бормочет себе под нос Ли и видит везде кровь. Она повсюду. Она даже прилипла к рукам мужчины. И её хотелось поскорее смыть талой водой. Её хотелось убрать с белого цвета. — Пожалуйста, отдай мне свою боль. Прошу тебя. Отдай. Я заберу все. Я клянусь. Я заберу любую твою боль. Любую.
— Минхо, мне совсем не больно, — улыбается мягко Ханна и тянется дрожащими пальцами к щеке Минхо, чтобы нежно провести по ней. У Ли из-за этого жеста хрустнули кости внутри грудной клетки. Это все ложь. Это все сон. Это неправда. — Мне больше никогда не будет больно.
— Нет, я тебя смерти не отдам. Нет. Ни за что. Слышишь меня? Я тебя ей не отдам! — шепотом бормочет Ли и дотрагивается пальцами до кровавого клинка, чтобы сделать хотя бы что-нибудь. Но ничего не происходило. Ничего․ — Нет, пожалуйста. Только не ты.
— Минхо, послушай, — говорит тихо-тихо Ханна и смотрит куда-то внутрь самого Минхо. Снежинки неприятно оседают на её ресницах. Они даже касаются крови на белоснежном ханбоке. Они кружатся вокруг них похоронным танцем. — Всё хорошо. Я была очень счастлива почувствовать любовь. Я очень счастлива…

— Ханна… — задыхается в слезах Ли и целует девушку в любимую щеку, чтобы согреть. Она вся ледяная. Даже её губы покрываются льдом и алой кровью. — Не уходи… Не оставляй меня здесь. Пожалуйста…
— Я всегда буду твоим дождем. Я буду целовать твои щеки каплями дождя, моя любовь, — улыбается краешком губ молодая девушка и тянет мужчину к себе ближе, чтобы оставить на его кончике носа осторожный поцелуй. Этот поцелуй кажется пламенным огнём, который сжигает все внутренности дотла. — Не плачь. С улыбками никогда не прощаются…
— Я тебя люблю… — дрожащим голосом говорит Минхо и крепко прижимает к себе девушку, целуя её в висок. Ему невыносимо больно. Как будто вся жизнь закончилась прямо сейчас для него. И только смерть пришла в этот сад и стала его хозяйкой.
Не плачь… — шепчет тихо Ханна и смотрит на белоснежное небо, которое поет ему грустную колыбельную. Всего одна слеза скатывается по её щеке. Эту слезу Минхо осторожно смахивает большим пальцем.

Թարգմանություն

Հոկտեմբերի 24
Մինհոյի ձեռքերում կան շատ կարմիր վարդեր։ Նրանք հաճելիորեն թշվառում են նրա սառը մատների մաշկը։ Փնջերը կարծես հանգստացնում էին նրան ամբողջ ճանապարհին մինչև հսկայական այգին։ Լին այդ ամբողջ ընթացքում շատ զգույշ կտրում էր նրանց փշերը, որպեսզի իր սիրելին չվնասվի։ Նա երբեք վարդեր չէր սիրում, բայց իր առաջին սիրո գալուստով ամեն ինչ փոխվեց։ Առաջին սերը միշտ տարբեր է զգացվում: Այն վառ է ծաղկում սրտում, բայց այս սերը միշտ սառցե կմնա: Այն հիշում են իր ամենաջերմ, բայց նաև ամենատխուր պահերով։ Սիրտը խելագարորեն սիրում է: Անխուսափելիորեն շատ է սիրում: Այն ուրիշի դաստակներին իր սև լաթերով հանգույցներ է կապում։ Եվ առաջին սերը հավերժություն է թվում: Մարդիկ կարծում են, որ այն միշտ կլինի այնքան մեղմ, փափուկ և քնքուշ։ Բայց դա ճիշտ չէ: Առաջին սերը թողնում է հիշողություններ և արմատներով պոկում է սրտի մի մասը՝ կտորները փշրելով սառը հողի վրա: Առաջին սերը մնում է անցյալում:
Անցյալում. Եվ միայն անցյալում:

