Հայոց լեզու 7

Գործնական քերականություն բայից, 01. 04. 2024թ.

1. Տրված գոյականներից, ածականներից, դերանուններից, մակբայներից բայեր կազմի´ր:
Ա. Ծաղիկ, քար, անուն, քարոզ, ձև:
ծաղկել, քարանալ, անվանել, քարոզել, ձևել

Բ. Մեծ, բարձր, կարմիր, տափակ, սուր:
մեծանալ, բարձրանալ, տափակել, սրել

Գ. Ոչինչ, բոլոր, նույն, ամբողջ:
ոչնչանալ, բոլորել, նույնանալ, ամբողջանալ

Դ. Կրկին, արագ, դանդաղ, հաճախ:
կրկնել, արագանալ, դանդաղանալ, հաճախել
2Տրված բայերից նորերը ստացի´ր` դրանք բաղադրելով Բ խմբի նախածանցների հետ:
Ա. Նայել, կառուցել, գրել, ճառել, դառնալ, հայտնել:
Բ.Անդր, վեր, արտ, հակ, մակ, ստոր:
Անդրադառնալ, վերանայել, վերակառուցել, վերագրել, արտահայտել, հակաճառել, մակագրել, ստորագրել։
3.Տեքստից դուրս գրիր բայերը, որոշիր, թե որոնք են ե խոնարհման, որոնք՝ ա խոնարհման։
Ցատկում էի, երբ լսեցի դպրոցի զանգի ձայնը, և հիշեցի, որ դա ամենից առաջ տխրեցրեց ինձ, քանի որ գիտեի, որ ուշացել եմ: Սակայն մի ակնթարթ անց այլևս չմտահոգվեցի ուշանալուս համար, որպես արդարացում ունենալով թե՛ հասուն տանձերը, և թե՛ ցատկելու հայտնագործությունը:

Ցատկում — ցատկել — ե խոնարհման
լսեցի — լսել — ե խոնարհման
հիշեցի — հիշել — ե խոնարհման
տխրեցրեց — տխրել — ե խոնարհման
գիտեի — իմանալ — ա խոնարհման
ուշացել — ուշանալ — ա խոնարհման
չմտահոգվեցի — չմտահոգվել — ե խոնարհման
ունենալով — ունենալ — ա խոնարհման
4. Տրված բայերը դարձրու պատճառական.
Սովորել-սովորեցնել
քնել-քնեցնել
պայծառանալ-պայծառացնել
զգալ-զգացնել
զբաղվել-զբաղեցնել
զնգալ-զնգացնել
դադարել-դադարեցնել
փայլել-փայլեցնել
նրբանալ-նրբացնել
ծաղկել-ծաղկեցնել
5.Գտիր առաջին շարքի բայերի հոմանիշները երկրորդ շարքում:
ա. հիանալ, ապաքինվել, դալկանալ, պարծենալ, չքանալ, ընկղմվել, ոգևորել:
բ. գոտեպնդել, անհայտանալ, սուզվել, զմայլվել, հպարտանալ, գունատվել, առողջանալ:
հիանալ — զմայլվել
ապաքինվել — առողջանալ
դալկանալ — գունատվել
պարծենալ — հպարտանալ
չքանալ — անհայտանալ
ընկղմվել — սուզվել
գոտեպնդել — ոգևորել

