Լրացուցիչ առաջադրանք-պատասխանել հարցերին․

1. Ինչո՞վ են տրբերվում իրարից արտազատական և ներզատական գեղձերը
Արտազատական գեզձերը ունեն ծորաններ, որոնցով իրենց արտադրած նյութերն արտազատվում մարրրմնի խոռոչների մեջ կամ մաշկի մակերևույթին։ Ներզատական գեղձերը չունեն ծորաններ, և արտադրված նյութերն անմիջապես անցնում են այրան մեջ։ Ներզատական գեղձերի կողմից արտադրված կենսաբանական ակտիվ նյութերը կոչվում են հորմոններ։
2. Ո՞ր գործընթացների վրա է ազդում մակուղեղը
Մակուղեղի հորմոնները կարգավորում են մի շարք գեղձերի աշխատանքը, օրգանիզմի աճը, հսկում են մեզի գոյացման գործընթացը և մաշկի գումավորումը։
3. Ո՞րն է վահանագեղձի գործառույթը
Վահանաձև գեղձը արտադրում է յոգ պարուկանող թիրօքսին հորմոն, որն ապահովում է օրգանիզմի բնականոն նյութափոխանակությունը, աճը, զարգացումը, նյարդային և սիրտ-անթոային համակարգների աշխատանքը։
4. Ինչու՞ է ադրենալինը կոչվում է << տագնապի հորմոն>>
Միջուկային շերտի հորմոն ադրենալինը բարձրացնում է արյան ճնշումը, նեղացնում արյան անոթները, նպաստում է գլիկոգենի քայքայմանը և արյան մեջ գլյուկոզի ավելացմանը։ Այս հորմոնը անվանում են «տագնապի հորմոն», քանի որ նրա քանակն ավելանում է օրգանիզմի գերլարված իրավիճակներում։

Քննարկվող հարցեր․
1․ Ո՞րն է հեղուկում արքիմեդյան ուժի առաջացման պատճառը
Հեղուկի կողմից մարմնի վրա ազդող բոլոր ուժերը փոխարինենք մի ուժով, որը մարմնի վրա նույն ազդեցությունն է գործում, ինչ որ այդ ուժերը միասին վերցրած։ Քանի որ այդ ուժն ուղղված է ուղղաձիգ դեպի վեր, այն անվանում են դուրս հրող ուժ։  Այդ ուժն այլ կերպ անվանում են արքիմեդյան ուժ:
2․ Ի՞նչ մեծություններից է կախված արքիմեդյան ուժը
Խտություն և ծավալ
3․ Ձևակերպել Արքիմեդի օրենքը
Հեղուկի կամ գազի մեջ ընկղմված մարմնի վրա ազդում է դուրս մղող մի ուժ, որն ուղղված է ուղղաձիգ դեպի վեր, հավասար է մարմնի արտամղած հեղուկի կամ գազի կշռին և կիրառված է դուրս մղվող մարմնի ծանրության կենտրոնին։ Այդ ուժի մեծությունը որոշվում է մարմնի վրա գործադրված ճնշման ուժերի տարբերությամբ։ Եթե դուրս մղող ուժը փոքր է մարմնի կշռից, ապա մարմինը սուզվում է, իսկ եթե հավասար է՝ լողում է հեղուկում։
4․ Ո՞ր դեպքում է մարմինը՝
ա․խորասուզվում հեղուկում
Եթե արքիմեդյան ուժը փոքր է ծանրության ուժից (F_Ա<F_ծ), ապա մարմինը կսկսի իջնել հեղուկով լցված անոթի հատակը, կստացվի,որ կխորասուզվի։
բ․լողում նրա ներսում
Եթե մարմնի խտությունը հավասար է հեղուկի խտությանը, մարմինը լողում է հեղուկի ներսում։
գ․լողում նրա մակերևույթին
Եթե մարմնի խտությունը փոքր է հեղուկի խտությունից, մասամբ սուզված վիճակում լողում է հեղուկի մակերևույթին։

Պատասխանի՛ր հարցերին
1. Գրե՛ք նյութերի քիմիական բանաձևերը, եթե հայտնի է, որ դրանց բաղադրության մեջ առկա են.
ա) Նատրիումի երկու և ծծմբի մեկ ատոմ
Na₂S
բ) ածխածնի ու թթվածնի մեկական ատոմ
CO