— Մինհո․․․
Տղամարդն անմիջապես կանգ է առնում, երբ այգու մուտքի արահետի մոտ ինչ-որ տեղ հեկեկոց է լսում: Դա Հաննայի ձայնն էր։ Եվ այն ինչ-որ կերպ ցավալի․․․ ուրիշ էր։ Սառը սկսեց դանդաղ սողալ Մինհոյի կոկորդում։ Այն մատներով սեղմում էր իր յուրաքանչյուր շունչն ու արտաշնչումը։ Եվ երկնքում սկսեց փաթիլներ թափվել՝ շուրջբոլորը ծածկելով ճերմակ վերմակով։ Լին գլուխը թեքեց դեպի իր ամենասիրելի մարդու ձայնը։ Այդ պահին սև աչերի մեջ սառեց միայնակ սարսափ։ Եվ բոլոր կարմիր վարդերը ընկան հենց տղամարդու ոտքերի տակ։ Նրանք լուռ աղմուկով դարձան կարմիր դաշտ ճերմակ փաթիլների միջև։ Նրանք դարձան վերջին արյան կաթիլը նրանց պատմության մեջ։
— Դու այստեղ ես․․․ — շշուկով ասում է աղջիկը և շարունակում է ձեռքով ամուր բռնվել գունատ տղամարդուց։ Մինհոյի մոտ մուգ աչքերում ահռելի խուճապ է։ Նույնիսկ նրա թարթիչներն են դողդողում սարսափից։ Նրանք ծածկվում են փխրուն ցրտահարությամբ, — Ես քեզ գտա․․․

— Չէ․․․չէ․․․ — Լին մրմնջում է ինքն իրեն և շուրջ կողքը արյուն է տեսնում։ Այն ամենուր էր։ Նույնիսկ տղամարդու ձեռքերին էր կպել։ Եվ այն ուզվում էր հնարավորինս արագ մաքրել հալված ջրով: Այն ուզվում էր հեռացնել ճերմակ գույնից, — Խնդրում եմ, տուր ինձ քո ցավը: Աղաչում եմ քեզ, տուր այն: Ես կվերցնեմ ամեն ինչ, երդվում եմ։ Ես կվերցնեմ քո ցանկացած ցավը: Ցանկացած
— Մինհո, ինձ բոլորովին ցավոտ չի, — Հաննան մեղմ ժպտում է և դողդոջուն մատներով մեկնում է Մինհոյի այտին՝ մեղմ շոյում այն: Լիի կուրծքը ճաքում է այս շարժումից։ Այս ամենը սուտ է, այս ամենը երազ է, սուտ է, — Ես այլևս երբեք ցավ չեմ ձգա։
— Ոչ, ես քեզ մահվանը չեմ տալու: Ոչ, ոչ մի դեպքում: Լսո՞ւմ ես ինձ։ Ես քեզ նրան չեմ տա։ — շշնջում է Լին և մատներով դիպչում է արյունոտ սայրին, որպեսզի գոնե ինչ-որ բան անի։ Բայց ոչինչ չկատարվեց։ Ոչինչ, — Ոչ, խնդրում եմ: Միայն դու չէ:
— Մինհո, լսիր, — կամացուկ ասում է Հաննան և նայում է ինչ-որ մի տեղ Մինհոյի ներսում։ Ձյան փաթիլները տհաճ ձևով նստում են նրա թարթիչների վրա։ Անգամ դիպչում են ճերմակ հանբոկի վրայի արյանը։ Նրանք պտտվում են նրանց շուրջը թաղման պարով։ — Ամեն ինչ լավ է։ Ես շատ երջանիկ էի կարողանալով սեր զգալ։ Ես շատ երջանիկ էի․․․