ա. ննջել, կողոպտել, հանդգնել, մտածել, ենթարկվել, վրնջալ, մարտնչել;
բ. համարձակվել, պայքարել, հնազանդվել, խորհել, խրխնջալ, թալանել, նիրհել:
ննջել-նիրհել
կողոպտել-թալանել
հանդգնել-համարձակվել
մտածել-խորհել
ենթարկվել-հնազանդվել
վրնջալ-խրխնջալ
մարտնչել-պայքարել
6. Նախադասություններում գտի՛ր սխալ կազմված բայաձևերը և գրի՛ր ճիշտը: 
Ինչ-որ մութ մարդկանց հետ էր կապնվել (կապվել):
Տղաները վիճվում (վիճում) էին բակում, ու վեճը կատակի նման չէր:
Դեռ շատ կտուժվես (կտուճես)` ինձ չլսելով:
Խոսքս քեզ չի վերաբերվում (վերաբերում):
7. Նախադասությունները ժխտական դարձրո՛ւ:
Կաքավաբերդի գլխին տարին բոլոր ամպ է նստում: — Կաքավաբերդի գլխին տարին բոլոր ամպ չի նստում:
Կաքավաբերդի բարձունքի միակ ծաղիկը ալպիական մանուշակն է: — Կաքավաբերդի բարձունքի միակ ծաղիկը ալպիական մանուշակը չէ:
Գունավոր բզեզին մանուշակը ճոճք է թվում: — Գունավոր բզեզին մանուշակը ճոճք չի թվում:
Պարիսպների գլխին ցինն ու անգղը բույն էին դրել: — Պարիսպների գլխին ցինն ու անգղը բույն չէին դրել:
Ներս մտնողն իմ մայրն է: — Ներս մտնողն իմ մայրը չէ:
Քաղցած այծը նույնիսկ ամենաուղիղ ծառն էլ կբարձրանա: — Քաղցած այծը նույնիսկ ամենաուղիղ ծառն էլ չի բարձրանա:
8. Նախադասության բայերը ժխտակա՛ն դարձրու և ստացված ու տրված նախադասությունների մտքերը համենատի՛ր:
Այդ ուղտերին կտեսնեք, եթե կենդանաբանական այգի գնաք: — Այդ ուղտերին չեք տեսնի, եթե կենդանաբանական այգի չգնաք:
Եթե փղի վրա հարձակվեն, նա էլ ժանիքը գործի կդնի: — Եթե փղի վրա չհարձակվեն, նա էլ ժանիքը գործի չի դնի:
Փիղն իր կնճիթով վերից վար ջրում է իրեն, երբ շոգ է լինում: — Փիղն իր կնճիթով վերից վար չի ջրում իրեն, երբ շոգ չի լինում:
Եթե սագը սուզվում է, ուրեմն անձրև է գալու: Իսկ եթե մի ոտքի վրա է կանգնում ու գլուխը թաքցնում թևի տակ, սաստիկ ցուրտ է լինելու: Երբ սագերը դեպի հարավ են չվում, ուրեմն ձմեռը մոտ է: — Եթե սագը չի սուզվում, ուրեմն անձրև չի գալու: Իսկ եթե մի ոտքի վրա չի կանգնում ու գլուխը չի թաքցնում թևի տակ, սաստիկ ցուրտ չի լինելու: Երբ սագերը դեպի հարավ չեն չվում, ուրեմն ձմեռը մոտ չէ:
Հողի մեջ որ փոս գտնեն, բույն կսարքեն: — Հողի մեջ որ փոս չգտնեն, բույն չեն սարքի։

Մի նախադասության մեջ գործողությունը դրականորեն կատարվում է, իսկ մյուսում չի կատարվում։
9. Նախադասության միտքն արտահայտի՛ր բայը ժխտական դարձնելով:
Օրինակ`Մենք դժկամորեն գնացինք նրա հետևից: — Մենք հաճույքով չգնացինք նրա հետևից:
Ամբողջ ճանապարհին մենք միայն մի անգամ կանգ առանք խորհրդակցելու:
Մեր արածն ապարդյուն աշխատանք էր:
Կղզու նահանգապետը կամեցավ այծերից փրկել էբենոսի անտառները:
Նրա մտադրությունը սխալ հասկացան:
Նրան անլուրջ պատասխան տվեցին:
Այծերը էբենոս ծառից կարևոր են:
10. Նախադասությունը ժխտակա՛ն դարձրու երկու ձևով՝ ընդգծված բառերը չփոխելով և փոխելով: Ստացված նախադասությունների մտքերը համեմատի՛ր: 
Մի ժամանակ բոլորն ուզում էին այստեղ գալ հանգստանալու:
Մի ժամանակ ոչոք չէր ուզում այստեղ գալ հանգստանալու:
Մի ժամանակ բոլորն չէին ուզում այստեղ գալ հանգստանալու:

