Թեմա՝
Վիրուսներ
Վիրուսների կառուցվածքը
Վիրուսային հիվանդություններ, պատվաստում

Մասնակցել բնագիտության ֆլեշմոբին

Լրացուցիչ աշխատանք, պատասխանել հարցերին․
1. Ի՞նչ է վիրուսը։
Վիրուս, ոչ բջջային կառուցվածք ունեցող հարուցիչ, որը բազմանում է միայն կենդանի բջիջների ներսում։ Վիրուսները վարակում են կյանքի բոլոր բջջային ձևերը՝ կենդանիներից ու բույսերից մինչև բակտերիաներ և արքեաներ։ Վիրուսներն առաջին անգամ նկարագրվել են 1892 թվականին Դմիտրի Իվանովսկու կողմից որպես՝ ծխախոտի բույսերը վարակող ոչ բջջային ախտածիններ։
2․ Ինչպե՞ս են բազմանում վիրուսները։
Վիրուսները բազմանում են միայն կենդանի բջիջների ներսում։ Վիրուսը վարակում է թիրաթ բջիջը, և այնտեղ նոր վիրուսային մասնիկներ են առաջանում։ Վարակած բջիջը վերածվում է վիրուսների գործարանի արտադրելով բազմաթիվ նոր վիրուսներ։
3․ Նշել վիրուսների և բակտերիաների նմանությունները և տարբերությունները։
Բակտերիաները և վիրուսները երկուսն էլ մանրադիտակային օրգանիզմներ են, որոնք կարող են մարդկանց մոտ հիվանդություն առաջացնել: Թեև այս մանրէները կարող են ունենալ որոշ ընդհանուր հատկանիշներ, դրանք նաև շատ տարբեր են: Բակտերիաները սովորաբար շատ ավելի մեծ են, քան վիրուսները և կարող են դիտվել լուսային մանրադիտակի տակ: Վիրուսները մոտ 1000 անգամ փոքր են բակտերիայից և տեսանելի են էլեկտրոնային մանրադիտակի տակ: Բակտերիաները միաբջիջ օրգանիզմներ են, որոնք անսեռ բազմանում են՝ անկախ այլ օրգանիզմներից։ Վիրուսները վերարտադրվելու համար պահանջում են կենդանի բջիջի օգնությունը:
4․ Մարդու ի՞նչ վիրուսային հիվանդություններ գիտեք։
Մարդու տարածված վիրուսային հիվանդություններն են՝ գրիպը, ջրծաղիկը, հերպեսը և այլն։

1. Ինչ է ավատը: Ինչու էր միջնադարյան հասրակությունը կոչվում ավատատիրական:
Միջնադարի և վաղ նոր ժամանակների պատմական շրջանը։ Հասարակության դասակարգային կառուցվածքը, երբ հիմնական տնտեսական ռեսուրսը հողն էր, և այն պատկանում էր ֆեոդալներին։ Միջնադարյան հասարակությունը հայտնի է ավատատիրական անունով, քանի որ մասնավոր հողային կալվածքը կոչվում էր ավատ։
2. Թվարկեք վաղ միջնադարի Հայաստանում հողատիրության հիմնական ձևերը:
«Հայրենիք» կամ «հայրենական», «պարգևականք» և «գանձագին»։
3. Ով էր Հայաստանի ամենախոշոր հողատերը:
Ամենախոշոր հողատերը թագավորն էր։
4. Ինչպես էին կոչվում ճառանգաբար փոխանցվող հողային տիրույթները:
Հողային սեթականության ձևերեից էր հորից որդուն անցնող ժառանգակակն հողը։
Այն կոչվում է Հայրենական կամ Հայրենիք։
5. Ինչ է աստիճանակարգությունը
6. Հայաստանում ավատատիրական ենթակայության ինչ է սկզբւոնք էր գործում:
7. Ինչ դասերից էր կազմված ավատատրական հասարակությունը Հայաստանում:
8. Ովքեր էին կազմում ազատների ու անազատների դասը:
Ազատները թագավորի ընտանիքն է, իսկ անազատները քաղաքացիները, գյուղացիները և այլն։

1․ Ներկայացնել բակտերիաների կառուցվածքը և տարածվածությունը
Բակտերիաների բջջում բացակայում է կորիզը: Կորիզի փոխարեն բակտերիայի մեջ ժառանգական նյութը ուղղակի տեղակայված է ցիտոպլազմայում` առանց որևէ սահմանազատման: Բակտերիալ ցիտոպլազման պատված է ցիտոպլազմատիկ թաղանթով: Արտաքինից բջիջը պատված է հաստ և ամուր բջջապատով: Բակտերիաների բջջապատը հիմնականում արտաքինից պատված է լորձաթաղանթով: Բակտերիաները բազմանում են բջջի ուղղակի կիսման միջոցով: Յուրաքանչյուր 20−30 րոպե պարբերականությամբ՝ մեկ մայրական բջիջը կիսվելով առաջացնում է 2 դուստր բջիջ և այսպես շարունակ: 
2. Օգտակար և վնասակար բակտերիաներ
Վնասակար – որովայնային տիֆը, կլեբսիելլա բակտերիաները
Օգտակար – մարինոբակտերիաներ, պսևդոմոնադներ
3. Բակտերիաների առաջացրած հիվանդություններ
Տիֆ, ժանտախտ, խոլերա, թոքախտ
4․ Օգտակար և վնասակար բորբոսասնկեր
Օգտակար — պինեցիլին
Վնասակար — մուկոր
5. Գլխարկավեր սնկերի կառուցվածք
Որպես կանոն գլխարկավոր սնկերը կազմված են սնկամարմնից և պտղամարմնից: Սնկամարմինը կազմված է հիֆերից և գտնվում է հողի տակ: Այն գրավում է հսկայական մակերես և հողից կլանում է սննդարար նյութեր:
Պտղամարմինը ևս կազմված է հիֆերից, որոնք շատ խիտ միահյուսվելով` հողից դուրս ձևավորում են կեղծ հյուսվածք: Պտղամարմինը կազմված գլխարկից և ոտիկից: 
6․ Ներկայացնել վիրուսներ
Վիրուսը բազմանում է միայն կենդանի բջիջների ներսում։ Վիրուսները վարակում են կյանքի բոլոր բջջային ձևերը՝ կենդանիներից ու բույսերից մինչև բակտերիաներ և արքեաներ։ Վիրուսներն առաջին անգամ նկարագրվել են 1892 թվականին Դմիտրի Իվանովսկու կողմից որպես՝ ծխախոտի բույսերը վարակող ոչ բջջային ախտածիններ։ 
7. Ներկայացնել կենսաբանության բաժնի հղումը
Հղումը
8. Բնագիտական ֆլեշմոբ
Ֆլեշմոբ