— Հաննա․․ — խեղդվում է արցունքներից Լին և համբուրում աղջկա սիրելի այտը, որպեսզի նրան տաքացնի։ Նա սարսափելի սառն էր։ Նույնիսկ նրա շուրթերը ծածկված են սառույցով և կարմիր արյունով։ — Մի գնա․․․ Մի թող ինձ այստեղ։ Խնդրում եմ․․․
— Ես միշտ կլինեմ քո անձրևը: Անձրևի կաթիլներով կհամբուրեմ այտերդ, իմ սեր, — երիտասարդ աղջիկը ժպտում է շրթունքների ծայրերեվ և տղամարդուն ավելի մոտ է քաշում իրեն, որպեսզի թեթև համբույր թողնի նրա քթի ծայրին: Այս համբույրը կարծես կրակ լիներ, որը գետին է այրում քո ամբողջ ներսում: — Մի լացիր։ Ժպիտներով երբեք հրաժեշտ չի տալիս․․․
— Ես քեզ սիրում եմ․․․ — դողդոջուն ձայնով ասում է Մինհոն ու աղջկան ամուր գրկում նրա մոտ՝ համբուրելով նրա քունքը։ Նրան անտանելի ցավալի էր։ Կարծես հենց հիմա նրա համար ողջ կյանքը վերջացավ։ Եվ միայն մահը եկավ այս այգի և դարձավ նրա տիրուհին:
Մի լացիր․․․ — լուռ շշնջում է Հաննան և նայում ձյունաճերմակ երկնքին, որը նրան տխուր օրորոցային է երգում։ Միայն մեկ արցունք է գլորվում նրա այտով: Մինհոն այդ արցունքը իր բութ մատով նրբորեն սրբում է։

Մասնակցի՛ր Գրաբարյան օրեր, Թարգմանչաց տոն նախագծին՝ կատարելով ստորև դրված աշխատանքները։
1․ Քո սիրած գրքից կամ ֆիլմից /օտար լեզվով/ մի հատված թարգմանի՛ր հայերեն։
Ստեղծագործություն՝ «Жнецы смерти» (հայ․ «Մահվան հնձվորներ») , հեղինակ՝ touch me yeah (անունը հայտնի չէ)
2․ Համեմատիր բնօրինակը կատարածդ թարգմանության հետ։

Իհարկե ռուսերեն տարբերակը ինձ ավելի մոտ է, քանի որ ստեղծագործությունը ես կարդացել եմ ռուսերեն տարբերակով, բայց դա չի նշանակում, որ հայերենը քիչ հուզիչ է։ Ինձ համար ռուսերեն տարբերակը ավելի շատ է լի զգացմունքներով և տարբեր էմոցիաներով։ Հայերեն տարբերակով, իմ կարծքով ավելի դժվար է նկարագրել տվյալ ստեղծագործության տարբեր իրավիճակները։ Բայց ամեն դեպքում հետաքրքիր էր փորձել թարգմանել և մեկ անգամ էլ կարդալ այս մասը, բայց արդեն ուրիշ լեզվով։

Գրականություն 8

Ժողովրդական հեքիաթ․Միամիտ գեղցու խելոք աղջիկը 17․10

Հին ժամանակով Լոռու գեղերից մնում ապրում էր մի պառավ մարդ։ (Ասենք թե էդ գեղը հենց հայի Գյառ-Գյառն էր)։ Նա ուներ էրկու աղջիկ։ Մինը մարդու էր տվել Փամբակում, մինն էլ տանն էր։ Էդ տան աղջիկը շատ խելոք էր, տնարար ու շատ էլ սիրուն։ Խելքով ու շնորհքով սաղ գեղումը գովական էր։ Էնպես շնորհքով ձեռք ուներ, էնպես սուր միտք, որ ամենքը ասում էին, թե նրա շնորհքը տվովի ա, աստվածատուր ա, թե նա իմաստուն ա ու հնարագետ։ Մի օր աղջիկը ասավ հորը.

— Ապի, գնա տես մեծ քիրս, փեսեն, էրեխեքը ո՞նց են ու խաբարը բեր։

Ալևորը վեր կացավ, գնաց Փամբակ, մի քանի օր մեծ աղջկա մոտ կացավ ու ետ էկավ։ Ճամփին նրան ռաստ էկան էրկու ջահել տղա։ Երբ հասան Փամբակա ջրին, նրանցից մինը ասավ.