Բոլորը լրջորեն վերաբերվեցին այդ առաջարկին:
Ոչոք լրջորեն վերաբերվեցին այդ առաջարկին:
Բոլորը լրջորեն չվերաբերվեցին այդ առաջարկին:

Ինչ-որ մեկը համառորեն թակում էր ձեր դուռը:
Ոչոք համառորեն թակում չէր ձեր դուռը:
Ինչ-որ մեկը համառորեն չէր թակում ձեր դուռը:

Երկրում դեռ հարուստ բուսական աշխարհ ունեցող տեղեր կան:
Երկրում դեռ հարուստ բուսական աշխարհ ունեցող տեղեր չկան:
Երկրում դեռ հարուստ բուսական աշխարհ ունեցող տեղեր կան:

Դիմորդը բոլոր հարցերին պատասխանեց:
Դիմորդը որ մի հարցին պատասխանեց:
Դիմորդը բոլոր հարցերին չպատասխանեց:

Քիմիա 7

Քիմիա 01.04.2024

Տնային.
Սովորի՛ր

1. Անվանի՛ր 101 և 118 կարգաթիվ ունեցող տարրերը:
101=Ru
118=Sn
2. Ստորև բերված ո՞ր շարքում են միայն ոչ մետաղական տարրեր.
1) Li, Mg, P
2) Ca, C, Br
3) N, S, Ar
4) Fe, Cr, I

 Na2O
1․ Գրե’ք, մոլեկուլը կազմող քիմիական տարրերի հարաբերական ատոմային զանգվածները (Ar): 2.5 միավոր
Ar (Na)=23
Ar (O)=16
2. Հաշվե՛ք, այդ տարրերի մեկ ատոմի իրական զանգվածը (mo): 2.5 միավոր
m0 (Na)=23 x 1,66 x 10-24=3,818 x 10-23
m0 (O)=16 x 1,66 x 10-24=2,656 x 10-23
3. Հաշվե՛ք, տվյալ նյութի հարաբերական մոլեկուլային զանգվածը(Mr):  2.5 միավոր

Mr (Na2O)=2Ar (Na)+Ar (O)=46+16=62
4. Հաշվե՛ք, նյութերի բաղադրության մեջ առկա տարրերի զանգվածային բաժինները: 2.5 միավոր
ω=23×2:63×100=74,19
ω=16×1:62×100=25,80

Դասարանական
Նոր թեմա 87
Հիշի՛ր
ՊՀ-ը  կազմված է յոթ պարբերություններից և ութ խմբերից:1−3 պարբերությունները կոչվում են փոքր, 4−6՝ մեծ, իսկ 7-ը՝ անավարտ: Պարբերությունները, բացառությամբ առաջինի, սկսվում են ալկալիական մետաղով և վերջանում իներտ գազով:

Ուղղաձիգ շարքերում՝ խմբերում  նման հատկություններով տարրերն են իրար տակ տեղադրված: Խմբերը բաժանվում են երկու ենթախմբերի՝ գլխավոր (A)  և երկրորդական  (B): 

Հարցեր.

1. Կալիումը (K) փափուկ մետաղ է, որը կարելի է կտրել դանակով:
ա) Ներկայացրո՛ւ մետաղներին բնորոշ մեկ ֆիզիկական հատկություն:
բ) Պարբերական համակարգի ո՞ր խմբին է պատկանում K տարրը:

2. Ո՞րն է հինգերորդ «ավելորդ» տարրը’ Be, Sr, Zn, Mg, Ca:
3. Լրացրե՛ք հետևյալ աղյուսակը.
Գլխավոր ենթախումբ
1. Be’ բերիլիում
2.
3.
4.
5.
6.
Երկրորդական ենթախումբ
1. Zn’ ցինկ
2.
3.
4․Հաշվե՛ք, նյութի՝ C3H8 հարաբերական մոլեկուլային զանգվածը և նյութերի բաղադրության մեջ առկա տարրերի զանգվածային բաժինները: