Մնացորդով     բաժանում

Եթե  մի   թիվը    ամբողջությամբ   չի  բաժանվում մեկ այլ  բնական թվի վրա, ապա   արդյունքում   ստանում ենք թերի քանորդ ու մնացորդ։

Բաժանելի։ բաժանարար=թերի քանորդ(մնացորդ)

Բաժանելի=բաժանարար ‧ թերի քանորդ+մնացորդ

Բաժանարար=(Բաժանելի-մնացորդ)։թերի քանորդ

Օրինակ՝ 17։5=3(2մն․), 17-ը բաժանելին է, 5-ը՝ բաժանարար, 3-ը՝ թերի քանորդ, իսկ 2-ը՝ մնացորդ։

Բաժանելին՝ 17=5‧3+2

Բաժանարարը՝ 5=(17-2):3

Բաժանման արդյունքում ստացված մնացորդը միշտ փոքր է այն բնական թվից, որի վրա թիվը բաժանել ենք։

Օրինակ՝ բնական թիվը 5-ի բաժանելիս կարող ենք ստանալ 1, 2, 3 կամ 4 մնացորդները։

Օրինակ՝

—	3	4	7						3	4	։	7	=	4	(6մն․)
	2	8	4
		6մն․		Ստուգում՝	3	4	=	7	‧	4	+6

1. Սիրելի սովորողներ,  կատարե՛ք   մնացորդով   բաժանում  ու  ստուգում։

830։6=138 (2 մն․)

—	8	3	0	6				Ստ․	x	1	3	8
	6			1	3	8						6
	2	3								8	3	0
	1	8
		5	0
		4	8
			2	մն․

 930։47=19 (37 մն․)

—	9	3	0	4	7				Ստ․		x	1	9
	4	7		1	9							4	7
	4	6	0								9	3	0
	4	2	3
		3	7	մն․

 690։8=86(2 մն․)

	6	9	0	8					Ստ․		x	8	6
	6	4		8	6								8
		5	0								6	9	0
		4	8
			2	մն․

 964:450=2 (64 մն․)

	9	6	4	4	5	0		Ստ․
	9	0	0	2
		6	4	մն․

 810:35=23 (5 մն․)

	8	1	0	3	5
	7	0		2	3
	1	1	0
	1	0	5
			5	մն․

 3504:7=500 (4մն․)

		3	5	0	4	7
		3	5			5	0	0
					4	մն․

290:14=2 (10 մն․)

	2	9	0	1	4
	2	8		2
		1	0	մն․

308:18=17 (2 մն․)

	3	0	8	1	8
	1	8		1	7
—	1	2	8
	1	2	6
			2	մն․

409:6= 68 (1 մն․)

	4	0	9	6
	3	6		6	8
		4	9
		4	8
			1	մն․

Բաժանում երկնիշ թվի վրա։ Բաժանման ստուգումը բազմապատկումով

Սիրելի սովորողներ նախ միասին վերհիշենք բամանիշ թիվը միանիշ թվի բաժանելու քայլաշարը՝

Օրինակ՝ 147։3=49  

Սյունակաձև՝

—	1	4	7	3
	1	2		4	9
	—	2	7
		2	7
			0

.	4	9
		3
1	4	7

Ստուգում՝

Նույն քայլաշարով էլ կատարվում է բազմանիշ թիվը երկնիշ թվի վրա բաժանումը.

Օրինակ՝ 14280։14=1020

Սյունակաձև՝                           

—	1	4	2	8	0	1	4
	1	4				1	0	2	0
		—	2	8
			2	8
				0

Ստուգում՝

	.	1	0	2	0
				1	4
	+	4	0	8	0
	1	0	2	0
	1	4	2	8	0

Առաջադրանքներ

• Կատարիր բաժանում և արդյունքը ստուգիր բազմապատկումով՝

1)   7310։34

2)   11550։55

3)   5400։12

4)  18360։18

5)   48240։24

6)   10836։36

7)   2163։21

8)   25750։25

9)  2170։35

10)   58500։25

Աշխարհի խոշոր բարձրադիր լճերից մեկը Հայոց աշխարհի կապտաչյա գեղեցկուհին` Սևանն է, որ հնում կոչվել է նաև Գեղամա ծովակ` Գեղամա լեռների բարձրադիր գրկում գտնվելու համար: Այն ծովի մակարդակից մոտավորապես 1800-2000 մետր բարձրության վրա է , գտնվում է  Գեղարքունիքի մարզում: Սևանա լիճն ունի քաղցրահամ ջուր, այն բաղկացած է երկու մասին՝ մեծ Սևան և փոքր Սևան: Լիճն օրվա ընթացքում անընդհատ փոխում էր գույնը` շողալով թանկարժեք ադամանդի բազմագույն երանգներով: Այն հատվածներում,որտեղ կապտականաչը ավելի մուգ երանգով է , այդ հատվածում ավելի խորն է:

Ասում են` մի քանի կրոնավորներ Վանից գալիս են այստեղ և լճի մեջ տեսնելով գեղեցիկ կղզին և հոգեպարար լռությունը` բացականչում են. «Սա է Վան»: Այսինքն` մեզ համար լավ բնակվելու տեղ է: Այդպես են կղզին և լիճը ստացել Սևան անունը։