— Հայրիկ, ջրի վրա կարմունջ չկա, արի մինս ու մինս կարմունջ դառնանք, մեկելներն էլ վրովն անց կենան։

Ալևորը զարմացավ, ասեց.

— Այ որդի, ոնց որ տեսնում եմ, դու֊ք խելոք տղերք եք, ամա հիմի էնպիսի սարսաղ բան եք ասում, էդ ո՞նց կլինի։ Մի մարդ կարա՞ էս ջրի վրա կարմունջ դառնա։

Էդ տղերքն էլ բան չասին: Չիմն էլ բոբիկացան ու ջուրն անց կացան։ Երբ որ հասան Դվալա սարին, նրանցից մինն ասավ.

— Հայրիկ, էս սարը շատ բարձրն ա։ Մենք մինչև սարի գլուխ հասնիլը շատ կբեզարենք։ Արի մինս ու մինս նարդիվան դառնանք, մեկելներս էլ վրովը բարձրանանք սարը։

— Այ որդի,— ասավ ալևորը,— Էլի մի սարսաղ բան ասեցիր, մի մարդ կարա էս եքա սարին նարդիվան լինի՞։

Անծանոթ տղերքը էլ բան չասացին, բարձրացան Դվալա սարը. էդ սարի գլխից Լոռին ոտքիդ տակին ա, թամաշ արին, ի՞նչ տեսան. սար ու ձոր ալ ու ալվան ծաղիկի մեջ կորած, դեզերն էլ կանաչ արտերով, անդ ու անտառով զուգված զարդարված։ Չորս կողմը սարեր, կլոր պար բռնած, մեջտեղը ձորեր՝ խոր ու ահռելի, աջ ու ձախ կտրած։

Դվեր եկան Դվալա սարից։ Մայիս ամիսն է, արտերն եկել, հասկեր էին քշել ու ցնծին էին տալիս։ Մի լավ արտի կշտով անց կենալիս էդ տղերանցից մինն ասավ.

— Հայրիկ, յարաբ էս արտի տերը սրա ցորենը կանանչ ա կերել, թե պտի հնձի, կալսի ու հետո ուտի։

Ալևորը զարմացավ, ասավ.

— Այ որդի, էլի մի սարսաղ բան ասեցիր, ախար արտը կանանչուց կուտվի՞։ Մին չի որ չհասնի, չհնձեն, չկալսեն, չչորացնեն ու տանեն ջաղացումը աղան, եդնա հաց անեն, ո՞նց կարան ուտեն։

Տղերքն էլի սուս կացան։

Երբ հասան գեղը, մութն ընկել էր, նրանք հալիվորին հարցրին.— էս գեղումը ո՞վ կա, որ մեզ ղոնախ ընդունի։

— Գնացեք,— ասավ,— Խամցոնց տունը, նրանք գյուռ օջախ են ու ղոնախասեր։

Էն տղերքը գնացին՝ Խամցոնց, ալևորն էլ էկավ իրա տուն։ Աղջիկը հարցրեց.

— Ապի, քիրս ո՞նց էր, էրեխեքը, մեր փեսեն ո՞նց էին։

— Շատ լավ էին բալա ջան, քեզ ու հարցնողանցը շատ բարով էին անում:

— Է, լավ, ապի, գնացիր աշխարհ ման էկար, էլ ուրիշ ի՞նչ տեսար, ի՞նչ իմացար, պատմի տենանք։

— Ի՞նչ պետք է անեի, այ բալա, աշխարք ա էլի, ով ունի՞ ուտում ա, խմում, քեֆ անում։ Ով չունի՝ վայ ա տալի իր սև օրը, արին քրտինք ա անում, որ մի կտոր չոր հաց ունենա։ Հա, էսօր ճամփին ինձ ընկերացան էրկու ջահել տղա, ամա խոսելիս մի էրկու սարսաղ բան ասին։

Ու ալևորը պատմեց կարմունջի բանը։ Աղջիկը ասավ,— Ապի, դու շատ միամիտն ես, նրանք քեզ կապանք են ասել, դու գլխի չես ընկել։ Դու նրանց սարսաղ ես ասել, ամա նրանք սարսաղ չեն։

