Ճամփորդություններ՝
Երևանի Պատմության Թանգարան
Խոր Վիրապ
Եռօրյա Արատես
Նախագծեր՝
Ես սեբաստացի եմ
Իմ բակը իմ թաղը
Սեպտեմբերից Նոյեմբեր կատարած աշխատանքներս՝
Իմ ամառվա ճամփորդությունը
Արաքս գետ
Զորաց եկեղեցի
Արատեսյան վանք
Հայաստանի մարզերը և մարզկենտրոնները
Սատանի կամուրջ
Նորավանք
Մխիթար Սեբաստացու մասին
Արցախի տեսարժան վայրեր
Ամիսներ
Սեպտեմբեր՝
Իմ ամառվա ճամփորդությունը-Սեպտեմբերի 7
Արաքս գետ-Սեպտեմբերի 14
Զորաց եկեղեցի-Սեպտեմբերի 15
Արատեսյան վանք-Սեպտեմբերի 15
Եռօրյա Արատես-Սեպտեմբերի 21
Հայաստանի մարզերը և մարզկենտրոնները-Սեպտեմբերի 22
Իմ բակը իմ թաղը-Սեպտեմբերի 28
Հոկտեմբեր՝
Սատանի կամուրջ-Հոկտեմբերի 5
Նորավանք—Հոկտեմբերի 13
Խոր Վիրապ-Հոկտեմբերի 19
Նոյեմբեր՝
Մխիթար Սեբաստացու մասին-Նոյեմբերի 6
Արցախի տեսարժան վայրեր-Նոյեմբեր ի10
Ես սեբաստացի եմ-Նոյեմբերի 23
Երևանի պատմության Թանգարան-Նոյեմբերի 29
Սեպտեմբերից մինչև Նոյեմբեր ես կատարել եմ 14 նյութ։
Ահա հայրենագիտությանս բաժնիս հղումը
День: 14 декабря 2021
🌊Ջրոլորտ🌊
Ջուրը բնության մեջ: Ջրոլորտ: Երկրագնդի մակերևույթի մեծ մասը ծածկված է ջրով:Երկրագնդի վրա ջրի ծավալի մեծ մասը Համաշխարհային օվկիանոսի աղի ջրերն են: Միայն չնչին մասը կազմում են ցամաքի, մթնոլորտի ե կենդանի օրգանիզմների մեջ գտնվող ջրերր:Մարդուն անհրաժեշտ քաղցրահամ ջրի ծավալր մեր մոլորակի վրա շատ չնչին է, ըստ որում՝ բաշխված է խիստ անհավասարաչափ: Մի տեղ ջրի ավելցուկի պատճառով գոյացել են ճահիճներ, իսկ մեկ այլ տեղ ջրի սակավության պատճառով առաջացել են անապատներ:
Օվկիանոսի, ցամաքի, մթնոլորտի կենդանի օրգանիզմների մեջ գտնվող ջրերր միասին կազմում են Երկիր մոլորակի ջրային թաղանթը՝ ջրոլորտը:
Ջրի հատկությունները: Ուններով այն տարբերվում է բնության մեջ եղած մնացած բոլոր նյութերիրանում է, իսկ սառչելիս սեղմվում են, և խտությունր մեծանում է: Սակայն, ի տարբերություն բոլոր նյութերի՝ ջուրր միակ նյութն է, որի խտությունը պինդ վիճակում (սառույց) ավելի փոքր է, քան հեղուկ վիճակում: Ջրի կարևոր հատկություններից է նաև զանազան նյութեր իր մեջ լուծելու ունակությունը: Անցնելով ապարների միջով՝ ջուրր լուծում է զանազան նյութեր:Բնական ջրերը, ըստ դրանց մեջ լուծված աղերի քանակի, լինում են քաղցրահամ և աղի:Այն ջրերը, որոնք մեկ լիտրում պարունակում են մինչև 1 գրամ լուծված աղեր, կոչվում են քաղցրահամ, իսկ 1 գրամից ավելի աղ պարունակող ջրերը կոչվում են աղի:Աղի ջրերր պիտանի չեն խմելու և դաշտերի ոռոգման համար: Բոլորովին մաքուր ջրերր նույնպես պիտանի չեն, որովհետև ջրի մեջ բնական վիճակում լուծված որոշ քանակությամբ նյութերն անհրաժեշտ են բույսերի և կենդանիների կենսագործունեության ապահովման համար:Նույնիսկ խմելու համար լավագույն է համարվում այն ջուրր, որի մեկ լիտրը պարունակում է չնչին քանակի լուծված նյութեր, և վնասակար բակտերիաներ չի պարունակում:Ջրի մյուս կարևր հատկությունր ջերմունակությունն է, այսինքն՝ ջերմություն կլանելու և կուտակելու հատկությունը:Ջուրր սառույց վիճակից հեղուկի և հեղուկից գոլորշու վերածվելիս շրջապատից կլանում է մեծ քանակությամբ ջերմություն: Օրինակ՝ ամառվա շոգին քաղաքի վրա տեղացած անձրևը րոպեների րնթացքում կարող է գոլորշանալ՝ շրջապատից կլանելով մեծ քանակությամբ ջերմություն: Որպես արդյունք՝ քաղաքի օդի ջերմաստիճանր կարող է մի քանի աստիճանով նվազել՝ մեղմացնելով շոգր: Իսկ ջուրր սառույց կամ գոլորշին հեղուկ դառնալիս տեղի է ունենում հակառակ գործրնթացր. կլանված ջերմությունն անջատվում է և հաղորդվում շրջապատին:Օրինակ՝ ջրավազաններր, ամռանը կուտակելով Արեգակի ջերմային էներգիան, զովացնում են մերձակա տարածքի շոգը, իսկ ձմռանր կուտակված ջերմությունն աստիճանաբար հաղորդում են շրջապատին՝ մեղմելով սաստիկ ցուրտը:
Հարցեր և առաջադրանքներ
1.Ի՞նչ է ջրոլորտը: Որո՞նք են դրա բաղադրամասերը:
Երկրագնդի վրա ջրի ծավալի մեծ մասը Համաշխարհային օվկիանոսի աղի ջրերն են:
2.Ջրի ի՞նչ հատկություններ գիտեք:
Ուններով այն տարբերվում է բնության մեջ եղած մնացած բոլոր նյութերիրանում է, իսկ սառչելիս սեղմվում են, և խտությունր մեծանում է: Սակայն, ի տարբերություն բոլոր նյութերի՝ ջուրր միակ նյութն է, որի խտությունը պինդ վիճակում ավելի փոքր է, քան հեղուկ վիճակում: Ջրի կարևոր հատկություններից է նաև զանազան նյութեր իր մեջ լուծելու ունակությունը:
3.Ո՞ր ջրերն են կոչվում քաղցրահամ:
Քաղցրահամ են կոչվում այն ջրերը, որոնք մեկ լիտրում պարունակում են մինչև 1 գրամ լուծված աղեր։
4.Ի՞նչ է ջրի ջերմունակությունը: Ինչպե՞ս է դա ազդում կիմայի վրա:
Ջրի մյուս կարևոր հատկությունր ջերմունակությունն է, այսինքն՝ ջերմություն կլանելու և կուտակելու հատկությունը:Ջուրր սառույց վիճակից հեղուկի և հեղուկից գոլորշու վերածվելիս շրջապատից կլանում է մեծ քանակությամբ ջերմություն:
5.Ինչո՞ւ ամռան շոգին տեղացած հորդառատ անձրևից որոշ ժամանակ հետո շոգը մեղմում է:
Ամառվա շոգին քաղաքի վրա տեղացած անձրևը րոպեների րնթացքում կարող է գոլորշանալ՝ շրջապատից կլանելով մեծ քանակությամբ ջերմություն:
🎁Նամակ Կաղանդ Պապային🎄
🎄Արգիշտի — Կաղանդ պապա,
Իմ այս նամակս առաջին
Քեզ կը գրեմ ես ահա
Եւ կարօտով կը յանձնեմ քու սուրբ աջին:
Գեորգի— Ուր ալ ըլլաս,
Պիտի անշուշտ զայն կարդաս
Եւ անհամբեր պիտի բռնես դուն կրկին
Մեր տան ծանօթ հին ուղին:
Անրի — Քեզ չեմ մոռցած,
Ինչպէ~ս կրնամ մոռնալ քեզ.
Դավիթ Մկրտչյան- Ամէն գիշեր,երբ քնանամ, դուն յանկարծ
Մօտս կուգաս եւ կը սարքես մեծ հանդէս,
Արմեն Աղաբաբյան— Իսկ ցերեկներն ալ թէեւ
Կը հեռանաս մեր քովէն,
Կ’ըլլաս երազ, կ’ըլլաս երկինք ու արեւ,
Բայց սրտաթունդ միշտ կը լսեմ ես նորէն
Քու ոտնաձայնդ հեռուէն…
Լևոն Այվազյան -Պէտք է դուն ալ մեծ կարօտով զիս յիշես.
Քանի՞ մանչուկ ինծի պէս
Կրնաս գտնել դուն այսօր
Քու փայփայած մանուկներուդ մէջ բոլոր…
Ռոքսաննա- Մի հաւատար իմ մասին
Թռչուններու բերած այդ սուտ լուրերուն,
Հայկ Հայրիյան— Ես տիպարն եմ ամէնուն,
Հեզն ու բարին
Եւ ամենէն արժանին՝
Հրաշազան նուէրներուդ գոյնզգոյն…
Սուսաննա Գրիգորյան — Լացող տղան
Ես չեմ , պապիկ, այլ անպիտան սատանան,
Որ կը վանեմ մէջէս դուրս
Եւ կը դառնամ համակ ժպիտ, համակ լոյս:
Մարկ- Մայրս կ’ըսէ որ այս տարի
Քիչ մը հոգի եւ քիչ մը խելք ու շնորհ
Բերես ինծի,
Բայց չլսես դուն անոր.
Խելք ու շնորհ՝
Այնքա~ն ունիմ որ կը բաշխեմ ես ձրի…
Միքայել — Կողովիդ մէջ խորհրդաւոր
Լեցուր շուտով ինձ համար
Շաքար ու միրգ ու խաղալիք անհամար:
Մհեր Հակոբյան— Կաղանդ պապա,
Որքան կրնաս շուտ եկուր,
Ալ չեմ վախնար, ես կը սիրեմ քեզ հիմա.
Արամ Գալստյան — Դուն մի նայիր իմ բառերուս կցկտուր,
Դէմքիս գոյնին ու քայլերուս դողահար:
Դավիթ Գաբրիելյան— Հայրս կ’ըսէ՝ Մասիսն է լոկ մեծ ընծան,
Որ դուն օր մը կրնաս բերել հայ տղոց,
Որուն մէջ կայ ամէն բան-
Աստղ ու լուսին ոսկեզօծ,
Սուսաննա Հակոբյան— Կրակ ու բոց,
Հսկայ շուներ պահապան,
Շղթայակապ հին քաջեր
Եւ հրեղէն նժոյգներ…
Արփի -Կաղանդ պապիկ, ես այդ Մասիսը կ’ուզեմ,
Դիր անիւներ ոտքին տակ
Ու համարձակ քշէ մեր տունը շիտակ,
Մհեր Բարսեղյան— Բեր ինձ նուէրն այդ վսեմ:
— Օ մի վախնար, չեմ կոտրեր,
Զայն կը պահեմ սրտիս դէմ՝
Իբրեւ բարի հրեշտակ
Եւ գահակալ իբրեւ հզօր բռնատէր:
Էմիլի —Աստուած պապա, Կաղանդ պապա, Տէր պապա,
Մերթ բացակայ, մերթ ներկայ,
Եվա Գրիգորյան —Մեր քովն էք դուք եւ ամպերուն մէջ անհետ.
Ես դեռ յաճախ կը շփոթեմ իրար հետ
Ձեր կերպարանքը հսկայ.
Բայց մէջերնին դուն լաւագոյնն ես կարծեմ,
Առատաձեռն ու բարին,
Բոլորը— Ահա ինչու իմ այս նամակս առաջին
Սիրով քեզի կը ղրկեմ…🎄
—Մուշեղ Իշխան✉
୨ৎ Արփի Փիրումյան 𝜗ৎ 