2. Ջրում և ջրածնի պերօքսիդում թթվածնի օքսիդացման աստիճանը համապատասխանաբար հավասար է.
ա) -2 -2
բ) -2 +2
գ) -2 -1
դ) +2 0

3. Քրոմի ու թթվածնի միացություններից մեկում քրոմը +3 օքսիդացման աստիճան է ցուցաբերում: Ո՞րն է այդ միացության քիմիական բանաձևը.
1) CrO 
2) Cr2O3 
3) CrO2 
4) CrO3

Դասարանական
Հարցեր և վարժություններ
1. Անվանե՛ք Երկրի կեղևում ամենատարածված քիմիական տարրը: Ո՞ր միացությունների բաղադրության մեջ է մտնում այդ տարրը, և որքա՞ն է նրա պարունակությունը բնության մեջ:
Թթվածինը ամենատարածված քիմիական տարրն է, օդը պարունակում է 20,9% թթվածին։
2. Ինչպե՞ս են ստանում թթվածինը լաբորատորիայում և արդյունաբերության մեջ: Գրե՛ք համապատասխան ռեակցիաների հավասարումները: Ինչո՞վ են այդ եղանակները տարբերվում իրարից:
Առաջին անգամ թթվածին  ստացել են սնդիկի օքսիդի քայքայումից: Լաբորատորիայում հնարավոր է ստանալ թթվածին՝ այդ տարրը պարունակող բարդ նյութերը քայքայելով:
2KMnO4=t°K2MnO2+MnO4+O2
2H2O2=2H2O+O2
3. Ի՞նչ են կատալիզատորները և ի՞նչ նշանակություն ունեն քիմիական ռեակցիաներում: Ի՞նչ հետևություններ կարող եք անել քիմիական արդյունաբերության մի շարք նյութերի արտադրությունում կատալիզատորների նշանակության մասին:
4. Բնութագրե՛ք թթվածնի ֆիզիկական և քիմիական հատկությունները: Կազմե՛ք համապատասխան քիմիական ռեակցիաների հավասարումները: Նյութերի բանաձևերի տակ գրե՛ք դրանց անունները, իսկ բանաձևերի վերևում դրե՛ք միացությունների մեջ տարրերի ցուցաբերած ՕԱ-ները:
Թթվածինը չունի հոտ, համ, գույն, ագրագատային վիճակը գազային է։

Առաջադրանքներ․
1) Զուգահեռագծի պարագիծը 48սմ է։ Գտեք զուգահեռագծի կողմերը, եթե՝
ա) կողմերից մեկը մյուսից մեծ է 3սմ-ով
3+3=6
48-6=42
42/4=10,5
AB=10,5+3=13,5
CD=10,5
13,5*2+10,5*2=48
բ) երկու կողմի տարբերությունը 7սմ է
7+7=14
48-14=34
34/4=8,5
AB=8,5+7=15,5
CD=8,5
8,5*2+15,5*2=48
գ) կողմերից մեկը երկու անգամ մեծ է մյուսից
x+2x+x+2x=48
6x=48
48/6=8
x=8
8*2=16
16+16+8+8=48
2) Ըստ գծագրի տվյալների՝ գտե՛ք զուգահեռագծի պարագիծը.

3x+5=6x-10
3x=15
x=5
DC=20
AC=20
3) ABCD զուգահեռագծի պարագիծը 50 սմ է, <C=30⁰, իսկ CD ուղղին տարված BH ուղղահայացը 6,5 սմ է։ Գտեք զուգահեռագծի կողմերը։
BH=6,5
CB=13
AD=13
CD=13+13=26
BA=26

Լրացուցիչ աշխատանք (տանը)
1) Գտե՛ք ABCD զուգահեռագծի անկյունները, եթե՝
ա) ∠A = 45°
∠C=45
∠B=180-45=135
∠D=135
բ) ∠C – ∠D = 50°
գ) ∠ A + ∠ C = 81°
դ) ∠ A = 0,5 ∠B
2) Ըստ գծագրի տվյալների՝ գտե՛ք զուգահեռագծի պարագիծը.

y+12=2x
x+2=y+5

3) Զուգահեռագծի կիսապարագիծը 24 սմ է, կողմերից մեկը երկու անգամ մեծ է մյուսից, իսկ մեծ կողմին տարված բարձրությունը 4 սմ է։ Գտե՛ք զուգահեռագծի անկյունները։