— Բա ո՞նց որդի, մի մարդ կարա՞ եքա ջրին կարմունջ դառնա։

— Է, ապի, երբ նա ընենց ասավ, դուն էլ կասեիր. «Ես ծեր եմ, որդի, չեմ կարող կարմունջ դառնալ, մինդ ու մինդ կարմունջ դառեք, ես էլ վրովն անց կենամ»։ Էն վախտը նրանցից մինը կբոբիկանար, քեզ կշալակեր, ջուրն անց կկտցներ. նա կդառնար քեզ համար կարմունջ։

— Ղորթ որ է,— գլխի ընկավ ալևորը,— էդ լավ, ասենք, ամա մի մարդ կարա՞ Դվալա սարին նարդիվան դառնա՞։

Ու պատմեց նարդիվանի բանը։

— Է, ապի,— ասավ աղջիկը,— էլի գլխի չես ընկել։ Երբ նա էդպես ասավ, դուն էլ կասեիր. «Ես ծեր եմ, որդի, կարալ չեմ նարդիվան դառնալ, մինդ ու մինդ նարդիվան դառեք, ես էլ վրովը բարձրանամ սարը»։ Էն վախտը նրանցից մինը կսկսեր մի լավ հեքիաթ, յա մի պատմություն, դուն էլ ականջ կանեիր ու սարը հենց կբարձրանայիր, որ չէիր իմանալ, թե ոնց բարձրացար։ Էդ կդառնար քեզ համար նարդիվան։

— Ղորթ որ է,— ասավ հալիվորը,— էդ էլ ես լավ ասում։ Լավ, էդ ասենք էդպես։ Ամա արտը կանանչունց կուտվի՞։

— Է, ապի, ապի,— ասաց աղջիկը,— էս հասարակ կապանքն էլ չես գլխի ընկել։ Ախար մի մարդ երբ պարտքով ա վարում, ցանում, որ հնձի, կալսի, պարտքատերը կգա, կտանի, ուրեմն, նա արտը կանանչուց ա կերել։ Իսկ էն մարդը, որ իրա աշխատանքով ա վարել ու ցանել, նա, իհարկե, որ հնձի, կալսի՝ ամբարը կլցնի ու ինքը կուտի։ Բա էն տղերքը ի՞նչ էլան, ապի,— հարցրեց աղջիկը։

— Գնացին Խամցոնց տուն, բալա։

— Էհ, ապի, էստեղ էլ կացինը քարովն ես տվել։ Ախար նրանք ի՞նչ կմտածեին։ Չէին ասի՞լ էս մարդուն իսկի հասկացողություն չուներ։ Սաղ օրը նրանց հետ ճամփա ես էկել։ Անծանոթ մարդիկ քեզ հետ էկել են քու գեղը։ Բա դու տուն չունեի՞ր, մի կտոր հաց չունեի՞ր, մի էրկու տեղաշոր չունեի՞ր, որ քու ճամփի ընկերներին համեցեք էիր արել քու տունը, քան թե վեր ես ունում՝ ղրկում ուրիշներին։ Որ էդ բանը իմանան, մենք ծիծաղատեղ կդառնանք մարդկանց աչքին։

Ու աղջիկը ձեռաց մի եղալի կլոր գաթա թխեց, տասներկու հատ էլ ձու էփեց, բոխչումը կապեց ու ասավ.— Ապի, էս տար էն տղերանցը տուր, ասա. աղջիկս նեղացավ, որ ձեզ իմ տունը չեմ կանչել, հիմի ձեզ համար էս ղրկել ա, անուշ արեք։

Ալևորը բոխչեն վեկալավ գնաց, ամա միտն էկավ, որ բան չի կերել՝ սոված ա, մի ձուն կլպեց, գաթի պռնկիցն էլ մի քիչ կտրեց, կերավ, նոր բոխչեն բերեց էն տղերանցը։

Տղերքը գլխի ընկան, որ աղջիկն էլ իրանց ա կապանք ղրկել.— Էս ո՞նց ա, հայրիկ,— ասեց մեկը,— ձեր աշխարհումը տարին տասնմեկ ամիս ունի՞։ Լիսնյակն էլ օրապակաս ա՞։

Հալիվորը էլի բան չհասկացավ, էկավ տուն, ասավ.

— Մի սարսաղ բան էլ հիմի ասին, թե ձեր տարին տասնմեկ ամիս ա ու լիսնյակն էլ՝ օրապակաս։

— Է՜, ապի, ապի, ինձ խայտառակ արիր։ Բերանդ կրակ էր ընկե՞լ։ Ի՞նչ կլիներ, որ ճամփին ձուն չէիր կերել ու գաթի պռնկիցն էլ չէիր կտրել։

Միամիտ ալևորը որտեղի՞ց հասկանար, որ աղջիկը իր կապանքովը ասել ա տղերանցը, որ իրա տարիքը թամամել ա ու ինքն էլ թամամ լուսնի պես հասած ա։

Մեկել օրը աղջիկն ասեց.

— Ապի, գնա, էն տղերանցը համեցեք արա մեր տունը, թող գան քու օջախումը մի կտոր հաց կտրեն։

Ալևորը գնաց հրավիրեց։ Տղերքը էկան։ Նրանք սրտով ուղում էին միամիտ ալևորի խելոք աղջկանը տեսնել։ Աղջիկը նրանց շատ քաղաքավարի ընդունեց, ասավ.

— Շատ ցավում եմ, որ իմ հերը ձեր ասածները չի հասկացել, ձեզ պես ճամփի ընկերներին իր տունը չի հրավիրել, հիմի ես խնդրում եմ մեր մի կտոր հացը կտրեք ու հետո բարով գնաք ձեր ճամփեն։

Աղջիկը նրանց հետ զրից էր անում, հերն էլ կերակուրը պատրաստում, հացի թադարեք տեսնում, դուս ու տուն անում։

Տղերքը տեսան, որ աղջիկը համ շատ խելոք ա, համ իմաստուն ա, համ էլ շատ սիրուն ա։ Համա չեն հասկանում. շատ ամաչելուցը, թե մորուց ա՝ աչքերի մինը վախտ-վախտ շլվում ա։ Տղերանց մեկը ասավ.— Օթախը շատ լավն ա, ամեն բան կարգին սարքին, ամա ափսոս, որ բուխարիկը մի քիչ ծուռն ա։

Աղջիկը գլխի ընկավ, որ խոսքն իր մասին ա, ետ դառավ ու քաղաքավարի ասաց.

— Սեր պատվական ղոնախներ, դուք բուխարիկի ծռնությունը թողեք, նրան թամաշ արեք, թե ծուխը ինչքան կանոնավոր ա դուրս տանում։

Տղերքը խելքամաղ են լինում աղջկա շնորհքի, տեսքի ու խելքի վրա։ Նրանցից մինը առաջ ա գալիս ու ասում.— Խանում աղջիկ, մենք ճամփորդ չենք, ես էս երկրի իշխանի որդին եմ, սա էլ իմ ընկերն ա։ Մենք շորներս փոխել ենք, ման ենք գալի, որ ժողովրդի չարն ու բարին իմանանք։ Դրա հետ ես մի նպատակ էլ ունեմ. ուզում եմ ինձ համար խելոք մի նշանած ճարեմ: Հիմի քեզնից լավը սաղ աշխարհումը չեմ գտնի։ Դու ես, որ կաս ինձ համար։ Թե դու համաձայն ես, ձեռքդ տուր, մենք հույս աստծու՝ բախտավոր կլինենք։

Աղջիկն էլ շատ հավանեց տղին։ Սրանք նշանվեցին, հետո պսակվեցին ու իրանց մուրազին հասան։

1. Կարդալ հեքիաթը։ Գրել հիմնավորված կարծիքը հեքիաթի մասին։
Իմ կարծիքով հեքիաթը շատ հետաքրքիր և նաև ուսուցանող էր։ Հեղինակը ուզում էր հասկացնել, որ մարդկանց ասածներին մի քիչ ուրիշ տեսակետից պետք է նայել։ Մեկ արտահայտությունը կարող է տարբեր իմաստներ ունենալ։
2. Տրված բառարանի օգնությամբ բացատրել անհասկանալի բառերը՝ Արարատյան բարբառի բառարան։
3. Կարդալ հայերենի բարբառները։

Հանրահաշիվ 8

Համակարգերի լուծման գրաֆիկական եղանակը

Առաջադրանքներ․
Հավասարումների համակարգը լուծել գրաֆիկական եղանակով․

1)

x=0 y=-4
x=3 y=2
x=2 y=0
x=5 y=-3

Հատման կետ՝ 2;0

2)

x=1 y=1
x=2 y=0
x=0 y=3
x=4 y=-1

Լուծում չկա

3)

x=1 y=3
x=0 y=4
x=4 y=2
x=3 y=1

Հատման կետ՝ 1;3

4)

x=4 y=5
x=2 y=3
x=1 y=-1
x=2 y=-3

Հատման կետ՝ 0;1

5)

x=2 y=-5
x=1 y=-2
x=-2 y=7
x=3 y=-6

Հատման կետ՝ -4;13

Հայոց Լեզու 8

Գործնական աշխատանք դերանուն խոսքի մասից․16․10

171. Յուրաքանչյուր շարքից մեկական բաղադրիչ վերցնելով բաղադրյալ դերանուններ կազմի՛ր:
Ա. Այս, այդ, այն, նույն, որ, քանի, ինչ, ոչ:
Բ. Ինչ, տեղ, պես, քան, պիսի, երորդ:
Այստեղ, այդքան, նույնպես, այնպիսի, որքան
172. Տրված դերանուններով բառեր կազմի՛ր:
Ես, ինքը (իր կամ յուր), այս, նույն, այլ, ամեն:
173. Տրված որոշյալ դերանուններով նախադասություններ կազմի՛ր:
Բոլոր, բոլորը, ամբողջ, ամբողջը, ամեն ինչ, յուրաքանչյուր, ամեն մի:
1. Բոլոր ծաղիկները Աննա հավաքել և միասին է դրել։
2. Այս դասարանում բոլորը ստանում են բարձր գնահատականներ։
3. Ամբողջ տարին Լիան ապրեց այս տանը։
4․ Ամբողջը կոտրվել ընկել էր և փակել էր ճանապարհը։
5. Այս տանը ամեն ինչ ինքս եմ արել։
6. Յուրաքանչյուր էջը նա շատ ուշադիր էր կարդում։
7․ Լանան ամեն մի խաղալիք իր տեղը դրեց։
174. Տրված ժխտական և անորոշ դերանուններով նախադասություններ կազմի՛ր:
Ինչ-որ, մի քանի, ուրիշ, ոչ մի, ոչ ոք, ոչինչ:
1. Վստահ եմ, որ նա ինչ-որ բան է թաքցնում։
2. Ես մի քանի ծաղիկ գնեցի նրա համար։
3․ Նա որոշեց ուրիշ գույն ընտրել կապույտի տեղը։
4. Այստեղ ոչ մի տուն չկա։
5․ Ոչ ոք չգիտի, թե ինչ է պատահել այդ տանը։
6․ Սենյակում ոչինչ չկար։
175. Փակագծում տրված գոյականներն ու բայերը համաձայնեցրո՛ւ ընդգծված դերանունների հետ:
Ճապոնացի երկարակյաց ձկնորսն ասում էր, որ իր ամբողջ սնունդն (սնունդ) եղել է ծովակաղամբն ու հում ձուկը: Նա ամբողջ գյուղին (գյուղ) խորհուրդ էր տալիս նույն ձևով սնվել:
Իր կյանքի բոլոր տարիներն (տարի) անցկացրել է նույն գյուղում:
Քնելու ընդունակությունը կորցրած երեխային քննելով բոլոր բժիշկներն (բժիշկ) ասեցին (ասել), թե դա բացաոիկ ու անհավանական դեպք է:
Քնաբեր դեղերից ոչ մեկը չազդեց (չազդել):
Քառասուն տարի է, որ իր բոլոր գիշերները (գիշեր) նվիրում է (նվիրել) իր անձի զարգացմանը:
Ամբողջ գիշերը (գիշեր) կարդում է, գրում ու նկարում:
Այդ օրը ոչ մի վթար (վթար) չի գրանցվել (չգրանցվել):
Նոր մեքենան առայժմ ոչ մի հաջողություն (հաջողություն) չունի:
Ամբողջ արձակուրդը (արձակուրդ) նվիրեց երեխայի ասած մեքենան գտնելուն:
176. Պարզի՛ր, թե տրված դերանուններն ի´նչ սկզբունքով են խմբավորվել և յուրաքանչյուր խմբին երեք-չորս դերանուն ավելացրո՛ւ:
Ա. Ես, դու, այս, ինչ, որ, մի:
Բ. Ոչինչ, ամեն ոք, որտեղ, մեկմեկու, այստեղ:
Գ. Ոչ ոք, ոչ մի, մի քանի, մեկն ու մեկը:

