Հայոց պատմություն/էջ 35-37 պատմել,/ էջ 38 գրավոր/
ա. Ներկայացրո՛ւ: Ո՞վքեր էին Լևոն I-ի մահվանից հետո հավակնում Կիլիկյան թագավորության գահին: Ինչպե՞ս լուծվեց գահաժառանգության հարցը:
Լևոն I արքան մահացավ 1219 թվականի մայիսին՝ թագաժառանգի իրավունքները փոխանցելով իր դուստր Զաբելին: Վերջինիս անչափահասության պատճառով նշանակվեց խնամակալ: Շուտով խնամակալի պաշտոնն իր ձեռքը վերցրեց Կոստանդին Գունդստաբլը: Հաջորդ տարիների ընթացքում Կոստանդինը վճռորոշ դեր խաղաց քաղաքական դաշտի ձևավորման գործում:
բ. Բացատրիր: Ինչո՞վ էր պայմանավորված հայ–մոնղոլական դաշինքի կնքումը:
Դաշինքը կնքվեց 1254 թ․ աշնանը Հեթում արքայի և Մանգու մեծ խանի միջև: Ըստ պայմանագրի` կողմերը պայմանավորվում էին օգնել միմյանց պատերազմի ժամանակ: Հայ վաճառականներին իրավունք էր վերապահվում արտոնյալ և ազատ առևտուր կատարել մոնղոլական պետության սահմաններում: Հայաստանում Հայոց եկեղեցին ազատվում էր բոլոր տեսակի հարկերից:
գ. Հիմնավորիր: Ինչո՞ւ 1307 թ. Սսի ժողովը որոշեց ընդունել Կաթոլիկ եկեղեցուն միանալու՝ Հռոմի Պապի առաջարկը:
Առաջադրանք 1
1. Նայելով քարտեզին նշի՛ր Կիլիկյան Հայաստանի խոշոր նավահանգիստները, որոնք մեծ նշանակություն ունեին միջազգային առևտրում։
Այաս, Կոռիկոս, Պալլորում, Կյուդնոս, Կանդելորուս։
2. Ինչպե՞ս լուծվեց Լևոն 1-ի մահվանից հետո գահաժառանգության հարցը։
Արքունական խորհուրդը Զաբելին ամուսնացրեց Կոստանդին Գունդստաբլի որդու՝ Հեթումի հետ։ Զաբելն ու Հեթումը թագադրվեցին 1226 թ․՝ միավորելով Ռուբինյան և Հեթումյան տոհմերը
Առաջադրանք 2
Կիլիկյան Հայաստանի պետական կարգը և սոցիալ-տնտեսական կյանքը
Հայոց պատմություն/էջ 39-42 պատմել,/ էջ 43 գրավոր
ա. Ներկայացրու: Ի՞նչ առանձնահատկություն ունեին Կիլիկյան Հայաստանի սոցիալ–տնտեսական կառույցները: Ինչպիսի՞ փոփոխությունների ենթարկվեցին արքունիքին կից գործակալությունները:
բ. Ընդհանրացրո՛ւ: Ինչո՞վ էր պայմանավորված տարանցիկ առևտրում Կիլիկյան Հայաստանի դերը:
Տարանցիկ առևտրում Կիլիկյան Հայաստանը ուներ միջնորդի դեր որ պայմանավորված էր իր աշխարհագրական դերով։
գ. Բացատրիր: Ինչպե՞ս էին կարգավորվում արքայի և արքունի գործակալների հարաբերությունները:
Արքայի և արքունի գործակների հարաբերությունները կարգավորվում էին հատուկ կանոնադրությամբ, որը ներկայացված էր Հեթում I-ի եղբայր Սմբատ Գունդստաբլն իր «Դատաստանագրքում»։
1. Համացանցից գտի՛ր տեղեկություն Կիլիկյան մանրանկարչության, Թորոս Ռոսլինի, Սարգիս Պիծակի մասին։
Հայկական մանրանկարչության դպրոցներից մեկը, որ կազմավորվել է 12-րդ դարում, Կիլիկիայի հայկական պետությունում և գոյատևել է մինչև 1380-ական թվականները։ Հայ ժողովրդի պատմության այդ շրջանը նշանավորվել է համազգային մշակույթի վերելքով։ Դրա լավագույն վկայություններից է գրքի գեղարվեստական ձևավորումը։ 12-րդ դարի առաջին կեսից մինչև 1350-ական թվականներին Դրազարկի, Սկևռայի, Ակների, Դռների, Բարձրբերդի և հատկապես Հռոմկլայի գրչատներում աշխատել են տաղանդավոր նկարիչներ Գրիգոր Մլիճեցին, Կոստանդինը, Վարդանը, Կիրակոսը, Հովհաննեսը, Թորոս Ռոսլինը, Գրիգոր Պիծակը, Սարգիս Պիծակը և ուրիշներ։ Բազմաթիվ են նաև բարձրարվեստ մանրանկարներով զարդարված ձեռագրերը, որոնց ծաղկողների անունները մեզ չեն հասել։
୨ৎ Արփի Փիրումյան 𝜗ৎ 