Երկրաչափություն 8

Սեղան 15.10.2024

Առաջադրանքներ
1) Հավասարասրուն սեղանի սրունքը հավասար է փոքր հիմքին և մեծ հիմքից փոքր է 2 անգամ։ Գտե՛ք սեղանի պարագիծը, եթե փոքր հիմքը 7սմ է։
7*3=21
P=21+14=35
2) ABCD հավասարասրուն սեղանի C գագաթից AD մեծ հիմքին տարված է CK ուղղահայացը։ Գտե՛ք սեղանի հիմքերը, եթե դրանց գումարը 18սմ է, իսկ KD=1սմ։

18/2=9
9+1=10
9-1=8
3) Հավասարասրուն սեղանի անկյունագիծը կիսում է դրա բութ անկյունը։ Սեղանի փոքր հիմքը 3սմ է, իսկ պարագիծը՝ 42սմ։ Գտե՛ք սեղանի մեծ հիմքը։


Լրացուցիչ աշխատանք (տանը)
1) Գտե՛ք 13սմ և 19սմ հիմքերով սեղանի միջին գիծը։
(13+19)/2=16
2) Հավասարասրուն սեղանի մեծ հիմքը երկու անգամ մեծ է փոքր հիմքից։ Սեղանի անկյունագիծը դրա սուր անկյունը բաժանում է հավասար մասերի։ Գտե՛ք սեղանի փոքր հիմքը, եթե սեղանի պարագիծը 60սմ է։
3) Գտե՛ք սեղանի հիմքերի երկարությունները, եթե դրանց տարբերությունը 7սմ է, իսկ սեղանի միջին գիծը 12սմ է։


Կենսաբանություն 8

Նյարդային համակարգ

Պատասխանել հարցերին․
1. Ի՞նչ նշանակություն ունի նյարդային համակարգը:

Նյարդային համակարգը կարգավորում է բոլոր օրգանների և օրգան-համակարգերի փոխկապակցված գործունեությունը: Նյարդային համակարգի միջոցով մարդը զգում, ճանաչում է միջավայրի առարկաները, ընկալում միջավայրից եկող գրգիռները, պահպանում ստացված տեղեկատվությունը և օգտագործում իր պահանջմունքների համար
2. Ի՞նչ բաժիններից է կազմված նյարդային համակարգը:

Նյարդային համակարգը կազմված է ծայրամասային և կենտրոնական բաժիններից։
3. Ո՞ր բաժիններն են մտնում կենտրոնական նյարդային համակարգի ﬔջ:

Կենտրոնական նյարդային համակարգի մեջ մտնում են գլխուղեղը և ողնուղեղը
4. Ներյոնների ինչպիսի՞ տեսակներ գիտեք:

Ըստ ձևի, նեյրոնները լինում են բրգաձև, աստղաձև, կլորավուն և ձվաձև։
5. Ի՞նչ է նյարդը:
6. Որո՞նք են նյարդերի տեսակները:

Զգայական, ներդիր, շարժողական